Uyku esnasında 'boşluğa düşme' hissi: Hipnik seğirme
MÜGE VARDAR
Abone Ol
Özellikle yorgun zamanlarda fazlasıyla hissedilen uykuda sıçrama durumu, kimi için yeni bir uykuya dalmayı kolaylaştırırken kimini huzursuz edip uykusunu kaçırır. Merak etmeyin, bu yalnızca sizin başınıza gelen bir durum değil. Oldukça yaygın olan bu hisse, beyindeki iki bölgenin kontrol çatışması neden oluyor. Uykudayken "Yüksekten düşme hissi" nedir?
Uykuya dalma esnasında vücudun bir anda silkinip uyanmanıza neden olması, tamamen beyinle ilgili bir durum. Derin uykuya dalma esnasında vücudun irkilmesi, o sırada bunun bir rüyanın parçasıymış gibi algılanmasına ve boşluğa düşüyormuş hissi oluşturmasına neden olur. Bu duruma halk arasında yorgunluk ve uykusuzluk neden gösterilse de, neden bellidir; beyindeki iki bölgenin kontrol çatışması. Bu durum aynı zamanda “Hipnik seğirme" olarak da adlandırılır.
Tüm bu durumlarda endişe duymaya gerek yok; tüm bunlar, uykuya dalma anında ortaya çıkan ilginç bir çatışma halinden ibarettir.
0. 'Patlayan kafa sendromu'
İnsanın kafasının içinde bomba patlıyormuş gibi sesler duymasına neden olan tuhaf rahatsızlıkta da benzer belirtiler görülür. Beynin uyanık ve uykuya geçen kısmı arasında bir kontrol mücadelesi vardır ve bu şimşek çakması gibi ışıklar görmeye ve yüksek sesli patlamalar duymaya neden olur. Bazı ileri vakalarda bu olgu aşırı uykusuzluğa ve hatta bedenin bilinmez güçler tarafından ele geçirilmesi iddialarına bile neden olmuştur.
0. Günün son kalıntıları
Uyanıklığı sağlayan enerji kalıntıları ani yükselişe geçtiğinde seğirme hareketleri görülür; ancak bunun nedeni tamamen farklı. Hızlı göz hareketlerinin tersine, bu seğirmelerin rüya gören beyinle bir ilgisi yok; bunlar günün son kalıntıları gibi düşünülebilir.
0. Uykuda kontrol "Ventrolateral çekirdekte"
Uykuya dalma sırasında retiküler aktivasyon sistemi vücudun kontrolünü elden bırakırken ventrolateral çekirdek denetimi ele alır. Bu yavaşça kısılan bir lamba düğmesi gibidir, ama her zaman pürüzsüz işlemeyebilir.
0. Tetikte olma ve yorgunluğun düzenlenmesi
Beyindeki “Retiküler aktivasyon sistemi” adlı bölge nefes alma gibi temel fonksiyonları kontrol eder ve tetikte olma duygusunu hissettirir. Yanı sıra ise, görmeyle ilgili “Ventrolateral preoptik çekirdek” (optik sinir önündeki bölge) yorgunluğu düzenler.
0. Uykuda kaslar çalışmaya devam eder
Uykuda vücut felç olmuş gibi, dış dünyadaki olaylara duyarsızlaşır; ancak kas kontrolü düğmeye basılmışçasına durmaz, çalışır.
0. Henüz ispatlanmış değil
Başka bir görüşe göre; seğirmeler uykuya dalış sürecinin normal bir parçası ve sinirlerin teklemeye başlaması sonucunda meydana geliyor. Bazı araştırmacılar da bu tür spazmların kasları rahatlatmak için kullandığımız çok eskiden kalan bir refleks olduğunu söylüyorlar.
0. Uykusuzluk ve yorgunluk da neden olabilir
Bazı uzmanlar yoğun stres, yorgunluk, aşırı kafein gibi durumların da hipnik seğirmeye neden olabileceğini söylüyor; ancak bu iddialar henüz ispatlanabilmiş değil.
0. Hipnik seğirme nedir?
Hipnik seğirme, beynin uyku için çevreyle bağlantısını kestiğinde ortaya çıkan bir çatışmanın göstergesidir. İnsanların yüzde 70'inde görülen bu durumu, bazıları neredeyse her gün yaşıyor. Ancak şöyle bir durum var ki; eğer o esnada uyanılmazsa, birçoğu böyle bir şey yaşadığını dahi anlayamıyor.