Karakter yaratım ustası Etgar Keret ve Uç Artık
“Ortadoğu’nun en parlak yıldızı” olarak anılan Etgar Keret, günümüz edebiyatının en önemli isimlerinden biri. Son öykü kitabı Uç Artık’ta da bunu yeniden tescilliyor. Peki Keret neden önemli bir yazar? Hikaye anlatmayı iyi biliyor ve karakterlerin motivasyonlarını okura net bir şekilde aktarıyor. Bunun yanısıra, edebi gücünü sağlayan başka özellikler de mevcut. Bu özellikler, Italo Calvino’nun Amerika Dersleri’nde gelecek binyıl edebiyatı için önerdiği kavramlara oldukça yakın. Calvino, yirmibirinci yüzyılda varolacak bir edebiyata hafiflik, hızlılık, kesinlik, görünürlük ve çokluk kavramlarını önerir. Keret’in bu kitaptaki öykülerine de tüm bunların sindiğini görebiliriz. Özellikle hafiflik ve hızlılık önemli bir yere sahip öykülerde. Bunların yanısıra, öykülerin büyük çoğunluğu enteresan ve eğlenceli, hatta zaman zaman fantastik. Babaları tavşana dönüşen üç kız kardeşin hikayesi olan “Patates Püreli Babam” kitaptaki en eğlenceli ve başarılı öykülerden biri örneğin.
Çocuk karakterler yaratmayı seven Keret, çocuklara dair tek boyutlu bir yaklaşımdansa öykülerin anlatıcılarına göre farklı bakış açıları kullanıyor.
Üç kız kardeşten bahsetmişken, çocuklar birçok öyküde önemli bir yer tutuyor. Çocuk karakterler yaratmayı seven Keret, çocuklara dair tek boyutlu bir yaklaşımdansa öykülerin anlatıcılarına göre farklı bakış açıları kullanıyor. “Patates Püreli Babam” öyküsündeki çocuklar saf, cesur ve hayal gücü geniş karakterlerken, “Ananas Aşkı” öyküsündeki çocuklar kavgacı, şımarık ve laf anlamaz bir şekilde karşımıza çıkıyor. Kitabın ilk öyküsü olan “Uç Artık”- taki ebeveyn-çocuk ilişkisi ile “Kırıntı Pastası” öyküsündeki ebeveyn-çocuk ilişkileri farklı işleniyor örneğin. Bunun sebebi, Keret’in karakter yaratma konusundaki başarısı. Oyuncakçıya girdiklerinde yazar kasayı almak isteyen ve çocuğunu mutlu etmek için tamam diyen, olmadığında direten ve yazar kasayı almak için uğraşan bir babanın hikayesi olan “Dünyalar Kadar”daki baba ile “Uç Artık”taki baba farklı karakterler.
Keskin bir şekilde farklı kalıplara oturmayan, ikisi de çocuğunu seven fedakar babalar olan bu karakterlerin ince farklarını yansıtabilmek kesinlikle bir ustalık işi. Sevdikleri kişiler için enterasan durumlara düşen ve vazgeçmeyen ana karakterler, öykülerin genelinde varlar ve Keret’in olay örme tarzında önemli bir yer tutuyorlar. “Dünyalar Kadar”, “Alerji”, “Todd”, “Bir Grama Muhtaç” gibi öykülerde bu yöntem net bir şekilde görünüyor. Benzer temalara sahip öyküler olsa da kesinlikle tekrara düşmüyor, her defasında okuru farklı bir yerden yakalıyor. Bunun sonucunda diyebiliriz ki, Keret, yaşadığımız yüzyılın olanaklarından başarıyla faydalanan, Calvino’nun öğütlerine kulak asmış iyi bir hikaye anlatıcısı.