Terör ve afetlerin gölgesinde yaşam
Somali'nin güneyindeki Aşağı Şabella bölgesi sakinleri, bir yandan hükümet güçleri ile Eş-Şebab örgütü arasındaki çatışmalar diğer yandan da evlerini ve ekinlerini yok eden sel felaketi nedeniyle tüm varlıklarını geride bırakarak topraklarını terk etmek zorunda kalıyor.
Aşağı Şabella'nın Merka kentinde hükümet güçleri ile Eş-Şebab militanları arasında 4 haftadır devam eden çatışmalar binlerce bölge sakinini, meçhule doğru bir yolculuğa zorluyor. Somalili sığınmacıları taşıyan onlarca araç başkent Mogadişu'nun başta Ceras Beli olmak üzere çeşitli banliyölerine doğru yol alıyor.
Evlerini terk etmek zorunda kalan siviller, iç savaşın parçaladığı bu yoksul Afrika ülkesinde yerel yönetimler tarafından hazırlanan kısıtlı imkanlara sahip kamplara yerleşiyor.
Beş çocuk annesi Arda Muhammed Abdi, evlerinin kurşun ve top mermilerinin hedefi haline geldiğini ifade ederek, "Çocuklarımızı korkutan top seslerinden uzakta güvenli bir yer arayışı içinde buraya kaçtık." dedi.
"Çatışmalardan kaçmak için evlerimizi terk etmeden sadece bir gün önce amcamın oğlu serseri bir kurşunla başından vurularak hayatını kaybetti." diyen Abdi, daha güvenli bir yer arayışıyla bu kampa geldiklerini söyledi.
Abdi ayrıca canlarını kurtardıklarını ancak kamptaki şartların yaşam için elverişli olmadığını sözlerine ekledi.
Kamplardaki kısıtlı imkanlar
Çatışmalardan kaçan Somalilileri sığındıkları kamplarda zorlu bir hayat bekliyor. Binlerce kişinin sığındığı kamplardaki imkanlar ne yazık ki kısıtlı. İnsani yardım kuruluşlarından destek bekleyen Somalili sığınmacıların maruz kaldığı zor şartlar, çevrede yaşayan halklardan gelen şeker, pirinç gibi kısmi yardımlarla hafifletilmeye çalışılıyor.
Mogadişu'nun banliyölerinden Ceres Bali'de sığınmacıların yerleştirildiği bir okulda kalan Somalili Hac Adem Hasan, kamptaki imkanların oldukça kısıtlı olduğuna işaret ederek, "Çay, bizim ve çocuklarımız için güç kaynağı. Kampta günde sadece bir öğün yemek yiyebiliyoruz, komşuların bizim için topladığı pirinç ve şekerden başka yiyeceğimiz yok." diye konuştu.
Aşağı Şabella sakinlerini vuran sel felaketi
Hükümet güçleri ile Eş-Şebab örgütü militanları arasındaki çatışmaların yanı sıra Şabella Nehri kıyısındaki belde, köy ve kentleri vuran selin çok sayıda ev ve tarım alanını sular altında bırakması binlerce kişiyi topraklarını terk etmeye zorladı.
Sel felaketinden etkilenen bölge sakinleri, bir yandan güvenlik bir yandan da salgın hastalık gibi endişelerle daha güvenli olduklarına inandıkları yerlere sığınıyor.
Eş-Şebab'ın kontrolündeki Aşağı Şabella'daki Hedumen köyünden örgütün bölgeyi terk etmemeleri konusundaki tüm tehditlerine rağmen gizlice kaçtığını anlatan Meryeme Abdi, şunları söyledi:
"Bir gece iki çocuğumu alarak kaçtım. Sel suları evimizi yıktı, neredeyse tüm köy sular altında kaldı. Yakın bir zamanda oraya dönemeyiz."
Çatışmalar ve sel felaketinden kaçarak Mogadişu'nun banliyölerine sığındıklarını dile getiren Abdi, kamptaki yaşam şartlarının çok zor olduğunu, tuzlu su dışında başka bir şeylerinin olmadığını ifade etti.
Sel felaketinin sorumlusu Eş-Şebab
Eş-Şebab militanlarının Aşağı Şabella'da ele geçirdiği köylerde yaşayan halk, yaşanan sel felaketinden örgütün sorumlu olduğunu söylüyor.
Bölge sakinleri, yaşam şartlarını daha da zor hale getirmek için Eş-Şebab'ın köylerinin yakınlarındaki barajları yıktığını anlatıyor.
Buradaki halkın tek geçim kaynağı olan tarlaların sular altında kaldığını aktaran Şeyh Abdunnur Veresmi, mahsullerin sel sularıyla akıp gittiğini belirtti.
Veresmi, göç edenlerin çoğunun gece vakitlerinde evlerini terk ettiğine dikkati çekerek, "Bölge sakinleri, Eş-Şebab'ın hükümete ait alanlara göç edilmemesine ilişkin emirlerine karşı çıkarak, sel felaketinin ortasında geceleri kaçıyor." dedi.
Köylerinde kalmak için artık bir nedenleri olmadığını vurgulayan Veresmi, maruz kaldıkları şartların kendilerini bu kamplara sürüklediğini, çatısız bacasız açık alanlarda kaldıklarını kaydetti.
Sığınmacı sayısının artmasından endişe ediliyor
Mogadişu'daki yerel idarelerin verilerine göre, başkentteki Ceres Bali'de çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan 15 ila 20 bin sığınmacı yaşıyor.
Ceres Bali'deki idari yöneticilerden İbrahim Muhammed, çatışmaların devam etmesi ve sel mağdurlarına yerinde yardım götüren insani yardım kuruluşlarının olmaması gibi nedenlerden ötürü sığınmacı sayısının her geçen gün daha da arttığını belirtti.
Bölgedeki yerel yönetimlerin, mağdurlara yardımların ulaştırılması için bir komite kurduğunu aktaran Muhammed, ancak sığınmacıların ihtiyaçlarının çok fazla olduğunu ve bu yükün kendilerini aştığını söyledi. Muhammed, uluslararası yardım kuruluşlarına sığınmacıların durumu daha da kötüleşmeden acil yardım çağrısında bulundu.
Somali'de eylül ayı sonuna doğru yağmur mevsiminin gelmesiyle birlikte yaşanabilecek seller nedeniyle sığınmacı sayısının daha da artmasından endişe ediliyor. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Somali'de olabilecek sel felaketinin sonuçları konusunda uyarıda bulunuyor.