Uzay yaşamıyla ilgili bilgiler veren deney: NASA ikizler çalışması

''NASA'' tarafından ikizler üzerinde yapılan deneyde ikizler uzayda ve yeryüzünde izlendi. İkizlerden Scoot Mart 2015 ile Mart 2016 tarihleri arasında Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) ''bir yıl'' geçirdi; kardeşi Mark ise Dünya'da hayatına devam etti.

İkizler bu süre zarfında ''genetik farklılıkları'' karşılaştırmak için ''testlere'' tabi tutuldu. Çalışmanın ana nedenlerinden biri, uzay uçuşunun insan vücudunu ne kadar etkilediğini görmekti.


26 Ocak tarihinde ön sonuçları Texas Galveston'da NASA İnsan Araştırma Programı toplantısında kamuoyuyla paylaşıldı. Araştırmacılar Scott'ın telomerlerinin kardeşlerinden ''daha uzun'' olduğunu keşfetti; bu bilim insanlarına büyük bir sürpriz oldu. Fort Collins'deki Colorado Eyalet Üniversitesi'nden bir radyasyon biyoloğu Susan Bailey, Nature dergisine verdiği demeçte “Bu düşündüğümüzün tam tersi” açıklamasında bulundu. Scott'ın telomerlerinin uzunluğu, o an bilinmeyen sebeplerden dolayı Dünya'ya döndükten ''hemen sonra'' hızla geri döndü. 2018 yılında tamamlanması beklenen ayrı bir çalışma, bunun neden olduğunu araştıracak.



Telomer nedir?

• Ökaryotik doğrusal kromozomların uçlarında bulunan, herhangi bir gen kodlamayan, özelleşmiş heterokromatin yapılarıdır. Telomerlerin varlığı, kromozomların uçlarının rastgele çift zincir DNA kırılmalarından koruyarak istenmeyen kromozom uçlarının birleşmesinden ya da kromozomu nükleolitik parçalanmadan korur.

Tıpkı ayakkabı bağcıklarının ucundaki plastik parçalara benzerler. Vücudumuzdaki tüm hücrelerdeki DNA sarmallarının ucunda bulunurlar. Her hücrede 23 kromozom çifti olduğundan, her hücrenin 92 telomeri vardır. Hücrelerimiz bizi genç ve sağlıklı tutabilmek için her bölündüğünde, telomerler sürekli kısalır. Ayrıca telomer uzunluğu stres, sigara, obezite, egzersiz eksikliği, kötü beslenme alışkanlıklarının da katkısı ile daha da kısalırlar. Genellikle yaşlandığımızda telomer uzunluğumuz 3.000-4.000 BP'ye kadar kısaldığında artık hücrelerimiz görev yapmayı bırakırlar. Tüm yaşamımız boyunca yaklaşık her biri 7.000 BP uzunluğunda telomerimiz vardır ve her yıl yaşam şekline bağlı olarak 50-200 BP/yıl kısalır. Fakat uzayda 1 yıl bulunan Scoot'ın telomerleri bu süre zarfında uzamış, dünyaya geldiğinde ise hızla kısalmıştı.


İkizler üzerinde yapılan bu testler hakkında ayrıntıların önümüzdeki yılın sonuna doğru paylaşılacağı bildirildi. Konu üzerinde makale yazma çalışmalarının devam ettiği öğrenildi.