Ülke genelinde 1,5 milyon bina tespit edildi: Kentsel dönüşüm hız kazanacak
Elazığ ve Malatya’da yıkıma yol açan deprem kentsel dönüşümün önemini tekrar gündeme getirdi. Çok riskli olan 1,5 milyon bina tespit edildi. İlk etapta hızlıca bunlar yenilenecek. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, geçen yıl ülke genelinde acil dönüşmesi gereken 1,5 milyon konut bulunduğunu belirlemişti. Buna göre her yıl 300 bin konutun dönüşümü planlandı. Bu kapsamda geçen yıl 25 bini İstanbul'da olan toplam 65 bin konutun dönüşümü TOKİ ve Bakanlık eliyle başlatıldı.
Türkiye, Elâzığ'da meydana gelen sarsıntıyla bir defa daha deprem gerçeğiyle yüzleşti. 1999 depremin ardından konut stoku gözden geçirilirken, binalar da yeni yönetmeliğe göre inşa edilmeye başlandı. Kentsel dönüşüm kapsamında bugüne kadar 1 milyon 350 bin konutun dönüşümü tamamlanırken, 5 milyondan fazla vatandaşın can ve mal güvenliği sağlandı.
Ancak bu alanda gidilecek çok yol var. Bugün Türkiye'de bulunan 17,6 milyon konutun hala 7 milyonunun riskli olduğu değerlendiriliyor. Son Elazığ depreminde de acil dönüşümü gerekli binaların yıkılmış olması konunun önemini tekrar gündeme getirdi.
13 milyar lira harcandı
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, her yıl 300 bin konutun yüzde 15'ini TOKİ eliyle, bir kısmını güçlendirerek, bir kısmını da belediyelere İller Bankası'ndan sağlanacak faizsiz krediler ve özel sektör girişimiyle dönüştüreceklerini anlatmıştı. Bugüne kadar kentsel dönüşüme 13 milyar lira harcama yapıldığını kaydeden Kurum, “Kentsel dönüşüme finans sağlamak için 3 milyar 848 milyon lira kira yardımı yaptık. Bankalardan kullanılan kredilere 117 milyon lira faiz desteği sağladık ve yine TOKİ, İlbank ve belediyelere proje karşılığı 7 milyar 700 milyon lira kaynak aktardık. İller Bankamıza 4 milyar liraya kadar, faizde yüzde 50'ye kadar kredi desteği vermek suretiyle bu süreci yürütüyoruz” demişti.
Her türlü destek veriliyor
Riskli yapı tespiti yaptırıp evini kentsel dönüşüme sokan vatandaşlara 18 ay boyunca kira yardımı yapılıyor. Bu rakam 36 aya kadar da uzatılabiliyor. Bakanlık, Elâzığ'da kira yardımı olarak 905 lira ödüyor. Kiracılara bir kereye mahsus 1.810 lira ve sınırlı ayni hak sahiplerine de 5 bin 525 lira ödeme yapılıyor. Yine Malatya'da da kira yardımı 995 lira. Kiracılara bir kereye mahsus 1.990 lira verilirken, sınırlı ayni hak sahiplerine 4 bin 975 lira ödeme yapılıyor.
Elazığ ve Malatya'da 7 bin 39 riskli yapı dönüştü
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 2012'de başlattığı kentsel dönüşüm kapsamında Elâzığ'da tespit edilen toplam 4 bin 671 riskli bağımsız birimin 4 bin 188'i dönüştürüldü. Malatya'da ise tespit edilen 4 bin 9 riskli bağımsız birimin 2 bin 851'inde kentsel dönüşüm tamamlandı. Yapılan dönüşüm sayesinde önceki gece yaşanan depremde büyük bir felaketin yaşanmasının da önüne geçilmiş oldu.