Somali'de barışın görüntülerini yayan ender bir kadın sanatçı

Sanat dünyası Somali’de onlarca yıldır süren çatışmalar ve aşırıcılıktan dolayı tabu olan meslekler arasında yer alıyor. 21 yaşında bir kadın ressam olan Sana Ashraf Sharif Muhsin bu sebeple çok yüksek bir muhalefetle karşı karşıya geldi.

Son derece muhafazakar bir bölge olan Afrika Boynuzu’nda ender bir kadın sanatçı olan Sana, Mogadişu’da, amcasının savaş yıllarında kısmen yıkılan binasının molozları arasında yaşıyor ve çalışıyor.

• Bazı Müslümanların İslam’ın bütün insan resimlerini yasakladığı inancı ve fırça ve diğer malzeme arayışı gibi zorluklara rağmen, Sana oldukça iyimser.

Sana ayrıca,

“İşimi seviyorum ve ülkemin yeniden inşasına ve barışçıllaştırılmasına katkıda bulunabileceğime inanıyorum”

diyor.

Somali Ulusal Üniversitesi'nde sanat profesörü olan Abdi Mohamed Shu'ayb'a göre Sana, erkek egemen bir mesleğe girmek için cinsiyet engelini kırmakla öne çıkıyor. Shu'ayb’ın Somali'de tanıdığı iki kadın sanatçıdan biri Sana, diğeri ise Somaliland'ın ayrılıkçı bölgesinde bulunuyor.

Yine de ona göre, Sana eşsiz, çünkü “onun eserleri çağdaş yaşamı olumlu bir şekilde yakalıyor ve uzlaşmayı inşa etmeye çalışıyor.” Bu sebeple Shu'ayb onu ulusal bir kahraman olarak nitelendiriyor.

• İnşaat mühendisliği öğrencisi olan Sana, tanınmış bir sanatçı olan dayısı Abdikarim Osman Addow'un ayak izlerini takip ederek 8 yaşında çizim yapmaya başlamıştı.

Sana gülerek, “Evin tüm duvarlarında karakalem kullanırdım, dünya vizyonumu çizerdim” diyor. Daha sonra daha düzgün bir öğrenim izlemiş ve sonunda bir ayakkabı ya da bir sürahi su gibi ev eşyalarının eskizlerinden oluşan bir kitap çıkarmış.

Ancak çalışmaları, yıllar içinde kamuoyunun daha fazla dikkatini çektikçe, bazı gerginlikler yaşanmış. “Bazen kendim için korkuyorum,” diyen Sana, Mogadişu Şehir Üniversitesi'ndeki yakın tarihli bir sergideki bir karşılaşmayı hatırlıyor: Bir erkek öğrenci “Bu yanlış!” diyerek bağırmaya başlamış ve profesörler, sanatın dünyanın önemli bir parçası olduğunu açıklayarak onu sakinleştirmeye çalışmış.

https://www.gzt.com/mecra/es-s...

Sana, Somali'deki birçok insanın sanatı anlamadığını ve hatta bazılarının “iğrenç” olarak nitelendirdiğini söylüyor. O ise sergilerde sanatın faydalı ve “birçok şey için kullanılabilecek bir silah” olduğunu insanlara hissettirmeye çalışıyor.

• Sana’nın çalışmaları zaman zaman, ülkenin ilk parlamento binasının kalıntılarına bakan bir askerin resmi de dahil olmak üzere, Somali'yi sarsan sosyal sorunlara değiniyor. Sana bu çalışmanın, ulusal seçimler ertelenirken, federal hükümet ve muhalefet arasındaki mevcut siyasi çatışmayı yansıttığını söylüyor. Başka bir resim, savunmasız genç kadınlara yönelik “ifade edemedikleri” suistimalleri yansıtıyor.

https://www.gzt.com/mecra/soma...

Ancak Sana, 30 yıllık bir yıkımdan geçtiklerinin ve insanların akıllarında sadece kan, yıkım ve patlamalar olan kötü şeyler kaldığının farkında olduğunu ifade ederek, çalışmalarında güzellik için çabaladığını söylüyor.

“Google'da Somali'ye bakarsanız, orada güzel değil, çirkin resimlerimizi görürsünüz, bu yüzden resimlerimi kullanarak tüm bunları değiştirmek istiyorum.”

diyen Sana, eserlerini Somali ve komşu Kenya'daki olayların ötesinde daha geniş bir alanda sergileyerek daha fazla güven kazanmayı umduğunu söyleyerek sözlerini sonlandırıyor. Mesleği için ülkesindeki rol modelleri bulmaksa en çok zorlandığı şeylerden.