Siyah çay, beyaz çay, yeşil çay, mayalanmış ya da hafif ve özgün baharatlarla harmanlanmış egzotik çaylar.. Peki sizin tercihiniz hangisi? Sabah kahvaltısından gecenin geç saatlerine kadar hayatımızın içinde bulunan çayı, bir kış akşamı sıcak bir battaniye altında, iyi bir kitap eşliğinde tüketmekten daha güzel ne olabilir? Eminiz ki bu yazıyı okurken yudumladığınız çayı daha bir muhabbetle ve zevkle içeceksiniz.
Çay yapraklarının sıcak suyla tesadüfen buluştuğu efsanevi yolculuktan sonra çay, binlerce kez dolup boşaldığı fincanlarda köklü geçmişe, geniş bir kültüre sahip artık. Sudan sonra en fazla içilen, 5000 yıllık geçmişi olan bu bitki pek çok ülkede bolca çeşidiyle sevilerek tüketilen ve içme alışkanlığı gittikçe artan bir içecek. Süt, meyve ya da aromalı baharatlarla zenginlik kazanan çay, dünyanın hemen her yerinde günün önemli parçası ve misfirperverliğin simgesidir.
İnsanoğlunun vazgeçilmez dostu haline gelen çay,kalplerimizdeki yerini daha uzun yıllar korumaya devam edecek. Okuyacağınız yazı çay hakkında harika ipuçları ve muhtemelen bugüne kadar hiç bilmediğiniz gerçeklerle dolu.
1-Efsaneye göre, çay 2737'de Çin imparatoru Shen Nung tarafından keşfedildi. Shen Nung, bir çalının altında otururken düşen birkaç yaprak suya sürüklenir ve lezzetini keşfeder. Bugün dünyada çayın yaklaşık 1500 çeşidi yaygındır .
2- Türkler, Anadolu'ya gelmeden önce çayı bilmelerine karşın; çayın Türkiye'ye gelmesi ancak birkaç yüz yıl önceye dayanmaktadır. Çay içiminin Anadolu’da yaygınlaşması ise 19. yüzyıldan itibaren olmuştur.3- Kazakistan’da yaşayan Türk şair Hoca Ahmet Yesevi’nin misafir olduğu Türkmen komşunun evinde içtiği sıcak çayın yorgunluğunu giderdiğini ve “Hastalarınıza bundan içirin ki şifa bulsunlar” diye dua ettiği söylenir. Ahmet Yesevi'den gelen mirasla çayın insanlar için şifalı olduğuna inanılır. Muhabbet verici, dertlere deva olarak görülür.
4- Çay, sudan sonra dünyada en çok tüketilen ikinci içecektir.5- Bir çay bitkisi, yaprakları hasat edilmediği takdirde, yaklaşık 16 metre uzunluğunda bir ağaç boyunda büyüyebilir.6- Çay yapraklarının farklı şekillerde işlenmesiyle oluşan dört ana çay türü vardır: Siyah çay, yeşil çay, oolong çay, beyaz çay.7- Siyah çay, ABD, İngiltere ve Avrupa'da en yaygın çaydır. Yeşil çay Japonya ve Çin'de popüler. Oolong ve beyaz çay ise dünya genelinde daha az popülerdir.8- Çayın mükemmel bir şekilde demlenmesi için su, sıcaklığı, ekipman ve demlenme süresi çok önemlidir. Örneğin; yeşil çay, beyaz çay ve oolong gibi daha hassas çayların kaynar suda demlenmesi aşırı acı bir tada sahip olmasına neden olur. Çok soğuk su, çayın tatsız ve zayıf tadına neden olur. 1 fincan siyah çayın kaynamış suda demlenme süresi yaklaşık 3-5 dakikadır.9- Çaydaki kafein, kahveye nazaran vücudumuza daha yavaş yayılır. Bir fincan demlenmiş çay, bir fincan kahvenin kafeinden daha azını içerir.10- Çay, etrafındaki nemi ve aromaları emer. Çayınızı her zaman en iyi tazelik için ışıktan ve oda sıcaklığında hava geçirmez bir kapta saklayın.11- Popüler inanışın aksine, sizin için iyi olan sadece yeşil çay değildir. Bütün çaylar, “flavonoidler” ve “polifenoller” içerir . (Hücreleri tamir eden “flavonoidler” ve “polifenoller” vücudumuzu kardiyovasküler hastalıklar, kanser, kemik erimesi, şeker hastalığı ve diğer hastalıklardan korumaya yardımcı olur.)12- Hollanda'daki Maastricht Üniversitesi İnsan Biyolojisi, Beslenme ve Toksikoloji Araştırma Enstitüsü tarafından 2009 yılında yapılan bir çalışmada, yeşil çaydaki kateşinlerin vücut ağırlığının azaltılmasının yanı sıra kilo kaybından sonra vücut ağırlığının korunmasına yardımcı olduğu yönündedir.13- L-theanine çayın bir bileşeni olarak beyni gevşetir, bu yüzden çay içmek stresi azaltır aynı zamanda zihni keskinleştirir ve hafızayı güçlendirir.14- Siyah çaydaki tanik asidin siğilleri gidermeye yardımcı olduğu söylenir.15- İnsan ruhunun en derinlerine dokunmayı başarmış dünyaca ünlü Rus yazar Fyodor Mihayloviç Dostoyevsky tam bir çaykolik. 'Dünya mı yıkılsın yoksa bir bardak çay mı içersin?” deseler.. “ben çayımı içtikten sonra dünyanın canı cehenneme” derdim.' sözü kendisine aittir.