Suudi Arabistan, alkol yasağını esnetiyor
Suudi Arabistan'da sadece diplomatlara hizmet verecek alkol mağazası başkent Riyad'da hizmete başlayacak. Suudi Arabistan'da alkol yasaklarındaki katı kurallarda 'esneme' yapılması, muhafazakâr ülkenin 2030 Vizyonu kapsamında dikkat çekiyor.
Suudi Arabistan, alkol konusunda uyguladığı katı kuralları kaldırma kararı aldı. Yetkililer, sadece diplomatlara yönelik olacak ilk alkol mağazasının açılacağını duyurdu.
Sadece diplomatlara satış gerçekleşecek
Yeni alkol mağazasının Riyad'da büyükelçiliklerin bulunduğu ve diplomatların ikamet ettiği Diplomatik Bölge'de yer alacağı ve bu mağazasından sadece diplomatların yararlanabileceği kaydedildi.
Ülkede yaşayan ve Müslüman olmayan diğer gurbetçilerin mağazaya erişip erişemeyeceği henüz belli değil.
Konu hakkında bilgi sahibi olan kaynakların verdiği bilgilere ve belgelere göre, müşterilerin Diplo adlı bir mobil uygulama üzerinden kayıt yaptırmaları, dışişleri bakanlığından izin kodu almaları ve alışverişlerinde aylık kotalara uymaları gerekecek.
Katı kurallar
AFP tarafından görülen belgeye göre; Diplomatik Bölge'deki mağazaya erişim "kesinlikle gayrimüslimlerle sınırlı olacak”
"Mağazaya 21 yaşın altındaki kişilerin girmesine izin verilmeyecek" ve "uygun kıyafet zorunlu olacak”
Uygulamaya kaydolanlar, onların yerine akrabalarını, şoförlerini, asistanlarını veya meslektaşlarını gönderemeyecek
Mağazada cep telefonu kullanımı yasak olacak
Kota sistemi kapsamında mağazaya giriş izni olanlar ayda 240 puanlık alkol satın alabilecek. Bir litre alkollü içki altı puan, bir litre şarap üç puan, bir litre bira ise bir puan değerindedir.
Alkol satışı ve içilmesi 1952’den beri yasaktı
- 1952 yılında uygulamaya konan ve ülkede alkollü içecek satışı/içilmesini net bir şekilde yasaklayan yasak, Kral Abdülaziz'in oğullarından Prens Mishari bin Abdülaziz El Suud ve İngiliz diplomat Cyril Ousman'ın karıştığı bir olaya tepki olarak geldi.
O dönemde Cidde'de İngiliz konsolos yardımcısı olan diplomatın ev sahipliğinde düzenlenen bir partide 19 yaşındaki prens, kendisine daha fazla alkol ikram etmeyi reddeden Ousman'ı vurarak öldürmüştü. Prens Mishari'nin ömür boyu hapis cezasına çarptırıldığı cinayetin ardından, modern Suudi devletinin kurucusu Kral Abdülaziz İbn Suud, ülkede tüm alkolü yasakladı.
- Suudi Arabistan'da alkol kullanan kişilere karşı kamuya açık alanda kırbaçlama, para cezası, hapis cezası, ve yabancılar için sınır dışı edilme gibi katı yasalar bulunuyor.
Ancak son dönemlerde hayata geçirilen “normalleşme” reformları kapsamında kırbaç cezasının yerini büyük ölçüde hapis cezasının aldığı biliniyor.
Ülkede alkol sadece diplomatik posta, mühürlü resmî paket yoluyla ya da karaborsadan temin edilebiliyor.
Riyad yönetimi konuya dair yorum yapmazken devlet destekli medya, bu hafta hükümetin diplomatik sevkiyatlar kapsamında alkol ithalatına yeni kısıtlamalar getirdiğini, bunun da yeni mağazaya olan talebi artırabileceği yönünde haberler aktardı.
Bölgesel rekabet
Alkol yasağındaki esneme, Suudi Arabistan'ın yabancı yatırım ve turizm gelirleri için komşularıyla, özellikle de Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Dubai ile giderek daha fazla rekabet ettiği bir dönemde geldi.
Örneğin bu ay yetkililer, çokuluslu şirketlerin Suudi Arabistan'da bölgesel merkezler kurmasını, aksi takdirde hükümet ihalelerini kaybetmesini gerektiren bir kuralı uygulamaya koydu.
- Dubai'deki sayısız otel, restoran ve barda alkol mevcuttur. Komşu Katar'da lisanslı otel ve restoranlarda 21 yaş üstü gayrimüslimlere alkol servisi yapılmaktadır.
Geçtiğimiz yıl, Suudi Arabistan'a Expo 2030 ve 2034 Dünya Kupası'na ev sahipliği yapma hakkı verildi; bu da alkol yasağının kaldırılabileceği ya da en azından 500 milyar dolarlık fütüristik bir mega şehir olan NEOM gibi yerlerde yapılacak oymalarla zayıflatılabileceği yönündeki spekülasyonları daha da alevlendirdi.
Ancak İslâm'da alkolün yasak olduğu göz önüne alındığında, dinin en kutsal mekanları olan Mekke ve Medine'ye ev sahipliği yapan ülkede bu konu son derece hassas olmaya devam ediyor.
Veliaht Prensin 2030 vizyonu
Alkol yasağında atılacak bu geri adım, alkol kullanmanın haram sayıldığı, şeriata göre yönetilen ülkenin, Veliaht Prens Muhammed bin Selman liderliğinde turizm ve ticarete açılması çabaları kapsamında bir kilometre taşı olarak görülüyor.
Bu adım, aynı zamanda, "Vizyon 2030" olarak tanımlanan ve petrol sonrası ekonomiyi inşa etmeyi amaçlayan geniş kapsamlı planların da bir parçası niteliğinde.
Veliaht Prens Muhammed bin Salman'ın Vizyon 2030 gündeminin bir parçası olarak uygulamaya konulan ve aralarında sinemaların ve karma müzik festivallerinin başlatılmasının da bulunduğu bir dizi sosyal reform dalgasının ortasında, Körfez krallığında alkolün satışa sunulacağı yönünde söylentiler yıllardır ortalıkta dolanıyordu.
Zira Arabistan, "Vizyon 2030" girişimi kapsamında ekonomiyi petrole bağımlılıktan kurtarmak ve teknoloji dahil yerlileşmeyi de öncelikleyen dinamik bir ekonomi oluşturmak istiyor.
On yıllar boyunca nispeten dışa kapalı olan Suudi Arabistan, son yıllarda kamuya açık alanlarda kadın ve erkeklerin ayrılması ve kadınların tüm vücudu örten siyah kıyafetler ya da abaya giymesi gibi katı sosyal kuralları gevşetti.
Diğer yandan Prens Muhammed bin Selman, ülkeyi din dışı turizme ve konserlere açmak ve kadınların araba kullanmasına izin vermek gibi değişikliklerin yanı sıra iktidarını güçlendirme adımları çerçevesinde muhalefete ve siyasî rakiplerine yönelik baskıları arttırdı.