Son olarak Ukrayna ve Gürcistan vatandaşlarına vize muafiyeti uygulamasını başlatan Avrupa Birliği ülkeleri söz konusu Türkiye olunca, bitmek bilmeyen kriterler dayatıyor. Peki bir zamanlar Türklerin Avrupa'ya vizesiz gidebildiğini biliyor muydunuz? Türkiye'nin vizesiz Avrupa serüvenini sizler için derledik. Türkiye'nin kısa süren Avrupa'ya vizesiz seyahat serüvenini derledik.
0. Türkiye'nin de içinde bulunduğu Avrupa Konseyi üyeleri tarihler 1957 yılını gösterdiğinde serbest dolaşım anlaşması imzaladı
Avrupa'da vizesiz seyahat kavramı İkinci Dünya Savaşı sonrasında ayyuka çıktı. Türkiye’nin de 1949 yılında dahil olduğu Avrupa Konseyi, insanlar arasına bariyer koyan savaşın olumsuz etkilerini kırmak için üye devletlerin vatandaşlarının birbirlerini daha iyi tanıyıp anlamaları amacıyla vizesiz seyahat fikrinin zaruri olduğunu ortaya koydu.
0. 1960 yılında Avrupa Konseyi ülkelerinin büyük bölümü Türkiye’ye vize uygulamasını kaldırdı
1960 yılına gelindiğinde Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa Konseyi ülkelerinin büyük bölümü karşılıklı olarak vize uygulamasına son vermişti.
0. 1970'li yıllar vize uygulamasının seyrini değiştirdi
1970’li yılların sonuna doğru Türk siyasi tarihindeki iç karışıklar, 1974’teki petrol krizinden kaynaklanan ekonomik durgunluk vize uygulamasının seyrini değiştirmeye başladı.
0. İlk olarak Federal Almanya, Türklere vizesiz seyahat özgürlüğünü askıya aldı
Federal Almanya 1957 anlaşmasını Türk vatandaşları için askıya aldığını Avrupa Konseyi genel sekreterliğine 9 Temmuz 1980 tarihinde bildirdi. Bildiride vize kararı, “Bu tedbir, asayiş nedeniyle gerekli görülmüştür. İltica hakkını kötüye kullanıp, ikamet ve yerleşme hakkıyla ilgili düzenlemelerin biçimini bozmak niyetiyle Almanya Federal Cumhuriyeti’nin sınırlarından giriş yapan Türk uyrukluların sayısı 1980’in ilk aylarında olağanüstü artış göstermiştir. Bu nedenle Almanya Federal Cumhuriyeti topraklarına girişin daha sıkı kontrol edilmesi kaçınılmazdır. Almanya Federal Cumhuriyeti üç yıllık bir sürenin ardından Türklere vize konusunu yeniden gözden geçirecektir” ifadeleriyle gerekçelendiriyordu.
0. Vizesiz seyahat özgürlüğüne ikinci darbe Fransa'dan geldi
12 Eylül 1980 Kenan Evren darbesi sonrası Fransız hükümeti de, Almanya’yla aynı yolu seçerek vizesiz seyahati durdurdu.
Dönemin Fransa Başbakanı Raymond Barre, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) üyesi Türk vekillere 30 Eylül 1980 tarihinde benzer bir cevap verecekti: “Karar asayiş endişesinden kaynaklanmaktadır. Fransız hükümeti, bu kararla ilk olarak, komşu ülkelerde iş bulamayan kaçak işçilerin Fransa’ya gelerek yasadışı yollardan çalışmalarını engellemek istemiştir. Fransa’ya dışarıdan göç 1974'te askıya alınmıştır. İkinci olarak, Türkiye’de mevcut siyasi kargaşa döneminde kontrol edilemeyen unsurların Fransa’ya girerek, Paris’teki Türk elçiliği basın müşavirine yönelik son saldırı örneğinde olduğu gibi, terör faaliyetlerinde bulunmalarının veya geçen hafta Strasbourg’da Avrupa Konseyi önündeki türden gösterileri kışkırtmalarının engellenmesi amaçlanmaktadır."
0. 1981’den 1984’e kadar Türk parlamenterler alınan kararları Avrupa Platformuna taşıyamadı
Almanya ve Fransa sonrası diğer Avrupa Konseyi üyesi ülkeler de vizesiz seyahat özgürlüğünü Türkiye için askıya alırken, Türk parlamenterler 12 Eylül askeri darbesinin ardından Mayıs 1981’den Ocak 1984’e kadar Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nden uzaklaştırılmış, konuyu Avrupa platformuna taşıyamamışlardı.12 Eylül Darbesi sonrası Türkiye'den yüzbinlerce kişinin, çoğu zaman ilticacı olarak, Batı Avrupa ülkelerine göç etmesi de Türkiye’ye yeniden vize serbestisi getirilmesini engelledi.