"Benzinin ucuz olması kaçakçılara yarıyordu"

İran'da benzin zammını protesto etmek için düzenlenen gösterilerde yaklaşık 1000 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.

Fars Haber Ajansı'na göre, Tahran, Tebriz, Meşhed, Ahvaz, İsfahan, Yezd, Kirman ve Kereç başta olmak üzere ülke genelinde 1080 noktada gösteri düzenlendi.

Gösteriler kapsamında 100'den fazla banka ve 50'den fazla dükkanın ateşe verildiği öne sürülen olaylarda, yaklaşık 1000 eylemci emniyet güçleri tarafından gözaltına alındı.

Birçok kentte meydana gelen olaylarda göstericiler ve emniyet görevlilerinden ölü ve yararlılar bulunuyor.

Tebriz Üniversitesi öğrencileri, gösterilere destek veriyor

Öte yandan, İranlı Öğrenciler Haber Ajansı'na (ISNA) göre, Tebriz Üniversitesi kampüsünde toplanan yüzlerce öğrenci gösteri düzenleyerek benzin zammını protesto etti.

Öğrenciler sloganlarla ülkedeki ekonomik sorunlar ve yolsuzlukları eleştirirken, "Zamma hayır" pankartları taşıdı.

Ayrıca başkent Tahran'ın önde gelen ticaret merkezlerinden Tahran Büyük Çarşısı'nda bazı esnaf bugün de kepenklerini açmadı.

İranlı İşçiler Haber Ajansı'na (ILNA) konuşan Tahran Çarşısı Esnaf Birliği Başkanı Ahmed Kerimi İsfahani, piyasanın güvenlik ve istikrarı sağlanmadan kepenklerini açmayacaklarını söyledi.

Benzinin ucuz olması kaçakçılara yarıyor

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, petrol satışının kısıtlamalarla karşı karşıya kaldığını ve dar gelirli vatandaşlara yardım etmek amacıyla benzin fiyatını artırdıklarını söyledi.

Ruhani, Bakanlar Kurulu toplantısından sonra yaptığı açıklamada, benzin fiyatlarındaki artıştan elde edilecek gelirin yarından itibaren dar gelirli vatandaşların hesabına yatırılacağını belirtti.

Asıl hedeflerinin ihtiyaç sahibi vatandaşlara yardım olduğunu dile getiren Ruhani, petrol satışının eskisi gibi olmadığını ve vergileri de ekonomik sorunlar nedeniyle artıramadıklarını ifade etti.

Ruhani, "Petrol satışımız kısıtlamalarla karşı karşıya, bu sorunlar olmasa da petrol parası ihtiyacı karşılamıyor. 2011 yılında 110 milyar dolar petrol gelirimiz vardı fakat şartlar bugün farklı." ifadelerini kullandı.

Benzinin ucuz olmasının komşu ülkelere kaçak satılmasına yol açtığını kaydeden Ruhani, "Benzinin ucuz olmasından asıl kazançlı çıkanlar kaçakçılar oluyor. Benzinin gerçek fiyatı 6 bin tümendir fakat biz bin 500 tümene satıyoruz." görüşünü paylaştı.

Ruhani, İran'da 2013'te günlük benzin üretimini 56 milyon litreden 107 milyon litreye çıkardıklarını hatırlatarak, "Önceleri benzin ithalatına milyarlarca dolar harcanıyordu şimdi ise kendi kendimize yetecek seviyeye geldik. Benzin tüketimi bu yıl günlük 97 milyon litreye çıktı ve eğer böyle devam etseydi 2021 yılında yeniden benzin ithal etmek zorunda kalacaktık." ifadelerini kullandı.

Gösterilere de değinen Ruhani, "Halkın itirazı bir haktır fakat itiraz ile anarşi farklı şeylerdir. Toplumun güvenliğinin bozulmasına izin vermemeliyiz." dedi.

Öte yandan, akşam saatlerinde Tahran Üniversitesinin bahçesinde gösteri düzenleyen öğrenciler, İnkılap Caddesi'nden geçen vatandaşlara eylem çağrısı yaptı ancak çevrede geniş güvenlik önlemleri alan polis, öğrencilerin çıkmasına ve halkın toplanmasına izin vermedi.

İran lideri Ali Hamaney'in sabah benzin zammına destek vermesi ve güvenlik güçlerine de görevlerini yapması çağrısında bulunması üzerine polislerin tutumunun sertleştiği gözlendi.

İran Ulusal Petrol Ürünleri Dağıtım Şirketinin daha önce yaptığı açıklamaya göre, devlet tarafından sübvanse edilen benzinin litresi, aylık 60 litreye kadar bin tümenden (50 kuruş) bin 500 tümene (75 kuruş) yükseltilmişti. Araç başına bir ay içinde 60 litreden fazla benzin alınması halinde benzinin litre fiyatı 3 bin tümene (1,5 lira) çıkartılmıştı.

Cuma günü başlayan ve ülke geneline yayılan benzin zammı gösterilerinde çıkan olaylarda ölü ve yaralıların olduğu belirtiliyor.