Afrika'nın geleneksel ve tarihî trompeti: Kakaki
Geleneksel Afrika üflemeli müzik aletlerinden "kakaki", sadece Batı Afrika'da çalınan, geleneksel uzun bir trompet. Bronzdan tasarlanan 1,5 ila 4 metre uzunluğundaki kakaki, halk arasında güçlü ve etkileyici sesiyle tanınıyor ve kraliyet ailesinin veya önemli kişilerin gelişini bildirmek, savaşları ilân etmek veya diğer önemli etkinlikleri duyurmak için kullanılıyor.
Batı Afrika'nın geleneksel ve tarihî trompeti olarak bilinen "kakaki", Nijerya'da özellikle Hausa kabilesi halkı arasında yaygın üflemeli çalgı olarak kullanılıyor.
- Nijerya'da Hausa kabilesinin yoğun olduğu Kano eyaletinde 1300'lü yıllarda bölgede krala saygı, övgü ve kendisiyle iletişim kurmak için tasarlanan üflemeli çalgı kakaki, bugün Benin, Gana, Kamerun ve Nijer gibi komşu ülkelerde, aynı adla yaygın kullanılan bir enstrüman olarak biliniyor.
Bronzdan tasarlanan ve 1,5 ila 4 metre uzunluğundaki kakaki, halk arasında güçlü ve etkileyici sesiyle tanınıyor. Kakaki, bu özellikleriyle geniş kitlelere duyurulmak istenen önemli mesajlar için ideal bir araç olarak öne çıkıyor.
Kakaki sadece bir müzik enstrümanı değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel iletişim aracı olarak da biliniyor.
"Sadece krallar ya da bölge emirleri için çalınır"
Kano Emirliği'nde Kakaki Çalanlar Topluluğu Başkanı Yusuf Haruna, kakakinin özellikle Hausa ve diğer kuzey Nijerya etnik grupları arasında popüler bir çalgı olduğunu söylüyor.
Kakakinin sadece krallar ya da bölge emirleri için çalınan enstrüman olduğunu söyleyen Haruna, "Kakaki, kraliyet ailesinin veya önemli kişilerin gelişini bildirmek, savaşları ilân etmek veya diğer önemli etkinlikleri duyurmak için kullanılır." diyor.
Haruna, çalınan her melodinin özel mesaj ve anlam taşıdığını belirterek "Bazen bu yollarla Emir'e mesaj veririz, bazen onu övmek için kullanırız. Nerede kakakinin sesi duyarsan bil ki orada Emir vardır." ifadesini kullanıyor.
Kakaki çalmak aileden miras
- Haruna, kakaki çalmanın sıradan bir iş olmadığını; çalan herkesin bu görevi bir şekilde ya dedesi ya da babasından miras edindiğini söylüyor.
Kendisinin, Kano Emirliğinde 18 yıldır kakaki çaldığını belirten Haruna, "Bana dedemden miras kaldı. Burada gördüğün herkes çocukluğundan beri kakaki çalıyordur." diye konuşuyor.
Haruna, kakaki çalmanın, dışarıdan ne kadar zor görünse de kendileri için yorucu ya da zor olmadığını belirtiyor.