Doğu ve Güneydoğu'ya yeni kalkınma modeli
30 yıldır terör olaylarında binlerce vatandaşını yitiren Türkiye, Doğu ve Güneydoğu’da yeni bir zenginlik modeli ile ekonomik ve sosyal yaşamı canlandırmayı hedefliyor. En az 4 ilde kentin potansiyeline uygun yatırımlar yapılacak. Yeni modelin, çevre illerde de olumlu etkiler ortaya çıkarması bekleniyor. 35 milyar dolar maliyetle tamamlanması öngörülen plan ile bölgede fiziki ve sosyal rehabilitasyonun sağlanması hedefleniyor.
Başbakan Binali Yıldırım tarafından açıklanan yeni cazibe merkezleri projesi, devlet tarafından yatırımların yapılmasının ardından özel sektörün işletmesini üstleneceği bir sistem yaratılmasını öngörüyor. Proje sayesinde yeni iş alanlarının açılacağını açıklayan Yıldırım, projenin gençleri terör istismarından kurtaracağını da belirtiyor. Projenin 5 yıl içerisinde tamamlanması öngörülüyor. Proje kapsamında her bölgenin ekonomik ve sosyal yapısına uygun fabrikaların faaliyete geçirilerek, istihdam yaratılması, üretilecek ürünlere 5 yıl süresince alım garantisi verilmesi ve bu sayede Batı’ya yönelik göçün durdurulması da hedefler arasında. Proje sayesinde seçilen kentin komşu kentlerinin de sosyal kalkınmasına olumlu katkı sunulacağı belirtiyor. Bu kapsamda sinemadan AVM’ye sosyal yaşamı canlandıracak projeler de desteklenecek.
Cazibe merkezi projesinin hazırlıklarının başladığı açıklaması ile birlikte gözler doğu ve güneydoğudaki illere çevrildi. Başbakan Yıldırım tarafından dile getirilen Kars’ın dışında Van, Şanlıurfa ve Diyarbakır’ın da seçilecek iller içerisinde olacağı dile getiriliyor. Bu illerin gerek konumları gerekse şu anki sosyo-ekonomik düzeyleri ile cazibe merkezi olma potansiyelleri oldukça yüksek. Örneğin Başbakan Yıldırım’ın da belirttiği gibi Kars örneğinde kentin sosyo-ekonomik seviyesinin yükseltilmesi Iğdır ve Ardahan’ın da olumlu anlamda gelişme göstermesini sağlayacak.
Diyarbakır, Kars, Şanlıurfa ve Van
Öncelikle bu illerin seçilmesinde en önemli faktör bölgesel teşvik uygulaması kapsamında yer almaları. Yani daha önce girişimciler tarafından yapılacak yatırımları desteklemek amacıyla teşvik verilen iller. Bir bakıma Teşvik sistemi kapsamında 6'ıncı bölgede yer alan Diyarbakır, Kars, Şanlıurfa, Van illerinin seçilme nedeni, yatırım altyapıları daha önce oluşturulmuş olması ve aynı zamanda bölgesel anlamda stratejik öneme sahip olmaları. Kalkınma planları döneminden bu yana bölgesel ve kırsal kalkınma projelerinin hayata geçirmesine rağmen Türkiye ortalamasının altında gelişmişlik seviyesine sahip Doğu ve Güneydoğu için "cazibe merkezi" projesinde sosyo-ekonomik düzeyin arttırılması büyük öneme sahip. Çünkü bu yolla bu kentlerin istenilen ekonomik ve sosyal çekim merkezi haline gelmeleri kolaylaşacak. Bu kentlere ait istatistiki veriler de zaten böyle bir projenin gerekliliğini gözler önüne seriyor.
Doğu'ya olan yatırım ilgisi yeniden artacak
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) Başkanvekili Halil Akkaya’nın Doğu ve Güneydoğu’da cazibe merkezleri hakkında değerlendirmesi ise şu şekilde; “Son dönemde yaşanan küresel ekonomik kriz, bölgesel terör sorunları ile komşu ülkelerde yaşanan iç karışıklıklar, bölgemizde ve Şanlıurfa’da ciddi sıkıntılar oluşturdu. Askıya alınan yatırımlar var ve bölgeye ciddi anlamda ilgi azalmış durumda, bu cazibe merkezlerinden birinin ilimiz olması, yatırım yönünden azalan ilgiyi de yeniden arttıracak. Bölgemizin ve ilimizin kalkınmasının sağlanması adına atılan adımlar yatırımcıya büyük bir motivasyon kaynağı olacak.” Cazibe merkezlerinden birinin de Şanlıurfa olmasını 6'ıncı Teşvik bölgesinde yer alması hasebiyle yapılacak yatırımlar açısından önemli bir avantaj oluşturacağını belirten Akkaya “Huzurlu bir ortamın olduğu yerde yatırımcı yatırımcıyı çeker ve yapılan yatırımlar, bölgesel kalkınmaya ivme kazandırır. İlimiz bu konuda rüştünü ispat etmiştir. Son 4 yılda aldığı yatırımlarla 3. Organize Sanayi Bölgesi’nden yer vermeye başlayan Şanlıurfa, kurulması planlanan cazibe merkezleri içerisinde oldukça avantajlı bir konumda” şeklinde konuştu.