‘Geliyor gelmekte olan’
Müphemiyeti hiç sevmeyiz, öyle değil mi? Belirsizlik can sıkar, tat kaçırır… Daha da artarsa duygu durumunda ya da psikolojide bozukluklara yol açar… Öfkeli, ve gergin biri olur çıkarız. O zaman da yanlış kararlar alabilir, geleceğimizi iyice karartıp içinden çıkılmaz bir hâle sokabiliriz.
O nedenle ister özel yaşam olsun ister siyaset isterse de iş dünyası, bir adım ötesini görebilmek için yapılan tüm çalışmalar çok kıymetli… Sonuçlar istediğimiz ya da beklediğimiz gibi olmasa da her cevap belirsizlikten daha iyidir…
Ekonomik yaşamın nereye evirileceği ile ilgili gözden kaçırılmaması gereken bazı çalışmalara bakmakta fayda var. Dünya Ekonomik Forumu’nun web sitesindeki, Future of Work Başkan Yardımcısı Robert Brown tarafından kaleme alınmış “Geleceğin Meslekleri Erken Geldi” başlıklı yazı bize biraz olsun ışık tutabilir.
Brown, Cognizant adlı şirket tarafından birkaç senedir yapılan analizlerle belirlenen “Gelecek 10 yıl içinde ortaya çıkacak meslekler” listesinin, pandeminin de etkisiyle, hayatımıza beklenenden daha erken, hatta şimdi girmeye başladığını yazmış. Çocuklarınız bu 10 yeni meslekten birine yönelirse hemen reddetmemek iyi olabilir… Brown’ın listesini ve açıklamalarını kendi yorumlarımızı da katarak sıralayalım:
1. ‘Evden Çalışma’ Yöneticisi: Tahminlere göre; 2020 öncesinde şirketlerin yalnızca yüzde 5’inin ‘uzaktan çalışma’ politikası varmış. Pandemiyle birlikte mümkün olan tüm işlerin bu düzene geçtiği, hatta büyük çoğunluğun pandemi sonrasında da bu çalışma şeklini sürdürmeye niyetli olduğu gözlemleniyor. O hâlde, iş yaşamı bu düzende devam ederken en iyi verimi almak için çevrim içi yeteneklerini geliştirmiş yöneticilere de ihtiyaç olacak.
2. Fitness ‘Adanmışlık’ Danışmanı: ‘Pandemi kiloları’ ile oluşan memnuniyetsizliği ortadan kaldırmak için yalnızca giyilebilir teknolojiler, spor uygulamaları yeterli olmuyormuş. Bunlarla beraber ‘önleyici’ ve ‘öngörü sahibi’ danışmanlık hizmetlerine de ihtiyaç varmış. Cognizant’ın hazırladığı “Geleceğin İşleri Endeksi”ne (Jobs of the Future Index) göre bu hizmete olan ihtiyaç, 2021’in ilk çeyreğinde yüzde 28,7 artmış.
3. ‘Akıllı Ev’ Tasarım Yöneticisi: Evlerin aynı zamanda birer ofise dönüştüğü bu süreçte, hane içindeki alanların düzenlenmesi, ses yalıtımı, farklı seslere duyarlı girişler gibi ihtiyaçları da beraberinde getirmiş. Görülen o ki bu işi uzmanına bırakmak gerekebilecek.
4. XR Danışmanı: XR, sanal, artırılmış ve karma gerçekliği kapsayan ‘extended reality’nin kısaltması. Türkçede ‘genişletilmiş gerçeklik’ olarak kullanılıyor.
Toplantılarımızı yaptığımız video konferans uygulamaları düşünüldüğünde kastedilen ‘yeni gerçeklik’ daha iyi anlaşılacaktır. Teknik sanatçılar ya da yazılım mühendisleri ile iş birliği içinde olacak XR Danışmanları, çalışanları daha üretken ve hızlı kılmak devrede olacakmış. Amaç, çevrim içi ortamda görsel etkileşimi yönetmek ve güçlendirmek. Bu da başlı başına bir uzmanlık alanı…
5. ‘İşyeri Ortamı’ Mimarı: Pandemi sürecinde çalışan refahının öne çıktığını, buna önem veren kurumların sorun yaşamaksızın işlerine devam edebileceğini başka yazılarımızda da vurgulamıştık. Araştırmalarda öne çıkan bu durum, işyerlerinin özellikle de çalışan sağlığını koruyacak biçimde yeniden tasarlanmasını da beraberinde getirecek gibi görünüyor. O da yeni bir uzmanlık oluşmasına neden olacakmış.
6. Algoritma Denetçisi: İş yaşamından eğlenceye kadar neredeyse tüm hayatımızın çevrim içine taşınması, pek çok veri toplanarak algoritmalar oluşturulmasına ve seçmenlere ya da tüketicilere neredeyse ‘nokta atışı’ ulaşılmasına neden oldu. Tabii bu algoritmaların ‘nasıl oluşturulduğunun’ ve yasalara uygunluğunun denetlenmesi de şart oldu.
7. Veri Dedektifi: Şirketlerin büyük verideki bilinmezleri araştırmasını sağlamak ve boşlukları doldurmak için gerekli olan yepyeni bir iş kolu.
8. ‘Siber Felâket’ Tahmin Uzmanı: Dijital yaşama ve veriye bu kadar yüklenmişken siber saldırılar da hayatımızda yer edindi. Böyle saldırıları öngörüp uyarılarda bulunacak uzmanlar bu dönemde öne çıkacaklarmış.
9. ‘Yükselen Su’ Mimarı: İklim değişikliği ve deniz seviyesinin yükselmesinin küresel etkileri nedeniyle, bu işi yapanların 21. yüzyılın en büyük inşaat mühendisliği projelerinin bazılarında doğaya karşı değil, doğayla birlikte çalışmaları bekleniyormuş.
10. İnsan-Makine Takım Oluşturma Yöneticisi: Robotik teknisyenliğine olan ihtiyaç, Cognizat’ın çalışmasına göre 2021’in ilk çeyreğinde yüzde 50 yükselmiş. Robot teknolojilerin iş yaşamındaki yerinin gittikçe genişlemesiyle de ‘insan-robot iş birliklerinin’ sorunsuz yürütülmesi için bu yeni yönetim pozisyonu gerekli olmuş.
Bu teorilerin ne ölçüde gerçekleşebileceğini anlamak için geçmişten bugünümüze bakmakta yarar olabilir. Bizim dedelerimiz ‘gen mühendisliği’ denen şeyden haberdar değillerdi. Sebzeyi, meyveyi mevsiminde yer, GDO’yu bilmezlerdi. Akıllı telefon denen nesneyi Jules Verne bile soyutlayamamıştı… Bir tek kurgu karakter dedektif Dick Tracy saatini telefon gibi kullanıyordu. Yani “Geliyor gelmekte olan” sözü burada da geçerliliğini koruyor…