Oruç ne zaman farz kılındı?

Oruç, İslam dininin beş şartından biri. Yılda bir ay, Ramazan ayında, Allah’a kulluk ve ibadet amacıyla, tanyerinin ağarmağa başlamasından güneş batmasına kadar, niyetlenerek bir şey yiyip içmekten ve orucu bozan başka şeylerden nefsi korumak suretiyle tutulur. Orucun Arap dilindeki karşılığı ‘savm’ kelimesi olup, bu kelime “bir şeyden uzak durmak, kişinin kendini tutması ve engellemesi” manalarına gelmektedir.

Oruç ne zaman farz kılındı?

Ramazan-ı şerif ayı orucu, hicretin ikinci yılında farz kılınmış, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem de (oruç farz kılındıktan sonra) dokuz Ramazan (dokuz yıl) oruç tutmuştur.

Oruç bizden önceki ümmetlere de farz kılınmıştır. Nitekim Cenabı Hak Ayeti celilede:

• “Ey iman edenler ! Sizden öncekilere oruç farz kılındığı gibi,size de farz kılındı. Umulur ki (günahlardan) korunursunuz.” (Bakara Suresi,183)

“Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem dokuz yıl Ramazan orucunu tutmuştur. Çünkü Ramazan orucu, hicretin ikinci yılında Şaban ayında farz kılınmış, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem de hicretin on birinci yılında Rebiül-Evvel ayında vefat etmiştir.”

Oruç kimlere farz değildir?

Yüce dinimiz kişileri güçleri oranında sorumlu tutmuş, güçlerini aşan veya sıkıntıya yol açan durumlarda kolaylaştırıcı hükümler getirmiştir.

Yolculuk yapanlara orucun hükmü

Ramazan’da oruç tutmamak için tanınan bir ruhsattır. Yolculuk süresince tutulmayan oruç sayısınca kaza edilir.

Hasta olanlara orucun hükmü

Oruç tuttuğu takdirde hastalığının artmasından veya uzamasından endişe eden kimse Ramazan’da oruç tutmaz, sonra kaza eder. Ama ömür boyu hastalığı kendisiyle arkadaş ise o zaman ömür boyu tutmaz, fidye verir.

Çocuk emziren kadınlara orucun hükmü

Hamile olanlar ve emzikli hanımlar sütlerinin kesilmesi ve çocuklarının zarar görebileceği durumlarda oruç tutmaya bilirler.

Zor işte çalışanlara orucun hükmü

Ağır şartlarda çalışan kimseler şayet oruç tuttukları takdirde sağlıklarına bir zarar gelme söz konusu olduğu takdirde oruçlarını bozabilirler ve sonradan kaza eder.

Yaşlılara orucun hükmü

Oruç tutamayacak derecede yaşlı olanlar, oruç tutmazlar yerine fidye verirler.

Oruç kimlere farzdır?

Akıllı, ergenlik çağına ulaşmış ve oruç tutmasına engel bir mazereti olmayan her Müslüman'ın Ramazan orucunu tutması farzdır.

Müslüman olanlara farzdır

Bir kimseye orucun farz olması için, o kişinin Müslüman olması gerekir. Müslüman olmayan kimseler İslam’ın emir ve yasaklarıyla sorumlu (mükellef) değildirler.

Ergenlik çağında ve akıllı olanlara farzdır

Oruç ve ibadetlerin farz olması için o kimsenin ergenlik (buluğ) çağında ve aynı zamanda akıllı olması gerekir. Bu konuda peygamber efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) şöyle buyuruyorlar:

• “Üç kişiden sorumluluk (mükellefiyetlik) kaldırılmıştır. Buluğ çağına erinceye kadar çocuktan. Aklı yerine gelinceye kadar deliden. Uyanıncaya kadar uyuyandan” (Buhari, hudut 22)

Hasta-engel mazereti olmayanlara oruç farzdır

Hasta-engel mazereti olmamak ve yolcu olmamak oruç ibadetinin farz olması için kişinin sağlıklı olması ve yolcu olmaması gerekir. Ancak yolcu olan kimselere oruç farz olmamakla birlikte tutarlarsa kendileri için daha hayırlı olur.