Veliaht Prens Selman kabul etti: Kaşıkçı cinayetinde Türkiye hangi pozisyona geçti?
● Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman'ın Kaşıkçı cinayeti hakkında yapmış olduğu açıklama Türkiye'nin elini güçlendirdi.
● Uluslararası hukuka göre itiraf niteliğindeki açıklamaların ne anlamana geldiğini Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran'a sorduk.
● Kuran, "Türkiye yeni açıklamaların ışığında yeni girişimlerde bulunacaktır. Bu kapsamda faillerin ve azmettirenlerin Türkiye'ye iade edilerek burada yargılanması yapılmalıdır." dedi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman, gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğunda öldürülmesine ilişkin, "Bu olay benim sorumluluğum altında oldu, tüm sorumluluğu üstleniyorum." dedi.
- GZT uluslararası hukuka göre Veliaht Prens Selman'ın açıklamalarının ne anlama geldiğini araştırdı.
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran, konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Hukuken, cinayetin İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda işlendiğinden buradaki sorumluluk Türkiye'ye ait olduğunun altını çizen Kuran, "Uluslararası hukuk açısından Türkiye, failleri ve azmettirenleri cezai olarak yargılama ve cezalandırma yetkisine sahiptir." dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ve Türkiye'nin resmi pozisyonun da bu olduğuna dikkati çeken Selami Kuran şöyle konuştu:
"Uluslararası hukuk bunu gerektiriyor"
"Türkiye bunun için yaklaşık 7-8 ay önce 'failleri bize teslim edin' diye gitmişti. Fakat Suudi Arabistan 'biz yargılamaya başladık' diyor. Orada Türkiye'ye gelerek bu cinayeti işleyenler hakkında usulen bir yargılama yapılıyor. Aslında bunların cinayetin işlendiği Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne teslim edilerek yargılanmanın burada yapılması gerekiyor. Uluslararası hukuk bunu gerektiriyor."
Selman'ın eli zayıfladı mı? Türkiye istediğini elde edebilir mi?
Türkiye'nin bu açıklamalar ışığında yeni bir girişim yeni bir talepte bulunmasının muhtemel olduğuna da değinen Kuran, "Devlet olarak hukuki sorumluluğun açık bir itirafıdır. 'Benim sorumluluğumdaki bakanlığın ya da sorumluluğu bana ait olan kişilerin yaptığı eylemdir!' demek uluslararası çerçevede sorumluluğun itirafıdır. Kabul etmektir." şeklinde konuştu.
Süreç nasıl işleyecek?
"Türkiye yeni açıklamaların ışığında yeni girişimlerde bulunacaktır." açıklaması yapan Kuran sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu kapsamda faillerin ve azmettirenlerin Türkiye'ye iade edilerek burada yargılanması talep edilecektir. Açıklamayla birlikte fiili olarak iade söz konusu olmasa da Türkiye'nin uluslararası alanda elini son derece kuvvetlendi."
Ne olmuştu?
Prens Bin Selman'ın, Amerikan PBS televizyon kanalının "Frontline" haber programının yapımcısı, gazeteci Martin Smith'e, Aralık 2018'de Riyad'da bir elektrikli otomobil yarışı sırasında Kaşıkçı cinayetine ilişkin yaptığı açıklamalar, 1 Ekim'de yayımlanacak programın tanıtım fragmanında yer aldı.
Tanıtım fragmanında, Bin Selman'ın Kaşıkçı cinayetiyle ilgili sorulara ilk kez bir söyleşide yanıt verdiği belirtilerek Veliaht Prens'in gazeteci Smith ile diyaloğundan parçalar, Bin Selman'ın görüntüsü ve sesi kullanılmadan ekrana taşındı.
"Benim sorumluluğum altında oldu"
Fragmanda, Smith, "Ona Kaşıkçı cinayetindeki rolünü sorduğumda bana, 'Bu olay benim sorumluluğum altında oldu. Tüm sorumluluğu üstleniyorum çünkü benim sorumluluğum altına oldu' cevabını verdi." ifadelerini kullanıyor.
Smith, "Sizin bilginiz olmadan nasıl böyle bir şey olabilir?" sorusunu Bin Selman'ın, "Suudi Arabistan'da 20 milyon insan yaşıyor. 3 milyon devlet çalışanı var." diyerek yanıtladığını anlatıyor.
Smith, Bin Selman'ın "Peki onlar sizin uçaklarınızdan birini alabilirler mi?" sorusuna da "İşlerimi takip eden görevliler, bakanlar var. Bu onların sorumluluğu. Onların bunu yapmaya yetkisi var." cevabını verdiğini aktarıyor.
Kaşıkçı cinayeti
Suudi gazeteci Kaşıkçı, evlilik işlemleri için 2 Ekim 2018'de gittiği Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmüştü.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR), tarafından haziran ayında açıklanan 101 sayfalık raporda Suudi Arabistan, Cemal Kaşıkçı'yı kasten ve taammüden öldürmekten sorumlu tutulmuştu.
Raporda, aralarında Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın da bulunduğu üst düzey yetkililerin soruşturulması için güvenilir kanıtlar olduğuna işaret edilmişti.
Raporda ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmaya davet edilmiş, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin yaptırımların Veliaht Prens ve onun yurt dışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsaması gerektiği vurgulanmıştı.