Bildiğimizden biraz farklı: Meyve ve sebzeler aslında nasıl yıkanır?

Hem yurt içi hem de yurt dışında birçok farklı kurumun yaptığı araştırmalar, her yıl çok fazla insanın zararlı mikroplara maruz kaldığını gösteriyor. Nedenler arasında listenin büyük bir kısmını ise gıdalar oluşturuyor. Çoğu insan hayvansal ürünlerin hastalığı önlemek için dikkatle temizlenmesi ya da pişmesi gerektiğini düşünür. Ama bu durum aslında meyve ve sebzeler için de geçerli. Son yıllarda ıspanak, kavun, domates ve marul gibi kontamine meyve ve sebzelerin neden olduğu birkaç büyük hastalığa rastlanmış durumda. Uzmanlar, özellikle meyve ve sebzelerin nasıl yıkanması gerektiği konusunda birçok farklı tüyo veriyor. İlk etapta mutlaka dikkat edilmesi gereken ufak ipuçlarını birkaç madde şeklinde paylaşıyoruz. Ardından konuyu daha da kapsamlı hale getiriyoruz.

• • Temizlemeye başlamadan önce ellerinizi 20 saniye ılık suyla yıkayın
• • Eğer morarma ya da çürüme varsa o bölgeyi kesin
• • Soymadan önce durulayın. Böylece kir ve bakteriler bıçaktan meyve ya da sebzeye geçmez
• • Sadece akan suyun altında tutarken hafifçe ovalayın. Sabun ve ek bir temizleyici kesinlikle kullanmayın
• • Kabun ve salatalık gibi sert ürünleri daha iyi temizlemek için sebze fırçayı kullanın
• • Mevcut bakterileri daha da azaltmak için bez ve kağıt havluyla kurulayın
• • Marul ya da lahananın en dış yaprağını çıkarın

Meyve ve sebzeler çeşit çeşit kimyasallara maruz kalıyor. Durum bu olunca ‘doğal’ olarak geçenler bile aslında bir dizi bakteri barındırabiliyor. Bu noktada temizlemenin en önemli aşaması olan yıkama daha büyük önem kazanıyor. Meyve ve sebzelerin yıkama yöntemlerine ilişkin bazı ipuçlarını paylaştıktan sonra şimdi de diğer ayrıntılara geçiyoruz.

Kabuklu yiyecekler için fırça kullanın

Az önce de bahsettiğimiz gibi karpuz ve salatalık gibi sert yüzeylere sahip meyve ya da sebzeleri temizlerken fırça kullanabilirsiniz. Hatta bunu mandalinalarda bile uygulayabilirsiniz. Kabuğuyla birlikte kesilen ve ardından tüketilmeye başlanan meyve ya da sebzeler, kabuktaki meyveleri bıçakla birlikte kendi içerisine alabiliyor. Yani bu durumda aslında dış kabuğu yıkarken daha da hassas olmak gerektiği ortaya çıkıyor. Akan suyun altında kavun, karpuz ya da salatalığı temiz bir fırçayla yıkayabilir ve dış kısmı temizleyebilirsiniz. Ardından kesip servis edebilir ve afiyetle yiyebilirsiniz.

Kurulamayı ihmal etmeyin

Kabuklu yiyeceklerin dış kısmını temizlemek için fırçadan yararlanabileceğinizi belirttik. Şimdi de gelelim elma ya da domates gibi ince kabuklu meyve ve sebzelerin temizlenmesine… Yine bunları da temizlerken fırça kullanabilirsiniz elbette. Ama bu kez daha yumuşak bir fırça olmak koşuluyla. Temizle kısmını yalnızca yıkamak olarak düşünmemek gerekiyor. Bunun yanı sıra yıkama işlemi bittikten sonra kurulamak da çok önemli. Meyve ve sebzeler sıkı sıkı kurulandığında da yine bakterilerden arındırılmış oluyor.

Sirkeli suyu mutlaka deneyin

Eğer meyve ya da sebzelerin dış kısmının çok pis olduğunu düşünüyorsanız o zaman sirkede bekletmeyi deneyebilirsiniz. Derin bir kaba suyu doldurup üzerine sirke ekleyebilir ve temizlemek istediğiniz meyve ya da sebzeleri bu kaba doldurabilirsiniz. Bu noktada ürün çeşitliliğine göre herhangi bir ayırma yapmanıza gerek yok. Yani istediğiniz tüm meyve ve sebzeleri temizlemek için bu kaba doldurabilirsiniz. Ölçüyü de şu şekilde belirlemek gerekiyor. Eğer 3 su bardağı su doldurduysanız 1 su bardağı da sirke eklemeniz yeterli. Bu aşamada meyve ve sebzeleri 20 dakika kadar beklemek kâfi. Sirkenin, ‘temizlik’ konusunda ne kadar etkili olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bu yöntemi de uygulamakta yarar var.

Yeşilliklerin yapraklarını ayırın

Kıvırcık, marul ya da turp gibi yeşilliklerin iyice temizlenmesini sağlamak için sirkeli suda bekletme yöntemini kullanabilirsiniz. Ancak en baştaki maddelerde de bahsettiğimiz gibi bunun için yeşilliğin en üst yaprağını ayırın. Daha sonrasında da yapraklı olan sebzeleri de tek tek ayırarak bu şekilde sirkeli suda bekletmeyi tercih edin. Ya da yeşillikleri de yine akan suyun altında defalarca durulayarak yıkayın.

Limonun temizlik etkisinden yararlanın

Temizlik konusunda vazgeçilmez ürünlerden biri de limon. Eğer sirkeli suda bekletmek yerine meyve ve sebzelerin hızlıca temizlenmesini istiyorsanız spreyli bir tüpe limon suyu doldurup ürünlerin üzerine püskürtebilirsiniz. Daha sonrasında yıkadıktan sonra temizliği tam anlamıyla sağlamış oluyorsunuz.

Hassas meyvelere dikkat edin

Bazı meyve ya da sebzeler yapısı gereği fırçalarla bile temizlenebiliyor. Ancak özellikle orman meyvelerinin temizlenmesi konusunda bu tür yöntemlerin kullanılması mümkün değil. Zira epey hassas ve yumuşak bir yapıya sahipler. Bu noktada ‘sirkeli suda bekletme’ gibi bir yöntemi düşünebilirsiniz. Ama aslında orman meyvelerini temizlemede bu da çok önerilmiyor. En geçerli yöntem akan su altında dikkatli şekilde yıkamak. Uzmanlar, orman meyvelerinin 1 dakikadan daha fazla süre akan suda yıkanmaması gerektiğinin altını çiziyor.