Ukrayna, Rusya'nın Karadeniz'deki en büyük savaş gemisini vurdu

Mart ayı ortasında Rus donanmasına ilk büyük darbeyi indiren Ukrayna ordusu, Azak Denizi kıyısındaki Berdyansk limanında bir Rus savaş gemisini vurdu. İşgalin birinci ayının dolduğu gün gerçekleşen saldırıda, Berdyansk limanında demirli Rus savaş gemilerindeki devasa patlamalar birçok farklı açıdan kaydedildi ve videolar sosyal medyada paylaşıldı.

Ukraynalı yetkililer, Rusya'nın büyük çıkarma gemisi Orsk'un sulara gömüldüğünü açıkladı. Daha sonra yapılan açıklamada ise batırılan geminin Rusya'nın büyük savaş gemilerinden Saratov olduğu aktarıldı. Orsk patlamalarda ağır hasar alırken, Caesar Kunikov ve Novocherkassk gibi çıkarma gemileri de hasar gördü.

Dünya çapında büyük yankı uyandıran liman saldırısı, uydular tarafından da görüntülendi. Planet Labs, Berdyansk limanındaki Rus savaş gemilerinden gökyüzüne yükselen yoğun dumanın yer aldığı fotoğrafı paylaştı, birkaç gün sonra ise geride kalan gemi kalıntısının fotoğrafını geçti.

Donanma saldırısına ilişkin hiçbir açıklama yapmayan Rusya'nın, gemiden geriye kalanları olduğu gibi bıraktığı göze çarptı. Birkaç ayrı noktadaki devasa deliklerin dikkat çektiği savaş gemisinin vurulduğu, uydu fotoğrafıyla da kanıtlandı.

Mart ayındaki ilk saldırıdan sonra Ukraynalılar bu kez Rusya'nın Karadeniz Filosu'ndaki en büyük gemisi Moskva'yı (Moskova) hedef aldı. Ukrayna ordusu, Karadeniz Filosu'nun kalbi Moskva'nın iki Neptün seyir füzesiyle vurulduğunu duyurdu.

Odessa Valisi Maksim Marchenko, Telegram hesabından "Moskva isimli gemi Yılan Adası'ndaki askerlerimizin defettiği yere gitti. Neptün roketleri Rus gemisine ağır hasarlar verdi. Yaşasın Ukrayna" diye yazdı.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Aleksey Arestovich ise, "Yılan Adası'nı kuşatan Moskva isimli 510 mürettebatlı gemi vuruldu" ifadesini kullandı.

Geminin nerede vurulduğu henüz bilinmiyor. Ukrayna'dan yüzlerce uydu fotoğrafı paylaşan teknoloji şirketi Maxar, Moskva savaş gemisini 7 Mart tarihinde Kırım'daki Sivastopol limanında görüntülemişti.

Rusya'dan açıklama

Rusya Savunma Bakanlığı ise, Moskva kruvazör gemisinde bir patlama olduğunu ve yangın çıktığını açıkladı. Rusya açıklamasında geminin ağır hasar aldığı da kabul edildi. Gemideki mürettebat tahliye edilirken, Rus yetkililer yangının ve patlamanın soruşturulduğu belirtildi.

Rusya uzmanı Rob Lee, Moskva'nın saldırıya uğramasıyla birlikte Karadeniz'deki Rus filosunun bir büyük gemisini daha kaybettiğini bildiriyor. Lee, Raptor tipi bir Rus devriye botunun da savaşın ilk haftalarında füzeyle batırıldığını hatırlatıyor.

CNN International'a konuşan King's College profesörlerinden Alessio Patalano, Moskva'nın vurulmasının Rusya için 'çok büyük bir darbe' olarak niteledi. Savaş ve strateji alanında çalışan Prof. Patalano, geminin kaybedilmesinin politik ve sembolik mesajlarının da bulunduğunu kaydediyor.

Yılan Adası saldırısında kullanıldı

Moskva, Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgaliyle başlayan savaşın ilk günlerinde, Karadeniz'de Tuna Deltası açıklarındaki Yılan Adası'na yönelik saldırıda kullanılmasıyla gündeme gelmişti. Adayı savunan Ukrayna sınır muhafızları başta teslim olmamış, gemidekilere "Cehenneme gidin" diye bağırmıştı.

Ukrayna yetkililerinin önce öldüklerini açıkladığı sınır muhafızlarının daha sonra esir alınarak Rusya'nın 2014'te ilhak ettiği Kırım'a götürüldüğü bildirilmişti.

