Fransa'nın Batı Sahra konusunda Fas'a destek vermesinin ardından Cezayir, büyükelçisini geri çekti

HABER MASASI
Abone Ol

Cezayir, Fransa'nın tartışmalı Batı Sahra sorununda Fas egemenliğindeki bölgenin özerklik planını tanımasına tepki olarak ülkenin Paris Büyükelçisi'ni geri çekme kararı aldı.

Cezayir Dışişleri Bakanlığı yazılı açıklama yaparak, Paris Büyükelçisi Sid Musa'yı geri çekme kararı aldıklarını duyurdu.

Dışişleri Bakanlığı'nın Paris Büyükelçisi'ni geri çekme kararının, Fransa hükümetinin tartışmalı Batı Sahra'yla ilgili tek çözüm olarak Fas egemenliğindeki özerklik planını tanıma adımına karşı alındığı vurgulanan açıklamada, böylece Cezayir'in Paris ile diplomatik ilişkileri maslahatgüzar düzeyinde yürüteceğine işaret edildi.

Yarım asırlık kördüğüm: Batı Sahra sorunu
Mecra

Fransa hükümeti, tartışmalı Batı Sahra'yla ilgili tek çözüm olarak Fas egemenliğindeki özerklik planını benimsiyor.

Fas Kraliyet Divanı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, tahta çıkışının 25. yılı münasebetiyle Kral 6. Muhammed’e yazdığı mektuba ilişkin açıklama yayımlamıştı. Açıklamada, Fransa’nın, Fas egemenliği altındaki özerklik planını, Batı Sahra sorununun çözümü için uygun çerçeve olarak gördüğü belirtilmişti.

Fransa’nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyesi olduğuna dikkat çekilen açıklamada, Fransa’nın bu adımı, Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen son derece önemli bir gelişme olarak değerlendirilmişti.

Açıklamada, Macron’un ülkesinin özerklik planına olan desteğinin net ve değişmez olduğuna vurgu yaptığına işaret edilerek, özerklik planının BMGK kararlarına uygun olarak adil, sürdürülebilir ve müzakere edilmiş bir siyasi çözüme ulaşmanın tek temelini oluşturduğu ifade edilmişti.

Macron'un, Fas yanlısı bir siyasî çizgi benimsemesi, Fas'ın komşusu ve Fransa'nın eski sömürgesi Cezayir ile ilişkilerde de yeni bir gerginliğe yol açarken, Fransız muhalifler hükümetin bu adımını uluslararası hukuka aykırı buluyor.

Fransa'nın Batı Sahra yaklaşımı Cezayir ile ilişkileri gerdi

Macron'un Batı Sahra sorununda Fas egemenliğinde bir çözüm planına destek verdiğini bildirmesi, Batı Sahra'da bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesine destek veren Cezayir ile ilişkilerde yeni bir gerginlik yarattı.

  • Cezayir, Fransa'nın Batı Sahra'da Fas yayılmacılığını destekleyen bir siyasî çizgi benimseyerek uluslararası hukuka aykırı hareket ettiğini bildirdi.

Cezayir, 25 Temmuz’da, Fransa hükümetinin Fas’ın özerklik planına destek vermesi kararından “büyük üzüntü duyduğunu ve güçlü bir şekilde kınadığını” açıklamıştı.

Cezayir Dışişleri Bakanlığından konuya ilişkin yapılan açıklamada, "yeni ve eski sömürgeci güçler" olarak nitelenen Fas ve Fransa'nın yakınlaşmasına tepki gösterildi.

Açıklamada, "Fransa'nın desteğiyle Fas hangi zorluğu dayatmaya çalışırsa çalışsın, Sahra halkının inatla kendi haklarını savunmayı sürdüreceğini" vurgulandı.

Kuzeyinde Fas, güneyinde Moritanya, batısında Atlas Okyanusu, doğusunda ise Cezayir olan Batı Sahra Bölgesi, BM’nin yayınladığı kendini yönetemeyen topraklar listesinde Afrika kıtasında yer alan tek toprak parçasıdır.

Batı Sahra sorunu

  • Sakiyet'ul Hamra ve Vadi ez-Zeheb adlı iki ana bölgeden oluşan ve Fas'ın fiilî egemenliği altında olan Batı Sahra bölgesi uzun yıllardır, Fas-Cezayir-İspanya üçgeninde çözülemeyen bir soruna dönüşmüşken, kendisini Batı Sahra'nın "kurtuluş" hareketi olarak tanıtan Polisario Cephesi de Batı Sahra sorunu çerçevesinde şekillenen üçgenin merkezinde yer alan ayrılıkçı bir hareket olarak öne çıkıyor.

Polisario Cephesi
Mecra

İspanya'nın eski sömürgesi Batı Sahra'dan 1976'da çıkmasıyla Fas bu bölgeyi topraklarına katmış ve ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Rabat yönetimi arasında günümüze kadar devam eden sorunlar başladı.

Fas, Polisario Cephesi tarafından 1976'da Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığı ilân edilen eski bir İspanyol sömürgesi olan Batı Sahra sorununun çözümü için 2007 yılında "genişletilmiş özerkliği" önerirken, Cezayir tarafından desteklenen Polisario ise bu bölgenin kaderinin tayini için referanduma gidilmesi talebinde bulunuyor.

Polisario Cephesi, 1991'de Birleşmiş Milletler'in arabuluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.