Zeytinde 'akılalmaz' hile: Karartmak için metal, çabuk olması için kostik kullanıyorlar

Doğal yollarla 6 ay ile 1 yıl arasında olgunlaşan zeytinler, 1 aydan kısa sürede sofraya getiriliyor. Havuzlara paslı demirler atarak karartılması sağlanan zeytinin, verilen kostikle de acısı alınıyor. Yeşil zeytinin ise doğal halinde mutlaka çizik olması gerekiyor.

Doğal siyah zeytin hazırlamanın farklı yöntemleri olduğunu söyleyen Edremitli zeytin üreticisi ve Edremit Ticaret Odası Başkanı Mehmet Semerci, en çabuk yenebilecek duruma gelen zeytinin sele cinsi zeytin olduğunu söyledi.

"Bu uygulama yasal"

Sele zeytinin 2 ay sürede olgunlaştığını belirten Semerci, "Havuz zeytini 7 ay, çevirme zeytini de 5 ay gibi bir sürede olmakta. Ne yazık ki ticari kaygılarla bu zeytinlerin yapılışında insan sağlığı için risk oluşturabilecek birtakım uygulamalar yapılmaktadır. Havuz zeytinine kostik atılabiliyor. Sodyum hidroksit insan sağlığına zararlı ama ne yazık ki kullanılmakta. Bu uygulama bizim gıda odeksimize ‘İspanyol tipi yapım’ diye girmiş ve yasal. Bu tür zeytinleri özellikle çocuklarımıza tükettirmemeliyiz” dedi.

Yeşil zeytinin ilk zamanlarında, siyah zeytinin de dalında karardıktan sonra yapıldığını belirten Semerci, "Bölgeye ve toprağına göre daha kahverengi de olabilir. Bunda bir sakınca yok. Fakat ticari kaygılarla, zeytinin rengini gidermek, daha çabuk siyahlaşmasını sağlamak için bir takım ilkel yöntemler kullanılıyor. Bir anlamda zeytinin sahtekarca üretildiği yerler de var. Bunlar ilk önce zeytin havuzlarına metal parçalar atarak başladılar. Daha sonra ferro alaşımlarla siyah rengine dönüştürmeye başladılar. Bunları, genelde kostikli zeytinlerde kullanılıyor. Allahın bir lütfu olan zeytini, ticari kaygılarla para kazanmak adına lekeleyemeyiz, zedeleyemeyiz. Buna hakkımız yok, insanları zehirlemeye de hakkımız yok. Her ne kadar denetimler yapılsa da gördüklerimiz bizi dehşete düşürüyor. Para hırsı insanlardaki birçok duygunun önün geçmiş halde. Tüketiciler sağlıkları için natürel zeytin tercih etsin” diye konuştu.

"1 ayda zeytin hazır hale geliyor"

Tüketicilerin sağlıklı zeytini renginin siyahlığından anladığını ancak bunun da doğru olmadığını kaydeden Edremit Ticaret Odası Başkanı Mehmet Semerci, sağlıklı zeytinin ölçülerini şöyle anlattı:

"Biraz kahverengi olsun, tam siyah olmasın. Bunlar önemli değil. Sağlıklı zeytin tüketmek istiyorsanız muhakkak natürel olsun. Vaktinde olsun. Bir ayda değil, altı yedi ayda, bir sene de olsun. Bırakın renginin simsiyah olmasını. Yeşil zeytinde mutlaka çizik olmalı. Çizik olmayan yeşil zeytini, natürel yollarla yapmak mümkün değil. İlk aşamada yeşil zeytinin çizilerek tatlandırılması, natürel yapılacağı anlamına gelir. Çizilmeyen yeşil zeytin natürel olmaz. Çünkü acısını verebileceği bir açıklık kalmaz zeytinin üzerinde"

Kostik kullanılan zeytinlerin temizlenmesine rağmen üzerindeki kimyasalın tamamen geçmeyeceğini belirten Semerci, "Siz eğer çizmeden yaparsanız, kostikle yapmış olursunuz ki, bu da her ne kadar temizlenirse bana göre sağlıksız ve insan vücuduna da önemli zararlar verebileceğini düşündüğüm bir zeytin yapım şeklidir. Bizim Kazdağları’nın bakıyorsunuz pembeli, pembede yeşile doğru giden, müthiş bir zeytini vardır. Biz ‘al yanak’ deriz. Bunu ‘olmaya başlayan yeşil zeytin’ diye düşünürüz. Muhakkak yemyeşil, çağla yeşili olmaz. Salamuradan sonra rengi bir parça değişir. Bizim tüketicilerimizin de bu bilinci kazanıp, biraz pembeye kaçan, kırmızıya doğru kaçan yeşil zeytini de çizik olduktan sonra kullanmalılar" dedi.