Netanyahu'ya Savunma Bakanı dayanmıyor

İsrail'de Başbakan Benyamin Netanyahu'nun 5 Kasım'da görevden aldığı Yoav Gallant, Netanyahu ile yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle görevden alınan veya istifa eden 4. Savunma Bakanı oldu.

• İlk kez 1996 yılında başbakanlık koltuğuna oturan Netanyahu ile yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle Yitzhak Mordechai, Moşe Yaalon, Avigdor Liberman ve Yoav Gallant görev süresini doldurmadan Savunma Bakanlığından ayrılmak durumunda kaldı.

Netanyahu'nun başbakanlığının ilk döneminde Savunma Bakanlığı yapan Yitzhak Mordechai, 1999 yılının başında Netanyahu ile arasındaki siyasî rekabet nedeniyle kamuoyu önünde yaşadıkları sürtüşme sonrası görevinden alındı.

Eski Savunma Bakanı Moşe Yaalon ise, Netanyahu ile yaşadığı sürtüşme sonucu 2016 yılında görevden ayrıldı.

Yaalon ile Netanyahu arasındaki anlaşmazlığın İsrail'i Nazi Almanyası'na benzeten dönemin Genelkurmay Başkan Yardımcısı Yair Golan'ı açıkça desteklemesi ve bir Filistinli'yi öldürmekten hüküm giyen Elor Azaria isimli İsraillinin askerî mahkemede yargılanmasına tepki gösteren aşırı sağcılara karşı çıkması oldu.

Yaalon'un yerine geçen Avigdor Lieberman da, Gazze'de Hamas ile ateşkes sağlanmasının ardından "teröre teslim olunduğunu” söylemesinin ardından görev süresini tamamlamadan 2018'de istifa etti.

Yoav Gallant, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun görevden aldığı son isim olurken, Gallant'ın görevden alınmasını aralarındaki "güvenin sarsılması" olarak açıklarken, Gallant'ı dolaylı olarak "İsrail'in düşmanlarına" yardım etmekle suçladı.

Netanyahu ve Gallant, başlıca 3 konuda anlaşmazlık yaşıyordu

Netanyahu tarafından görevine son verilen Gallant, X platformundan konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Görevden alınmasının, Netanyahu ile 3 konuda yaşadığı anlaşmazlığın sonucu olduğunu belirten Gallant, bunların birincisinin "askerlik çağındaki herkesin askere gitmesi gerektiği yönündeki sabit tutumu" olduğunu kaydetti.

Gallant, İsrail'in sürdürdüğü savaşta kadınlı erkekli yüzlerce askerin öldüğünü ve bu koşullar altında herkesin İsrail ordusunda görev yapması gerektiğine dikkati çekerek, Ultra-Ortodoks Yahudileri (Harediler) zorunlu askerlikten muaf tutan yasa tasarısını "ayrımcı ve bozuk" olarak nitelendirdi.

Görevden alınmasına ikinci nedeninin ise Gazze'deki İsrailli esirlerin evlerine geri dönmeleri konusundaki tutumuna bağlı kalması olduğunu aktaran Gallant, esirlerin ülkeye dönüşünün hızla sağlanması gerektiğini, bir kısmı acı verici tavizler de olsa esirlerin geri getirilmesinin mümkün olduğunu savundu.

Gallant, Netanyahu ile aralarındaki üçüncü tartışmalı konunun ise 7 Ekim 2023 olaylarındaki askerî ve istihbarat başarısızlıklarına ilişkin resmî soruşturma komitesi kurulması yönündeki ısrarı olduğuna dikkati çekti.

Netanyahu, Gallant'ı geçen yıl da görevden almak istemişti

• Netanyahu ile Gallant'ın arasının açık olduğu biliniyordu. Netanyahu, Mart 2023'te "Yargı reformu" girişimini kamuoyu önünde açıkça eleştirmesi nedeniyle Gallant'ı görevden alma teşebbüsünde bulunmuştu.

Ancak ülke genelindeki yoğun protestolar nedeniyle Netanyahu bu kararından geri adım atmıştı.

Netanyahu, İsrail ordusunun Gazze'deki işgalinin kalıcı olmasını isterken, Gallant, Gazze içerisinin Filistin yönetimine devredilmesini istediğini dile getirmişti.

İkilinin arasının bozuk olması nedeniyle Netanyahu ile Gallant, Gazze'ye saldırıların ilk günlerinden sonra ayrı ayrı basın toplantıları yapmıştı.

Ayrıca Gallant'ın Lübnan'a kara saldırısına karşı olduğuna ilişkin İsrail basınına haberler yansısa da Savunma Bakanı bunun aksi yönde açıklamalarda bulunmuştu.