Mısırlı bilim insanlarını İsrail mi öldürdü ?
Mısırlı nükleer bilimci Ebubekir Abdulmunim Ramazan'ın Fas'ta eylül ayında ani şekilde vefat etmesi, Mısır'da eski bir konuyu yeniden gündeme taşıdı. Ramazan'ın vefatı, yurt dışındaki Mısırlı bilim insanlarının 1950'lerden bu yana karşılaştığı sır dolu ölümleri akıllara getirdi ve bu ölümlerin arkasında Mossad'ın parmağının olabileceği şeklinde yorumlandı.
Mısırlı nükleer bilimci Ebubekir Abdulmunim Ramazan'ın birkaç gün önce Fas'ta ani şekilde ölümü, yurt dışındaki Mısırlı alimlere yönelik "suikast" teorilerini yeniden gündeme taşıdı.
Ramazan'dan 6 ay önce 10 Mart'ta Addis Ababa'dan Kenya'nın başkenti Nairobi'ye gitmek için havalandıktan kısa süre sonra düşen uçakta da 3 Mısırlı bilim adamı yaşamını yitirmişti.
Yakın zamanda yaşanan bu ölümler, geçen yüzyılda aralarında Cemal Hamdan, Semir Necib ve Mustafa Müşrife gibi bilim adamlarının ölümlerini akla getirdi.
O dönem gayriresmi olarak İsrail suçlanmış ve bir kanıt olmamasına rağmen İsrail'in Mısırlı uzmanlara zarar verme konusunda bir geçmişe sahip olduğu vurgulanmıştı.
Şüpheli bu ölümler, bazı Mısırlıları başsavcılığa suç duyurusunda bulunmaya sevk etmiş ayrıca sosyal paylaşım sitelerinde de olayda İsrail'in parmağı olduğu iddiaları gündeme gelmişti.
Son altı aydır hayatını kaybeden Mısırlı bilim insanları ve bu süreçte yaşananlar şu şekilde sıralanabilir:
Eylül 2019, nükleer bilimci Ramazan'ın vefatı
Mısır Göç Bakanlığı 7 Eylül'de yaptığı açıklamada, Nükleer Denetleme Kurumundan Mısırlı bilim insanı Ramazan'ın ani gelişen bir rahatsızlık sonucu Fas'ta hayatını kaybettiğini duyurdu.
Mısır'ın Rabat Büyükelçisi Eşref İbrahim, Fas makamlarından naklen yaptığı açıklamada, vefatın kalp krizi neticesinde geliştiğini ifade etti.
Ramazan, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun Fas'ın Marakeş kentinde düzenlediği bir atölyede hazır bulunduğu sırada vefat etti.
Fas yerel basınında yer alan haberlerde, Mısırlı bilim adamının daha önceden, İsrail'in Dimona şehri ile İran'ın Buşehr kentindeki nükleer reaktörlerin muhtemel etkilerini araştırmakla görevlendirildiği bilgisi geçilirken, Mısır tarafından yapılan açıklamada bu bilgiye yer verilmedi.
Mısır ve Fas'taki sosyal paylaşım sitelerinde "sır dolu" ölüm ifadesi yaygınlık kazanırken basında yer alan haberlerde de "Ramazan'ı Mossad mı öldürdü?" sorusu soruldu.
Mısır'da rejime yakın televizyon programı sunucusu Muhammed İlbaz, Ramazan'ın vefatının, bilinmeyen koşullarda ya da zehirlenme sonucu gerçekleştiği yönündeki ifadelerin abartı olduğunu ifade etti.
İlbaz olayı basite indirgemeye çalışsa da rejim yanlısı bir başka televizyon programcısı Seyyid Ali kendi programında, "Büyük nükleer bilimcinin vefatıyla ilgili sosyal medyada büyük gürültü koparıldı. Bilim adamlarımızı koruyun. Nükleer bilimcinin ülke dışında şüpheli ölümü tesadüf mü?Mısır dışındaki bilim adamlarına kişisel koruma istiyorum." ifadesini kullandı.
Mısır makamları ise vefatla ilgili hiçbir tarafı suçlamazken ölümün şüpheli olduğuna dair bir açıklama da yapmadı.
3 bilim adamı Etiyopya uçağının düşmesi sonucu yaşamını yitirdi
Mısır yönetimi, 10 Mart'ta Addis Ababa'dan Kenya'nın başkenti Nairobi'ye gitmek için havalandıktan kısa süre sonra düşen uçakta 6 Mısırlının öldüğünü, bunlardan 3'ünün tarım uzmanı olduğunu duyurdu.
Yerel basında yer alan haberlerde, "Ancak garip olan, uçakta hayatını kaybedenler arasında tarım alanında uzman kişilerin olmasıydı" şeklinde şüphe uyandırıcı ifadeler kullanıldı.
Bakanlar Kurulu'nun açıklamasında hayatını kaybedenlerle ilgili "şehit" ifadesi kullanılırken bu kişilerin Tarım Bakanlığından Eşref Turki, Dua Atıf Abdusselam ve Abdulhamid Ferac Mecli Nevfel olduğu ve hayvan ve bitki üretiminde genetik ıslah göreviyle Kenya'nın başkenti Nairobi'de gittikleri kaydedildi.
Ziraat Sendikasından yapılan açıklamada da vefat edenlerin "ilim şehidi" olduğu ifadesi kullanıldı ve bu kişiler için anma töreni düzenlenmesine karar verildi.
Bunun yanı sıra Mısırlı avukat Amr Abdusselam, Etiyopya makamlarının yürüttüğü soruşturmayı takip etmek üzere Dışişleri Bakanlığı ile koordineli olarak bir savcılık ekibi oluşturulması yönünde başsavcıya talepte bulundu.
Abdusselam, uçağın neden düştüğünün araştırılması, teknik bir arızadan mı yoksa planlı bir şekilde mi düşürüldüğünün oraya çıkarılması ve yapılan soruşturma sonucunda uluslararası düzeyde gereken tedbirlerin alınması çağrısı yaptı.
Abdusselam, geçen yüzyılda Mossad'ın pek çok Mısırlı bilim insanına suikast düzenlediğini kaydetti.
Geçen yüzyılda şüpheli olaylar sonucu pek çok Mısırlı bilim insanı hayatını kaybetti.
Bunlardan nükleer bilimci Semira Musa 1952'de ABD'nin California eyaletinde bir kaza sonucu, bilim adamı Cemal Hamdan 1993'te, nükleer bilimci Semir Necib 1950'de, Mustafa Müşrife 1950'de ani bir kalp krizi sonucu ve Yahya el-Meşd başına keskin bir aletle aldığı darbe sonucu 1980'de Fransa'da hayatını kaybetti.