Ukrayna basını, kruvazörünün, 8 yıl önce Kırım'ın ilhakı sırasında, Ukrayna gemilerinin sahilden ayrılmasını engellediğini yazmıştı.

Karadeniz filosunun kalbi

Moskova kruvazörü, Sovyetler Birliği döneminde, halen Ukrayna'ya ait olan ve işgal sonrası Rus birliklerinin sık sık bombaladığı ülkenin güneyindeki Mykolaiv kentinde inşa edildi. 186 metre uzunluğundaki gemi 1979'da denize indirildi, ilk adı Slava'ydı.

Daha sonra adı Moskova olarak değiştirilen gemi, 2000'de Karadeniz filosunun kalbi oldu, 2020'de tadilattan geçirildi. Kruvazör, 16 adet 700 kilometrelik menzile sahip P-1000 Vulkan tipi gemisavar füzeleri ile S-300 hava savunma sistemiyle donatıldı.

2015'te Akdeniz'de Rus donanmasının daimi görev gücünün yönetildiği gemi, Suriye'deki Rusya'ya ait Hmeymim Hava Üssü'nün korunmasında da önemli rol oynamıştı.

ABD'den Ukrayna'ya dev yardım

ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna'ya 800 milyon dolarlık yeni silah ve savunma yardımı yapacaklarını açıkladı. Yazılı açıklama yapan Biden, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile telefonda görüştüğünü belirterek, "Zelenskiy'e, Ukrayna'ya silah, mühimmat ve diğer savunma yardımını onayladığımızı bildirdim" dedi.

Ukrayna'nın ABD'nin verdiği silahları gayet verimli kullandığını belirten Biden, "Rusya, Donbas bölgesindeki saldırılarını artırmaya hazırlanıyor. Ukrayna'ya kendini savunmasını sağlayacak yardımları yapmayı sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby de, Ukrayna'ya gönderilecek silahlar arasında, Mi-17 helikopterleri ve obüs top sistemlerinin yanı sıra topçu ateşine karşı koyma radarı, hava gözetleme radarı, taktik insansız hava aracı, füzeler ve zırhlı personel taşıyıcılarının da bulunduğunu söyledi.

Son yardım paketiyle ABD'nin Ukrayna'ya 2021 başından bu yana sağladığı savunma yardımlarının miktarı 3 milyar doları aşmış oldu. Bu meblağ, Ukrayna'nın yıllık savunma bütçesinin yarısından fazla.

Daha önce ABD'ye ülkesine ağır silahlar göndermesi çağrısı yapan Zelenskiy, son açıklaması sonrası Biden'a teşekkür etti.

Ukrayna: Maripol'de Rus ordusu püskürtüldü

Öte yandan, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, kuşatma altındaki liman kenti Mariupol'ü savunmaya devam edeceklerini söyledi. Reznikov, 10 binden fazla askerle şehri kuşatan Rus ordusunu püskürttüklerini belirtti.

Rusya Savunma Bakanlığı daha önce Mariupol Limanı'nın ele geçirildiğini açıklamıştı. Ancak bu haber henüz bağımız kaynaklarca doğrulanmadı.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, ülkenin doğusundaki Donetsk ve güneyindeki Herson bölgelerindeki Rus güçlerinin saldırıya hazırlandığını duyurdu. Ülkenin doğusundaki Harkov kentinde de Rus güçlerinin saldırılarını yoğunlaştırdığı bildiriliyor.

Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı: Ukrayna bir suç mahalli

Ukrayna'yı ziyaret eden Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Karim Khan ise ülkenin 'suç mahalli' olduğunu söyledi. Rus ordusunun yüzlerce sivili öldürdüğü başkent Kiev yakınlarındaki Buça'da gazetecilere konuşan Karim Khan, soruşturma heyetlerinin ve forensik ekiplerin işlenen suçlarla ilgili kanıt topladıklarını, daha sonra yargıçların kimler hakkında tutuklama emri verileceğini kararlaştıracaklarını belirtti.

Kiev'i ziyaret eden Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da, sivilleri öldüren Rus askerlerinin yanı sıra onların öldürülmesi emri veren Rus generallerin de yargılanmaları gerektiğini söyledi. Duda, "Rusya'nın sivillere yönelik saldırılarının savaşla alakası yok. Bu terörizm ve haydutluktur" dedi.