Esmeriye Zaviyesi, 5 asırdır Libya'da hafız yetiştirmeye geleneğini sürdürüyor

Libya'nın başkenti Trablus'un 180 kilometre doğusunda yer alan Zliten kenti, ilmî çalışmaların ve Kur'an-ı Kerim ezberleme çalışmalarının yapıldığı çok sayıda zaviyeye ev sahipliği yapıyor.

Tarihî kaynaklara göre, Şeyh Abdusselam el-Esmer tarafından 1506 yılında inşa edilen zaviye, Kur'an-ı Kerim'i ezberlemek ve ilim öğrenmek için hem Libya hem de farklı ülkelerden gelen öğrencilerin ilgisine mazhar oluyor. Kuruluşundan bu yana birçok kez restore edilen zaviyenin, Osmanlılar döneminde de Trablus devleti yetkilileri aracılığıyla bakımı üstlenildi.

• Esmeriye Zaviyesi Belgeler, El Yazmaları ve Mirası Koruma Merkezi Fethi Salim ez-Zerkani, "Esmeriye Zaviyesi, kurulduğu günden bu yana Zliten başta olmak üzere Libya'daki ilmî kalkınma sürecinde büyük rol oynadı." dedi. Kurucusu Abdusselam el-Esmer'in ilim talebelerini etrafında topladığını, İslâm dini ile lisan dersleri verdiğini söyleyen Zerkani, 20. yüzyılda ise Afrika ve Asya ülkelerinden gelen öğrencilerle zaviyenin daha genişlediğini ve kalkındığını ifade etti.

Zerkani, zaviyede bin kişinin ibadet edebileceği bir cami, bir ilim ve kültür kompleksi, kız ve erkek çocukların hafızlık çalışmalarını yapacakları kısım, dinî ilimlerin verildiği bir enstitünün yanı sıra 7 bin kitabın yer aldığı bir halk kütüphanesi ile yayınevi, el yazmaları ve belgeler için özel bir merkezin olduğunu da aktardı.

• Libya'daki talebelerin yanı sıra ülke dışından özellikle Asya ülkelerinden Endonezya ve Tayland başta olmak üzere yabancı öğrencilerin ağırlandığı zaviyeye Afrika ülkelerinden de çok sayıda talebenin akın ettiği görülüyor. Öğrencilerin sayısının artması, hafız olanların sayısında da artışı beraberinde getirdi.

Zaviyeden mezun olan hafızlar uluslararası yarışmalar düzenleyen Dubai, Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve Bahreyn'de derece elde etmeye devam ediyor.

Ayetlerin tahta levhalara yazılarak ezberletilmesi geleneği sürdürülüyor

Zaviyede görev yapan ve hafız yetiştiren imam-hatiplerden Muhammed Ali Derah, 5 asırlık zaviyede yaklaşık 2 bin 500 Libyalı öğrencinin eğitim gördüğünü, Sudan, Çad, Endonezya, Tayland, Kamboçya ve Suriye gibi ülkelerden gelen yabancı uyruklu öğrencilerin sayısının ise 400 civarında olduğunu ve her geçen gün bu sayının arttığını ifade etti.

Zaviyede bir yıl içinde kız ve erkek öğrencilerden yaklaşık 200 hafız yetiştirildiğini aktaran Derah, şunları söyledi: "Afrika'daki eğitim yollarından biri olan Kuran'ı Kerim'in tahta levhalara yazılarak ezberleme geleneği sürdürülüyor. Dersler sabah namazından önce başlıyor akşam namazı sonrasına kadar devam ediyor. Yazma, ezberleme, dinletme ve tekrar gibi çalışmalarla hafızlar yetiştiriliyor. Hafızlık eğitiminin yanı sıra zaviyede fıkıh, akid, hadis, siyer ve diğer ilimler de tahsil ediliyor."

Zaviyenin İslâm dünyasında ve Müslümanların kalbinde önemli bir yeri olduğunu ifade eden Derah, "Tunus'taki Zeytune Camisi, Mısır'daki El-Ezher Kurumu ve Fas'taki Karaviyyin Camisi'nden aşağı kalmayan bir öneme sahip olan zaviye, Afrika'da İslâm'ın yayılmasına ve İslâm kimliğinin korunmasına katkı sağladı." dedi.