Cezayir'de Abdülmecid Tebbun %94.6 oyla yeniden cumhurbaşkanı seçildi
Yaklaşık 5 yıl önceki kitlesel halk protestolarından sonra yapılan seçimlerde yüzde 58,15 ile seçilen Abdülmecid Tebbun, düşük katılımın sağlandığı 7 Eylül 2024'teki erken seçimlerde oy oranını yüzde 94,65'e yükselterek yeniden cumhurbaşkanı oldu.
Cezayir'de 2019'daki kitlesel halk protestolarının ardından göreve gelen Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, 7 Eylül'de yapılan erken seçimlerde oyların yüzde 94'ünü alarak ülkenin 10. Cumhurbaşkanı oldu.
- Cezayir Seçim Kurulu'nun kesin olmayan sonuçlarına göre, ordu tarafından desteklenen 78 yaşındaki Tebbun, katılım oranının yüzde 48 olduğu seçimde oyların yüzde 94,65'ini (5 milyon 320 bin oy) aldı.
Tebbun'un rakipleri arasında İslâmî eğilimli Barış Toplumu Hareketi'nin (MSP) adayı Abdulaali Hassani Şerif yüzde 3,17 oy alırken, Sosyalist Güçler Hareketi (FFS) Genel Sekreteri Yusuf Uşuşi ise oyların yüzde 2,16'sını alabildi.
Tebbun, aralık ayında yapılması planlanan seçimlerin birkaç ay erkene çekilmesi kararının duyurulduğu haziran ayından bu yana kazanacağına kesin gözüyle bakıyordu.
Teknik nedenlerle erken seçim kararı aldıklarını söyleyen Tebbun, bu konuya dair ise detay vermedi.
Seçimlere bağımsız girmeyi tercih eden Tebbun, seçim sürecinde de "Muzaffer bir Cezayir için" sloganını kullandı.
Cumhurbaşkanlığı seçiminde yarışan 3 adaydan biri olan Şerif'in seçim kampanyası "Fırsat" sloganıyla gerçekleşirken, üçüncü aday Uşuşi'nin sloganı ise "Yarın için bir vizyon" şeklindeydi.
Cumhurbaşkanı Tebbun, temmuz ayındaki bir televizyon konuşmasında, "Cezayir son yıllarda çok şey başardı. Bu başarının sebebi ben değil, halktır. Cezayir, bizimle kalkınma yoluna girecek kadar büyük ilerlemeler kaydetti." dedi.
Cezayir, Cumhurbaşkanı Tebbun'un yönetimi devraldığı 2019 yılında ciddi malî sorunlar yaşıyordu.
- Ülke, 1999'dan 2019 yılındaki kitlesel halk protestolarına kadar süren 20 yıllık Abdulaziz Buteflika döneminde yaygınlaşan yolsuzluk nedeniyle ekonomik olarak kötü durumdaydı.
Yükselen destek
Cumartesi günkü seçimlerde, Nisan 2019'da Buteflika'yı deviren halk ayaklanmasının ardından ilk cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapıldığı aynı yıla kıyasla Tebbun’u destekleyen seçmen yüzdesinde kayda değer bir artış görüldü.
O dönemki seçimlerde eski Başbakan Tebbun, oyların yüzde 58,15'ini aldı (2024'teki yüzde 94,65'e kıyasla) ve en yakın rakibi İslâmî eğilimli Abdulkadir Ben Karina’dan (yüzde 17,38) büyük bir farkla seçimleri kazandı.
Cezayir'i Ahmed Bin Bella (1962-1965), Huvvari Bumedyen (1965-1978), Eş-Şazeli Bin Cedid (1979-1992), El-Yamin Zirval (1994-1999) ve Abdulaziz Buteflika gibi güçlü isimler yönetirken, ülkedeki geçiş süreçlerinde ise Rabih Baytar (1978-1979), Muhammed Budiyaf (1992), Ali Kafi (1992-1994) ve Abdulkadir Bin Salih (2019) cumhurbaşkanlığı yaptı.
Eski iktidar partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FLN) 2019 yılında Ulusal Demokratik Birlik adayı İzzeddin Meyhubi desteğine rağmen Tebbun, ülkedeki Sufi tarikatların ve birçok sivil toplum kuruluşunun desteğini alıp zor, kritik ve karmaşık siyasi koşullarda seçimi kazanarak, Cezayir'in onuncu cumhurbaşkanı oldu.
Tebbun, 2024 seçimlerine bağımsız aday olarak katılırken, FLN, Ulusal Demokratik Birlik, Gelecek Cephesi ve İslâmî eğilimli Ulusal İnşa Hareketi’nden oluşan 4 partili bir koalisyonun desteğini alarak seçim kampanyasını yürüttü.
Kısa başbakanlık süreci
Tebbun, 1945’te Cezayir’in batısındaki Neame kentine bağlı El-Muşriyye beldesinde doğdu, Cezayir’in en köklü yüksek eğitim kurumu sayılan başkentteki Ulusal Yönetim Okulu Ekonomi ve Maliye bölümünden mezun oldu.
Mayıs 2017'de başbakan olarak atanan Tebbun, ülkenin önde gelen iş adamlarıyla girdiği şiddetli çekişmeler üzerine aynı yılın ağustos ayında görevden alınarak,
- 90 günlük görev süresiyle Cezayir tarihindeki "en kısa ömürlü başbakan" olarak kayıtlara geçti.
Tebbun, parayı siyasetten ayırma ve Buteflika'ya yakın iş adamlarının nüfuzunu sınırlandırma yönünde açıklamalarda bulunmuş, aynı süreçte vergi ve yarım kalan projelerin dosyasını açarak fiili tedbirlere başlamıştı.
Çeşitli bakanlıklarda görev alması nedeniyle eski rejimin en önemli simalarından biri olarak nitelenen ve Buteflika döneminde hükümete liderlik eden Tebbun, 2017’de başbakanlıktan ihraç edilmesinin ve oğlunun hapse atılmasının ardından kendisini bu dönemin kurbanlarından biri olarak görüyor.