Dijital göçebeler ülkeler için ekonomik bir fırsat mı?

Gelişen teknoloji beraberinde insanların mekâna ve zamana olan bağımlılıklarını giderek azalttı. Yaşanan Kovid-19 pandemi dönemi ise iş ile seyahat arasındaki değişimin hızlanmasına neden oldu. Kovid-19 pandemi örneğinde olduğu gibi yaşanan krizler, iş modellerinde yeni fırsatlar ve trendleri keşfetmeye olanak sağladı.

Tüm dünyada yaşanan pandemiyle iş yaşamında meydana gelen uzaktan çalışma sayesinde önem kazanmaya başlayan ‘dijital göçebelik’ kavramı iş hayatı ile seyahati bütünleştiren kişiler için kullanılıyor. Son yıllarda popülerliğini artıran dijital göçebe topluluğu tüm işlerini yeni iletişim teknolojileri aracılığıyla gerçekleştiren ve yaşamlarını sürekli bir şekilde seyahat ederek sürdüren bireylerden oluşuyor. Statista’ya göre, yılda 50 bin ila 250 bin dolar arasında kazanan dijital göçebeler, kazançları ile yaşayabilecekleri en refah hayatı yaşamayı felsefe ediniyorlar.

Dijital göçebe vizesi ise uzaktan çalışanların yabancı bir ülkede geçici ikamet talebinde bulunmalarına izin veriyor ve bu durum seyahat ederken uzaktan çalışmayı mümkün kılıyor. Dizüstü bilgisayarları ve internet bağlantıları olduğu sürece dijital göçebeler, her alanda ve sektörde çalışabiliyor. Dijital teknolojilerin ve bilgi altyapılarının küresel çapta yaygınlaşması, dijital göçebeliğin popülaritesinin artışında önemli rol oynuyor.

Çalışma faaliyetlerinde büyük değişimler yaşanıyor

Kovid-19 öncesinde gerçekleştirilen araştırmalara göre kendilerini dijital göçebe olarak ifade eden ve aynı zamanda uzaktan çalışan insanların sayısı, ABD’de 7,3 milyon, İngiltere’de 2,5 milyon civarındaydı. Türkiye’de ise bu sayının 10 bin kişi civarında olduğu biliniyor. Yapılan araştırmalar; 2019 yılında dünya çapında etkili olan Kovid-19 pandemisinin dijital göçebeliğe olan ilgiyi yükselttiğini gösteriyor. Salgınla birlikte ilk kez uzaktan çalışma imkânını keşfeden birçok kişi tekrar geleneksel çalışma düzenlerine dönmek istemiyor. Böylece dijital göçebelerin sayısının yaklaşık üç kat arttığı belirtiliyor. 2019’da dijital göçebe olarak tanımlanan 7,3 milyon ABD vatandaşı vardı. 2019 ile 2020 arasında bu rakam pandeminin etkisiyle şaşırtıcı bir şekilde yüzde 49 artarak 10,9 milyona ulaştı.

2022’nin sonunda dijital göçebelerin sayısı 16,9 milyona yükseldi. Dijital göçebelerin toplam sayısı 35 milyonu aşarken yüzde 52’si ABD’den geldi. ABD’nin ardından Birleşik Krallık (yüzde 8), Rusya (yüzde 5), Kanada (yüzde 4), Almanya (yüzde 3) ve Fransa (yüzde 3) geliyor.

• Dijital göçebelik büyümeye daha yeni başlıyor. Dijital göçebelerin paylaşım platformu olan Nomad List’e göre; bugün dünyada yaklaşık 35 milyondan fazla dijital göçebe bulunuyor ve 2035 yılına kadar dünya çapında 1 milyar dijital göçebe olacağını öngörüyor.

Dijital göçebelerin yüzde 66’sı geleneksel uzaktan çalışanlar ve yüzde 34’ü bağımsız çalışanlardan oluşuyor. Bu durum pandemi kaynaklı uzaktan çalışma patlamasının neden olduğu bir değişim olarak görülüyor. Karantinalar nedeniyle birçok insan eski işlerini sürdürdü ve seyahat ederken uzaktan düzenlemeleri tercih etti.

Diğer yandan, 2022’de dijital göçebelerin yüzde 69’u, önümüzdeki 2-3 yıl boyunca yaşam tarzlarını sürdürmeyi planladıklarını belirtti.

Elliden fazla ülke ‘dijital göçebelik vizesi’ veriyor

Dijital göçebeler; Dijital pazarlamacı, reklamcı, metin yazarı, senarist, yazılımcı, çevirmen, SEO uzmanı, grafik tasarımcı, çevrim içi öğretmen, Youtuber, sosyal medya fenomeni gibi geniş iş rolleri ve sektörlerde yer alan bireylerden oluşuyor. Seyahat ettikleri yerlere ekonomik ve kültürel olarak katkı sunan dijital göçebelerin potansiyelini keşfeden ülkeler, onları ekonomik bir fırsat olarak görüyor ve dijital göçebelere kapılarını açıyor.

Destinasyonlar dijital göçebelerin taleplerini turistik alanlar ile bütünleştirerek seyahat ve uzaktan iş yürütme arasındaki ilişkiyi ve bütünlüğü sağlamaya çalışıyorlar.

Avrupa’da birçok ülke, ilk olarak pandemiden dolayı gerileyen turizm sektörünü canlandırmak için ülke dışında çalışanların geçici ikamet izni almasını kolaylaştırma yoluna gitti.

Buna bağlı olarak ülkeler, dijital göçebelere yönelik vize kolaylıkları, ortak çalışma ve yaşam alanları, kablosuz internet altyapılarının iyileştirilmesi gibi çeşitli düzenlemelerin sayısını her geçen gün artırmaya devam ediyor. Dijital göçebeleri şehirlerine ve ülkelerine çekmek için yapılan bu uygulamalar ile yerel ekonominin kalkınması amaçlanıyor. Şu anda dünyada elliden fazla ülke dijital göçebe vizesi veriyor ve liste sürekli olarak genişliyor.

Ülkelerin dijital göçmenlik şartları

Ülkelerin önemli bir bölümü yapılan işe, seyahat sigortasına ve kazanca göre işlem yapıyor. Birçok ülke, dijital göçebelerin ülkeye maddi manevi katkıda bulunması için vize imkânı sağlıyor. Örneğin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) aylık 5 bin, Malta 2 bin 700, Brezilya bin 500, Hırvatistan 2 bin 300, Portekiz 2 bin 800 dolardan fazla kazanma şartı arıyor. Başvuru ücretleri 150 ila 5 bin dolar atasında değişirken, 6 aydan 2 yıla kadar oturma veya çalışma izni alınabiliyor. Norveç’te ise durum biraz daha farklı. Dünya’nın en mutlu ülkelerinden biri olan Norveç’te dijital göçebe vizesi alabilmek için en az bir Norveçli müşterinin olması ve en az 35 bin 719 euro gelirin olması gerekiyor.

Arjantin gibi ülkeler, kalacak yer ve paylaşımlı ofisler konusunda dijital göçebelere kolaylık sunuyor. Estonya, internet üzerinden dijital şirket kurabilmelerine imkân tanırken, bazı ülke hava yolları da bu vize sahiplerine indirimli bilet satıyor. Bu sayede, farklı meslek sahipleri, gezerken çalışma imkânı buluyor. Öte yandan ev sahibi ülke yetenekli işgücünü kendine çekerken, dijital göçebelerin kendi şirketlerinden aldığı para yine ülke ekonomisine katkı sağlamış oluyor.