"Filistin ekonomisinin yaşadığı kriz büyüyor"

İsrail'in Filistin hükümeti adına topladığı vergilerden Filistinli tutuklu ve şehit yakınları için ayrılan yaklaşık 502 milyon 697 bin şekel (yaklaşık 141 milyon dolar) ödeneği kesme kararından bu yana Filistin yönetimi ekonomik krizle mücadele ediyor.

İsrail güvenlik kabinesinin 17 Şubat'ta aldığı kararın ardından yaşanan ekonomik kriz en çok, özel sektörü ve üst üste iki ay maaşları yüzde 50 kesintili ödenen kamu çalışanlarını etkiledi.

Soruna bir çözüm bulunamaması halinde maaşlardaki kesinti önümüzdeki aylarda da devam edecek. Bu durumda yerel ticaret ve ekonomik faaliyetler açısından olumsuz yansımaların ortaya çıkacağı ifade ediliyor.

Ekonomi küçülüyor, yeni işten çıkarmalar başlayacak

Filistinli ekonomi uzmanı Muhammed Ebu Ciyab, "İsrail'in vergi kesintileri nedeniyle Filistin ekonomisinin yaşadığı kriz büyüyor. Bu kriz, önümüzdeki ekonomi tablosunun durumunu kötüleştirecek. Bu yıl hükümetin borcu artacak, ekonomi küçülecek. Hükümet genel hizmet sektöründe de verdiği sözleri yerine getiremeyebilir." dedi.

Filistin hükümetinin 6 ay süreyle yerel bankalardan aylık 60 milyon dolar borç alacağı yönünde Maliye Bakanı Şükri Beşşara'nın yaptığı açıklamayı hatırlatan Ebu Ciyab, söz konusu adımın kamu borcunu artıracağını ve genel bütçeyi daraltacağını ifade etti.

Yaşanan kriz sebebiyle üretimin gerileyeceği ve Filistin özel sektöründe krizin derinleşeceği öngörüsünde bulunan Ebu Ciyab, "Mevcut krizle birlikte memur ve emeklilerin maaşlarında yüzde 50 kesinti yapılması da piyasada durgunluğun artması, fabrikalardaki üretimin daha da azalması ve yeni işten çıkarmalar anlamına geliyor." diye konuştu.

"Alım gücünün düşmesi, vergi gelirlerinin azalması demek"

Ekonomi uzmanı Hamed Cad da sayıları 138 bini bulan memurların maaşlarındaki kesintinin, ticari hareketi büyük ölçüde olumsuz etkileyeceği ve alım gücünü düşüreceği değerlendirmesinde bulundu.

"Alım gücünün düşmesi, vergi gelirlerinin azalması demek." diyen Cad, Filistin'deki bankalardan borç almanın çözüm olmadığını, bankaların da borç limiti bulunduğunu ve bunu aşamayacaklarını söyledi.

Avrupa Birliği ve Dünya Bankası gibi uluslararası tarafların, Filistin hükümetinin kesintisiz olarak vergilerini alabilmesi için etkili bir hamle yapması gerektiğini ifade eden Cad, mevcut krizin çözümünün bu olduğunu kaydetti.

Memur maaşları yüzde 50 azaldı

Filistin Maliye Bakanı Şükri Beşşara, 10 Mart'ta düzenlediği basın toplantında, vazife derecelerine göre en az 550 ve en fazla 2 bin 755 dolar olmak üzere memur maaşlarının yarısını ödemeye başladıklarını belirtmişti.

Beşşara, İsrail'in Filistin'e ait vergilerde kesinti kararına karşı birtakım kemer sıkma önlemleri aldıklarını hatırlatarak, "Hükümet, atama ve ekstra prim ödemelerini, hizmet araçlarıyla bina alımlarını durdurdu." ifadelerini kullanmıştı.

İsrail güvenlik kabinesi, 17 Şubat'ta, Filistin hükümeti adına topladığı vergilerden Filistin yönetiminin tutuklu ve hayatını kaybedenlerin yakınları için ayırdığı 502 milyon 697 bin şekel tutarındaki ödeneği kesme kararı almıştı.

Eski Filistin Başbakanı Rami el-Hamdallah da 27 Şubat'taki açıklamasında,

"İsrail'in, topladığı vergilerden aylık yaklaşık 42 milyon şekel kesinti yapması üzerine, vergileri İsrail tarafına iade ettik." ifadelerini kullanmıştı.

İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü arasında 1994'te imzalanan Paris Ekonomi Protokolü gereğince İsrail yönetimi, kontrolü altındaki sınır kapılarından Filistinliler adına topladığı yıllık 2 milyar doları Filistin hazinesine aktarıyor.