Avrupa İmgeleminde Otomatlar Yaşayan Makinelerin Olağanüstü Düşleri
Minsoo Kang, çok sayıda felsefe ve edebiyat yapıtının ışığında bize otomat kavramı üzerine tarihsel bir inceleme sunuyor. Bunu yaparken hem hayranlık hem de korku gibi cazibeli ya da rahatsız edici değişik duyguları aynı anda uyandırabilen otomatları İskenderiyeli Heron’un icatlarından başlayıp günümüz robotlarına getiriyor. Yazar tekniğin, düşüncenin ve edebiyatın yollarının kesiştiği bu büyüleyici konuyu özellikle robotbilim, yapay zekâ ve sibernetik gibi meselelere ilgi duyan okur için geniş kapsamlı bir çalışma olarak sunuyor.
Bilgisayarların, bir problemi çözmekte örnek veri ya da deneyimi kullanacak biçimde programlanması anlamına gelen yapay öğrenme; yüz ve konuşma tanıma, istenmeyen e-postaların süzülmesi gibi günlük hayatta aşina olduğumuz birçok alanda kullanılıyor. Bunun yanında son yıllarda yapay zekâ, robotik, doğal dil işleme gibi alanların gelişimiyle her geçen gün daha çok yaygınlaşıyor. Alpaydın, bu durumu göz önünde bulundurarak bilgisayar mühendisliği ve istatistik arasında disiplinlerarası bir konu olduğu için içeriğini bilgisayar mühendisliği öğrencilerine uygun biçimde hazırladığı kitabının ilk baskısını İngilizce olarak 2004 yılında ABD’de yaptı. Türkçesi 2010 yılındaki ikinci baskıdan çevrildi. Kitabın Almanca ve Çince çevirileri de var. Yapay Öğrenme dünyada birçok ülkede lisans ve lisansüstü derslerde ders kitabı olarak kullanılıyor.
Ela bir yapay zekâ romanı. Efe ve Ela’nın insani olan her şeye düşman olan IS isimli yapay zekâ karşısındaki mücadelesi anlatılıyor. Ela bir “yapı zekâ” yani saf akıl. Efe ise dayısı tarafından, Ela’nın da yardımıyla, özel olarak yetiştirilmiş bir genç. Bilim kurgu alanında tecrübeli yazar Sadık Yemni, Ela kitabıyla okuyucuyu yapay zekâ üzerine düşündürücü bir serüvene çağırıyor.
Harari’nin son Davos zirvesinde yaptığı konuşma, dikkatleri bir kez daha yeni kitabına çekti. Harari özetle, zihinlerin hacklenebileceği, dijital diktatörlükler devrinin başladığını haber veriyor. Bütün bu karanlık sonu hazırlayanın ise hümanizm olduğunu savunması kitabın asıl ilginç yanı.
Robotlara, yapay zekâya dair tartışmaların bir hayli arttığı günümüzde, distopik bir senaryoya doğru yol aldığımızı düşünmemek mümkün değil. Despina Kakaoudaki, kitabında bu distopik dünyayı edebiyat, sinema ve kültürel çalışmaların “içine dalarak” inceliyor. Kakaoudaki, “yapay insan” tahayyülünün 20. ve 21. yüzyıl anlatıları içerisinde çok da farklılık arz etmediğini pek çok sinema ve edebiyat eseri üzerinden anlatıyor. Robot Anatomisi, bizi nelerin beklediğini, bilmediğimiz geleceği, yapay insan çalışmalarının “anatomisi” üzerinden anlamlandırmak adına iyi bir bakış açısı sunuyor.
Yapay zekâ, yirminci yüzyılın ikinci yarısından beri bilim insanları, akademisyenler ve teknoloji üreticilerinin yanı sıra farklı ilgi alanlarına sahip birçok insanın alakadar olduğu bir alandır. Günümüz fütüristlerinden Ray Kurzweil, bizleri bu noktaya getiren önemli kişiler ve keşiflerden yola çıkarak yapay zekâ alanının geleceğine dair tahminler yürütüyor. Bu süreçte, bilgisayar-zihin modelini benimseyerek, yapay zekâyı meydana getiren kriterleri, insan beyni ve zihni model alınarak sürdürülen çalışmaları aktarıyor ve yapay bir zihin oluşturarak bir anda sayısız bilgiye hızlı erişim sağlamanın yollarını arıyor. Bir zihin yaratarak, beynimizin biyolojik sınırlarını aşmaya çalışan Kurzweil’ın önerileri bugün için şaşırtıcı görünse de gelecekteki günlük yaşamımıza dair bilim kurgu filmlerini aratmayacak portreler çiziyor.
Ben, Robot’ta, Isaac Asimov en ünlü 9 robot öyküsünü toplamıştır. Bu öyküler, tüm zamanların robot öyküleri için bir yol gösterici olmuş, bilim kurguda robotun ciddiye alınmasını sağlamıştır. Asimov, bu öykülerle konuşma yetisi olmayan robotlardan insanlığın iyiliğini gözeten makinelere kadar, robot tarihinin izini sürüyor.
Pedro Domingos tüm zamanların en önemli ve devrim niteliğindeki entelektüel gelişmelerinden biri olan yapay öğrenmenin perdesini ilk defa kaldırıyor ve Google’a, Amazon’a, akıllı telefonunuza güç veren öğrenen makinelerin içine göz atmamızı sağlıyor. Büyük veri ve yapay öğrenme etrafında kopan şamatanın nedenini merak ediyorsanız ve gazetelerde gördüğünüz şeylerden daha derin bir şeyler olup bittiğinden şüpheleniyorsanız haklısınız! Master Algoritma tam bir entelektüel ziyafet olan yapay öğrenme devrimini anlama konusunda herkes için eşsiz bir rehber.