Yerinden edilmiş Afganlar, Bamyan'daki antik mağaralara sığınıyor
HABER MASASI
Abone Ol
Afganistan'daki insanî kriz dünyanın en büyük ve en şiddetli krizlerinden biri olmaya devam ediyor. Gidecek başka yeri olmayan bazı Afgan aileler antik mağaralara sığınırken, diğerleri, gıda fiyatlarının fırlamasına neden olan Afganistan'ın ekonomik serbest düşüşüne dayanmak için komşulardan borç alarak hayata tutunmaya çalışıyor.
Açlık, hastalık ve yetersiz beslenmeyle karşı karşıya olan 28,3 milyon Afgan -nüfusun yaklaşık üçte ikisi-, insanî yardım ve korumaya ihtiyaç duyuyor. Birleşmiş Milletler'e (BM) göre, 28 milyon Afgan’dan 6 milyonu zaten tehlikeli bir şekilde kıtlığın eşiğinde yaşarken, kadınlar ve kız çocukları özellikle savunmasız kalarak tehlikeye daha meyilli bir pozisyonda bulunuyor.
Afganistan’da bu kış, on yıldan uzun bir sürenin en soğuğuydu ve acımasız hava, onlarca yıl süren çatışmalar nedeniyle yerlerinden edildikten sonra yakın zamanda bölgeye dönenler de dahil olmak üzere, en yoksulları ve en savunmasızları özellikle sert vurdu.
Gidecek başka yeri olmayan bazı Afgan aileler antik mağaralara sığınırken, diğerleri, gıda fiyatlarının fırlamasına neden olan Afganistan'ın ekonomik serbest düşüşüne dayanmak için komşulardan borç alarak hayata tutunmaya çalışıyor.
Afganistan'ın merkezindeki dağlık bir bölge olan Bamyan da bilhassa yerinden edilmiş yoksul durumdaki Afganların sığınağı haline geldi.
İki yıl önce yerinden edilen Fatma, üç çocuğuyla birlikte Bamyan'a geri döndüğünde bir ev kiralayacak parası olmadığından mağaraya taşınmış.
Fatma’nın maddi imkânları kısıtlı ailesi, mağarada yemek olarak çoğunlukla ekmek tüketip çay içiyor.
Afganistan'daki topluluklar, 2021'in başlarından bu yana ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin önemli ölçüde gönüllü geri dönüşlerine tanık olmuş.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) hane halkı düzeyindeki değerlendirmeleri, 2022'de mültecilerin gönüllü geri dönüşlerinin 6.000'i aştığını ortaya çıkardı. Bu rakam, 2019'dan beri görülmemiş derecede yüksek bir rakam.
Bir nebze olsun maddi gelir sağlamak isteyen Fatma, küçük mağarasında, her gün yaklaşık bir saat, kıyafetlere eklenmek üzere tasarımlar dikiyor.
Fatma'nın mağaranın çevresindeki komşu evler ve sığınaklar.
Afganistan'ın en yüksek ve en soğuk bölgelerinden biri olan Bamyan eyaletinde yaşamaya çalışan birçok aile, evlerini ısıtmak için yiyecek veya yakıt bulmakta zorlanıyor.
66 yaşındaki Şeyma Hanım, iki torunuyla birlikte Bamyan eyaletinin Sabzi ilçesindeki küçük evde kalıyor. Oğlunun ailesi ve diğer iki akrabasıyla birlikte uzun yıllardır küçük bir halı işi yürüten ailenin eski hükümetin devrilmesinden bu yana kilim satmak giderek zorlaşmış. Şeyma Hanım,
27 yaşındaki Cevad, oğluyla birlikte Bamyan eyaletinin Şerbatoo köyündeki evlerinde dört çocuğuyla birlikte kalıyor. Ailesini geçindirmek için çiftçilik yapan Cevad, Taliban iktidara geldiğinden beri ailesinin ekonomik durumunun kötüleştiğini söylüyor. Ekmek pişirmek için un ve yağ alacak kadar dahi paralarının olmadığını belirten Cevad,
Abdülcelil ve oğlu Murtaza da Bamyan eyaletinin Sabzi kentinde yaşıyor. İki yıl önce, o zamanki hükümet güçleri ile Taliban arasındaki savaş yüzünden yerlerinden edilen aile, çocukları sürekli hasta olduğu ve evi ısıtamadıkları için kışın zor şartlarda geçtiğini söylüyor.
Nasim ve ailesi, Bamyan'ın eteklerinde, küçük mağarada yaşıyor. Normalde inşaat işçisi olarak çalışan Nasim, kış aylarında soğuk iklimden dolayı birkaç aydır iş bulamadığından ailenin yiyecek ve giyeceği yok.
30 yaşındaki Merva Faizi, Bamyan eyaletinin Sabzi köyündeki küçük evinde yaşıyor. Afgan ordusunda görev yaparken kocası savaş sırasında öldürüldüğü zamandan beri bekar bir anne olarak dört çocuğuna bakıyor.