Libya ordusu Vatiyye Üssü'nü Hafter milislerinden geri aldı

Libya ordusu, ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'e bağlı milislerin işgalindeki Vatiyye Askeri Üssü'nde kontrolü sağladıklarını duyurdu.

Libya ordusunun yürüttüğü Öfke Volkanı Operasyonu basın biriminden yapılan yazılı açıklamaya göre, Libya Ordusu Batı Harekat Dairesi Komutanı Usame Cuveyli, Hafter milislerinin işgalindeki Vatiyye Askeri Üssü'nde kontrolü tamamen ele geçirdiklerini bildirdi.

Cuveyli, yerel bir televizyona yaptığı açıklamada da başkentin 140 kilometre güneybatısındaki üssün, Hafter milislerinin direnciyle karşılaşmadan ve kayıp verilmeden hızlı bir biçimde alındığını söyledi.

Öte yandan, sosyal medyaya üssün içinden yansıyan görüntülerde, üste kullanılmaz hale getirilmiş savaş uçaklarının hangarlarda beklediği görüldü.

Ayrıca, Hafter milislerinin üsten kaçarken geride roket atar, silahlı araçlar ve çok sayıda mühimmat bıraktıkları görüntülere yansıdı.

• Libya ordusu hava unsurları, son 48 saat içinde Birleşik Arap Emirlikleri'nin Hafter milislerine temin ettiği 2'si Vatiyye Üssü'nde olmak üzere toplam 3 Rus yapımı Pantsir hava savunma sistemini imha etmişti.

Vatiyye, Libya'da sivil uçuşların yapılmadığı tek üs

Darbeci milis lideri Hafter, Nisan 2019'da başkent Trablus'a yönelik saldırı emri vermesinin ardından, savaş uçaklarıyla başkent çevresini vurmak için Vatiyye Üssü'nü yoğun biçimde kullanmıştı.

Libya ordusu, 25 Mart'ta başlattığı Barış Fırtınası Harekatı ile Hafter milislerinin Vatiyye'yi kullanarak elde ettiği üstünlüğü ortadan kaldırdı.

Ancak Vatiyye Üssü, çölün ortasında geniş ve çok korunaklı bir askeri alan olması hasebiyle stratejik önemini koruyor.

İkinci Dünya Savaşı sırasında 1942'de açıldığı dönemde Ukbe bin Nafi olarak isimlendirilen Vatiyye, Mitiga Havalimanı'ndan sonra en önemli hava üssü olarak kabul ediliyor.

Vatiyye ayrıca Libya'da sivil uçuşların yapılmadığı tek üs olarak biliniyor.

Ağustos 2014'te Hafter milislerinin kontrolüne geçen Vatiyye'yi geri alabilmek için hükümete bağlı birlikler 2016'ya kadar üssün etrafında hazırlıklar yaptı. Nisan 2019'da kontrolü kısa süreli olarak sağlasa da daha sonra yeniden kaybetti.

Hafter milisleri Ağustos 2014'ten bu yana yaklaşık 6 yıldır üssü "Batı operasyonları komuta merkezi" olarak kullanıyordu.

Libya ordusu, 3 Nisan'da Vatiyye'ye düzenlediği hava operasyonunda üste bulunan Hafter milislerine ait park halindeki 3 adet Su-22 savaş uçağı ile çok sayıda araç, ağır silah ve tesisi imha etmişti.

Söz konusu operasyonda Hafter güçlerine verilen büyük zayiatla, Trablus'un batı bölgelerinde hava üstünlüğünün Libya hükümetine geçmesinde önemli rol oynamıştı.

Üssün stratejik önemini artıran unsurlar

Libya'nın bütün batı bölgelerini kontrol altında tutabilen hava üssü, buradan kalkan savaş uçaklarının gerektiğinde Tunus ve Cezayir'de de yakıt ikmali olmadan operasyon yapabilmelerine imkan sağlıyor.

Amerikalılar tarafından 1942 yılında yapılan üs, 7 ila 10 bin asker kapasitesinde bir altyapıya sahip. Libya'daki diğer askeri üsler önemini bulundukları şehirlerden alırken, Vatiyye ise kurulduğu bölgenin coğrafi özelliği ile ön plana çıkıyor.

Libya'nın devrik lideri Muammer Kaddafi döneminde Vatiyye Üssü'nde Fransız yapımı çok maksatlı Dassault Mirage 2000 savaş uçaklarının filosu bulunuyordu.

"Arap Baharı" isimli süreçte gerçekleştirilen 2011'deki NATO müdahalesinde, Vatiyye'de bulunan uçaklar, askeri mühimmat, hava savunma sistemleri ve radarlar imha edildi ancak altyapı zarar görmedi.

Sığınaklar ve depolar uzun süre ikmalsiz kalmaya olanak sağlıyor

Vatiyye Hava Üssü'nde uzun süre yetecek kadar yaşam malzemesinin saklanabileceği bir sistem bulunuyor. Ayrıca gerektiğinde çatışma ve savunma için akaryakıt, silah ve mühimmat ikmaline de uzun süre ihtiyaç duyulmuyor.

Vatiyye'nin ele geçirilmesiyle Libya ordusunun güvenli bir üsse sahip olmasının yanında, Mitiga Havalimanı'na alternatif olarak başkentin batısındaki Zuvara Havalimanı'nın da sivil uçuşlar için kullanılmasının önü açılacak.

Libya'yı takip eden bölge uzmanları, hükümetin ülkenin batısında yeniden elde ettiği kazanımları koruyabilmesi için Vatiyye'de kontrolün sağlanmasının hayati önem taşıdığı, aksi takdirde üssün Hafter güçlerince büyük bir tehdit olarak tekrar faaliyete geçirilebileceği değerlendirmesinde bulunmuştu.