Suriye, 2020'den bu yana çatışmalarda en büyük tırmanışa tanık oluyor

HABER MASASI
Abone Ol

BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu, Suriye'nin son altı ayda 2020'den bu yana en kötü şiddet artışını yaşadığını kaydetti. Bu süre zarfında Esed rejimi ve Rus güçlerinin güçlerin savaş cephelerinde sivilleri ve temel altyapıyı hedef aldığını ve savaş suçu teşkil edebilecek eylemlerde bulunduğu belirtilirken, Esed rejiminin gözaltındakileri ortadan kaldırmaya, işkenceye ve kötü muameleye devam ettiğini belirtti. Raporda ayrıca, İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye yönelik acımasız bombalama kampanyasını başlatmasının ardından başta İsrail, İran ve ABD olmak üzere Suriye'de faaliyet gösteren altı yabancı ordunun bazıları arasındaki gerilimin arttığı ve bunun da daha geniş çaplı çatışma endişelerini artırdığı vurgulandı.

BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu, devam eden BM İnsan Hakları Konseyi'nin 55. Oturumu kapsamında bir rapor yayımladı.

  • Raporda, Suriye'de 2020'den beri görülmemiş bir şiddet dalgası yaşandığı vurgulanırken, savaşın taraflarının sivillere ve altyapıya "muhtemelen savaş suçuna varacak" şekilde saldırılar düzenlediği belirtildi.

Ekim ayının başından bu yana kuzeybatı Suriye'deki şehir ve kasabalar, Suriye hükümet güçleri ve Rusya'nın şiddetli askerî saldırılarına tanık oldu.

Son dönemde çatışmalarda yaşanan artışın, 5 Ekim 2023'te Esed rejimi kontrolündeki Humus kentinde bir askerî akademi mezuniyet töreninde meydana gelen çok sayıda patlamada en az 80 kişinin ölümü ve düzinelerce kişinin yaralanmasıyla başladığına dikkat çekildi.

Esed rejimi ve Rus güçlerinin saldırıya misilleme olarak, 3 hafta içinde muhaliflerin kontrolündeki en az 2 bin 300 bölgeyi etkileyen bombardımanlarla karşılık verdiği, bunun da yüzlerce sivilin ölümüne ve yaralanmasına neden olduğunun altı çizildi.

"Esed rejiminin gözaltındakileri ortadan kaldırmaya, işkenceye ve kötü muameleye devam ettiği" ve daha fazla ölümün belgelendiği kaydedildi.

Tutuklular ve Sednaya Cezaevi Kayıpları Derneği’nin 1.5 yıl önce yayımladığı bir rapora göre, Sednaya Hapishanesi’ndeki sistemli ve yaygın işkence, 2011-2018 yılları arasında 30 bin kişinin ölümüne yol açtı. Şimdi de BM, kötü şöhretli Sednaya da dahil olmak üzere gözaltında daha fazla ölümün belgelendiğini vurguluyor.

  • İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye yönelik saldırılarının başlamasıyla başta İsrail, İran ve ABD olmak üzere Suriye'de faaliyet gösteren altı yabancı ordunun bazıları arasındaki gerilimin arttığı ve bunun da daha geniş çaplı çatışma endişelerini artırdığı vurgulandı.

Esed rejimi tarafından tutuklu bulunanların serbest bırakılması talebiyle protesto gösterisi düzenleyen Suriyeli kadınlar.

Bu süreçte İsrail'in Suriye'de İran bağlantılı olduğu ifade edilen bölgeleri ve güçleri en az 35 kez vurduğu, Halep ve Şam havaalanlarına saldırarak hayati önem taşıyan BM insanî hava hizmetlerini geçici olarak durdurduğunun rapor edildiği bildirildi.

İran yanlısı grupların Suriye'deki ABD üslerine 100'den fazla kez saldırdığı ve ABD'nin de Suriye'nin doğusundaki İran yanlısı milislere hava saldırılarıyla karşılık verdiği ifade edildi.

Ekim ayında Gazze'deki savaşın başlangıcından bu yana İsrail, Suriye'de İran'a bağlı kuvvetlere ve bölgelere 30'dan fazla saldırı düzenledi ve Halep ve Şam havaalanlarını hedef alarak, BM'nin önemli insanî hava operasyonlarını geçici olarak askıya almaya zorladı.

Suriye halkının benzeri görülmemiş zorluklarla karşı karşıya kaldığı vurgulanan raporda, "Ülkede şu anda 16,7 milyon kişi insanî yardıma ihtiyaç duyuyor. Krizin başlangıcından bu yana ihtiyaç sahibi insan sayısında en yüksek düzeye ulaşıldı." ifadesi yer aldı.

Öte yandan, ekonominin sıkılaşan uluslararası yaptırımlar nedeniyle serbest düşüşe devam ettiği ve artan kanunsuzluk seviyelerinin silahlı kuvvetleri ve milisleri yağmacı davranışlara ve gasplara yönelttiği de kaydedildi.

Komisyonun savaş suçu teşkil edebileceğini söylediği

"Suriye'nin de acilen ateşkese ihtiyacı var"

Raporda görüşlerine yer verilen BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Başkanı Paulo Pinheiro, Ekim 2023'ten bu yana Suriye'deki çatışmalarda son dört yılın en büyük tırmanışının yaşandığını belirtti.

Pinheiro, "Bölgenin kargaşa içinde olduğu bir dönemde, Suriye topraklarındaki çatışmayı kontrol altına almak için kararlı bir uluslararası çaba gerekiyor. Suriye'nin de acilen ateşkese ihtiyacı var." ifadesini kullandı.

Suriyelilerin yüzde 90'ından fazlası yoksulluk içinde yaşıyor. Suriye'de şu anda 16,7 milyon kişi insanî yardıma ihtiyaç duyarken, ülkedeki eşi benzeri görülmemiş insanî kriz, insanları giderek derinleşen bir umutsuzluğa sürüklüyor.

Suriye halkı bu "yıkıcı ve uzun süren" savaşın daha fazla yoğunlaşmasına dayanma gücünün olmadığını vurgulayan Pinheiro, halkın yüzde 90'ından fazlasının yoksulluk içindeyaşadığının altını çizdi.