Uzayda bile yaşayabilen canlı: Tardigrad

ANIL KARAKUŞ
Abone Ol

'Deniz ayısı' olarak da bilinen, boyu 2 milimetreyi geçmeyen 8 ayaklı, omurgasız "tardigradlar" uzay boşluğunda, sıfırın altında 272 dereceden artı 151 derece sıcaklıkta ve çok güçlü radyasyon altında hayatta kalmayı başardı.

Yaklaşık bir yıl önce yapılan ve sonuçları Current Biology Dergisi'nde yayımlanan araştırmada, ilk kez bir hayvanın uzay boşluğunda böyle bir denemeye tabi tutulduğunun altını çizen bilim adamları, geçen eylülde Rus Soyuz füzesiyle fırlatılan Avrupa uzay aracı FOTON-M3'teki tardigradların 270 km irtifada uzay boşluğuna bırakıldıklarını belirttiler. 43 deneyden birisi olan bu araştırma sonrasında Dünya'ya dönen kapsüldeki tardigradların büyük bölümünün, sadece uzay boşluğuna değil, dünyadakinden en az bin kat fazla ve yaşayan organizmaların büyük bölümü için öldürücü nitelikte olan ultraviyole (mor ötesi) ışınlarına dayanmayı başardıkları da görüldü.



Bilim adamları, bu minik canlıların suyla temas eder etmez hiçbir biyolojik değişiklik göstermeden derin uykularından (hibernation) uyandıklarını, hatta normal şekilde çoğalmaya başladıklarını fark ettiler. Araştırmaya katılanlardan İsveç Kristianstadt Üniversitesi'nden İngemar Jönsson, "Bu hayvancıkların, uzay boşluğunun bu kadar aşırı koşullarına maruz kalmalarına rağmen yaşamayı başarmaları bugün bir gizem" diye konuşurken, bilim adamları, bu yaratıkların böylesine dayanıklı olmalarını hücresel adaptasyonlarına bağlıyorlar.

Doğal yaşam alanları genellikle yosun ve likenler olan tardigradlar, çok uzun süre, bazen yıllarca susuz kalmaya ve kuraklığa dayanabiliyor. Bilim adamları şimdiye dek, başka küçük hayvancıklarla ve döküntülerle beslenen 600 ayrı tür tardigrad tespit ettiler.