Mahzun El Halil'de bir bayram günü
Filistin’in El Halil şehrinde bulunan Halilurrahman Külliyesi, İslâm tarihinin en kıymetli hatıralarından bir kısmını içinde barındırır. Hz. İbrahim, Hz. İshak, Hz. Yakub ve eşlerinin kabirleri burada yer alır. Külliye bünyesinde, bir de Hz. Yusuf’a nispet edilen makam vardır. Külliyenin bulunduğu şehre El Halil denmesinin nedeni, Kur’an’da (Nisâ.125) Hz. İbrahim’in “halîl” yani “Allah’ın dostu” unvanıyla anılmasıdır.
El Halil’in de dâhil olduğu Batı Şeria bölgesi, 1967’de İsrail tarafından işgal edilmişti. İşgalin hemen ardından, Siyonist yerleşimciler şehrin çeşitli noktalarına konuşlanmaya başladılar. İsrail’in Batı Şeria’da yerleşim birimleri inşa etme politikasının direkt bir sonucu olarak, Halilurrahman Camii ve Külliyesi çevresinde de çok sayıda Yahudi yaşamaya başladı. Şehri terörize ederek ve sakinlerinin huzurunu kaçırarak kendilerine alan açan bu yerleşimciler, 1990’ların başına kadar El Halil’de huzursuzluk kaynağı olmayı sürdürdü.
Büyük felâket ise, 25 Şubat 1994 günü, sabahın erken saatlerinde yaşandı. ABD’nin New York kentinden gelerek El Halil’e yerleşen Baruch Goldstein isimli bir Siyonist, elindeki otomatik silahla sabah namazı sırasında Halilurrahman Külliyesi’ne baskın düzenledi. Sabah namazını kılmakta olan cemaatin üzerine ateş açan Goldstein, aralarında çocukların da bulunduğu 29 Filistinliyi katletti. Camide çıkan karmaşada, saldırganın kendisi de cemaat tarafından linç edilerek öldürüldü.
Bu korkunç olayın ardından, İsrail yönetimi El Halil şehrini ve Halilurrahman Külliyesi’ni altı ay boyunca giriş çıkışlara kapattı. Bu sürenin sonunda, “şehrin böylesine ağır bir travmayı bir daha yaşaması adına” külliyenin Müslümanlarla Yahudiler arasında ikiye bölünmesine karar verildi. Böylece, bir Siyonist saldırganın kanlı eyleminin faturası Müslüman Filistinlilere çıkarılmış oldu.
Halilurrahman Külliyesi, 1994’ten bu yana Müslümanlarla Yahudiler arasında bölünmüş durumdadır. Caminin sinagoga çevrilen kısmında, Müslümanların yılda 10 gün ibadet etmesine izin verilmektedir: ramazan ayının her cuma günü, ramazan ve kurban bayramlarının ilk günü, Kadir Gecesi, Miraç Gecesi, Mevlid-i Nebî ve hicrî yılbaşı. Bunların dışında, Müslümanların caminin sinagog olarak kullanılan kısmına geçmesi yasaktır.
Halilurrahman Camii’nin Müslümanlara ayrılan kısmında Hz. İbrahim ve Hz. İshak ile, eşleri Hz. Sare ve Hz. Refika’nın kabirleri bulunur. Hz. Yakub ve eşi Hz. Lea’nın kabirleri ise sinagog tarafında kalmıştır. Buradaki kabirleri ziyaret, ancak izin verilen vakitlerde mümkündür.
Ramazan bayramını fırsat bilerek ziyaret ettiğimiz Halilurrahman Camii’nin sinagog kısmını, Mecra okurları için görüntüledik.