Çocuklar anadillerinden kopmasın diye

Yurt dışına göçmek zorunda kalan ailelerin en büyük endişelerinden biri, çocuklarının kendi kültürünü unutacak olması, dillerini konuşamayacak ve yeni ülkede kaybolacakları düşüncesi. Pek haksız da sayılmazlar, herkesin çevresinde tanıdığı, yarı Türkçe yarı Almanca konuşan, çift dilli ama düzgün iletişim kuramayan pek çok örnek mevcut. İki kültür arasında bocalayan farklı bir nesil söz konusu. Dil farklı, kültür farklı! Çocuk ne yapsın? Aile ne yapsın? Sorumluluk ağır, çözüm bulmak kolay değil! Ancak çözümsüz de değil. Farklı bakmak, farklı düşünmek, farklı yöntemler uygulamak çoğu zaman çözümü de beraberinde getiriyor. Bugün altı yaşında olan Ali’nin annesi Esra Kırkavak’ın farklılığının hikayesi tam da bunu anlatıyor. Eşinin işi nedeniyle 3,5 yıl önce Londra’ya taşınan gazeteci Esra Kırkavak yaşantısının rotasını belirleyen girişiminin gerekçesini, “Londra’ya taşındığımızda oğlum Ali üç yaşındaydı. Gazetecilik yapmaya devam etmek istiyordum tabii ama Ali’nin orada okul öncesi eğitime başlamasıyla kafamdaki iş planı yön değiştirdi. Çocuğunuz okul çağına gelmeden aslında çok da farkına varmıyorsunuz bunun. Ali kreşe başladığında İngilizce’yi İngiltere’de doğan bir çocuk gibi nasıl konuşacak ki diye saçma bir önyargım olduğunu hatırlıyorum. Oysa öylesine yersiz kaygıymış ki bu. Birkaç ay sonra bu kez ‘Ali’nin Türkçesi ne oldu böyle? Bu nasıl bir konuşma şekli!’ diye dertlenirken buldum kendimi.

Çevremde ve çeşitli göçmen gruplarında gözlemlediğim kadarıyla aslında pek çok ailenin ortak kaygısıydı bu. Çift dilli çocuklarla ilgili araştırmalar yapmaya ve bu konudaki yayınları takip etmeye başladım” sözleriyle özetliyor.

Sağlam anadil, ikinci dili kolaylaştırıyor

Sorun evrensel. Araştırmaları sırasında Esra Kırkavak yalnız olmadığını da görmüş. Konunun üzerine dünyanın başka yerlerinde düşünüp, çözümler üretenler var. Esra Kırkavak’ın iş fikri bu çalışmalardan da cesaret bularak yavaş yavaş oluşmaya başlamış. Kırkavak, “Mesela anadil gelişimi güçlü olan çocukların okulda ikinci dile geçerken zorlanmadığına ilişkin bir yazıdan çok etkilendim. Toronto Üniversitesi’nden Prof. Dr. Jim Cummins, çocukların anadilindeki gelişim düzeyinin ikinci dil gelişimlerinin güçlü bir göstergesi olduğunu söylüyor. Okula anadillerinde sağlam bir temelle gelen çocukların ikinci dil-de daha güçlü okuryazarlık becerileri geliştirdikleri de çeşitli araştırmalarla kanıtlanmış durumda” diye belirtiyor.

Esra Kırkavak’ın bir başka önemli kaygısı da çocukların sadece tatillerde gördüğü ülkeyi yeterince tanıma şansına sahip olmamaları. Tüm bunlar Esra Kırkavak’ı sıra dışı iki dergiyi yayınlamaya yönlendirmiş. ‘Fiyu’ ve ‘Pupa!’“1,5 yıl kadar önce aklımdaki yurt dışında yaşayan çocuklar için düzenli bir Türkçe yayın yapma fikri, ciddi bir projeye dönüşmeye başladı. 6-7 milyonluk bir göçmen nüfusunun büyük bir kesiminin benimle aynı kaygıları taşıdığını biliyordum ve yayıncılık gibi çok maliyetli bir işe, para kazanma kaygısından çok dergileri oluşturup ayakta tutma çabasıyla başladım. İçeriklerin hazırlanması için Türkiye’den çok iyi bir ekiple anlaştım. Okul çağındaki çocuklar için Fiyu ve 2-4 yaş arası minikler için ise Pupa adlı iki dergi hazırladık. Fiyu, uçarken çıkardığı ıslık sesi nedeniyle bu adı almış bir göçmen ördek türü. Bence isim olarak dergimize çok yakıştı. Bu arada biz ülke değiştirip Hollanda’ya taşındık ama tüm hazırlıklarımı Londra’ya göre yapmıştım ve iki ülke arasında gidip gelerek zorlu bir tempoda çalışmaya başladım.”

Dergiler tamam dijital uygulamalar yolda

Dergi hazırlanırken hiçbir kurum kuruluş ve yatırımcı desteği almadıklarını belirten Esra Kırkavak, “Gelirimiz abonelik ve reklamla sınırlı olarak görünse de aslında işin dijital boyu-tunu da hesaba katarsanız büyümeye çok müsait bir yapıya sahip. Dergiyle uyumlu dil öğretimine katkı sağlayacak dijital uygulamalar üzerinde çalışıyoruz. Bunların haricinde çocukları Fiyu çatısı altında toplayıp Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde Türkçe çocuk kulüpleri kurarak düzenli buluşma ve etkinlikler de yapmayı planlıyoruz” diye hedeflerini sıralıyor. Dergilerden edinmek isteyenler www.fiyudergi.com adresinden iletişim kurabilirler.

• Okul çağındaki çocuklar içim Fiyu ve 2-4 yaş arası minikler için ise Pupa adlı iki dergi hazırladık. Fiyu, uçarken çıkardığı ıslık sesi nedeniyle bu adı almış bir göçmen ördek türü. Bence isim olarak dergimize çok yakıştı.