Çin’de sahâbe kabirleri
Çin'in en büyük şehirlerinden biri olan Guangzhou'da yapılan cami ve Sa'd bin Ebî Vakkâs'a atfedilen türbe binlerce Müslüman'ın ziyaret ettiği bir merkez.
İslâm’ın mesajının Çin’e ilk kez ne zaman ulaştığı konusunda farklı rivayetler var. Bazı kaynaklar 616 yılında, Hz. Peygamber’in dayısı Sa’d bin Ebî Vakkâs başkanlığında bir sahabe heyetinin Çin’e ulaştığından söz ediyor. Daha güvenilir diğer kaynaklara göre ise, Sa’d bin Ebî Vakkâs ve beraberindekilerin Çin seyahatlerinin tarihi 650. Yani, Hz. Osman’ın hilafeti döneminde. İslâm tarihçileri ve yerel Çinli Müslüman kaynaklar, Sa’d bin Ebî Vakkâs’a eşlik eden kişilerden Vehb bin Kebşe’nin ismini de veriyor.
Çin’i 618-905 yılları arasında yöneten Tang Hanedanı döneminde Çin’e ulaşan Sa’d bin Ebî Vakkâs’ın, İmparator Kao-Tsung tarafından bizzat kabul edildiği belirtiliyor.
Hz. Osman’ın gönderdiği hediyeleri İmparatora takdim eden Sa’d, yine Halife tarafından çoğaltılan bir Kur’ân nüshasını da Çinli yetkililere ulaştırdı.
İmparator Kao-Tsung’un Müslüman heyete önce şüpheyle yaklaştığı, daha sonra İslâm hakkında yaptırttığı araştırmanın ardından Sa’d ve beraberindekilere bugünkü Guangzhou kentinde bir cami inşa etme izni verdiği kaydediliyor.
Guangzhou’da bir süre ikamet eden Sa’d, limana yakın bir bölgede camiyi inşa etti. Camiye “Huaisheng” yani “Deniz Feneri” adı verildi. Mimarisiyle ve çevre düzenlemesiyle oldukça dikkat çekici bir yapı olan Huaisheng Camii, yaklaşık 1300 yıllık tarihiyle sadece Çin’in değil, tüm Asya’nın en eski camisi olarak biliniyor.
Caminin haziresinde bulunan iki kabirden birinin Sa’d bin Ebî Vakkâs’a diğerinin de Vehb bin Kebşe’ye ait olduğu iddia edilse de, elimizde bunu doğrulayacak herhangi bir güvenilir kaynak bulunmuyor. Daha tercih edilen görüşe göre, Sa’d bin Ebî Vakkâs’ın mezarı, Medine-i Münevvere’deki Bakî Kabristanı’nda.