İngiltere'de yüksek öğrenimle ilgili yayımlanan Times Higher Education (THE) dergisinin, "Dünyanın En İyi Üniversiteleri" listesinde ilk 500'e Türkiye'den Çankaya ve Sabancı üniversiteleri de girdi.
THE'nin 2020 yılını göz önüne alarak yaptığı listede ilk 600'ün içine Bilkent, Hacettepe, Koç; ilk 800'ün içine ise Boğaziçi, İTÜ ve ODTÜ girdi.
Sıralamada hangi ölçütler baz alındı? Times Higher Education dergisi bu sıralamayı yaparken öğretim kurumlarının bilimsel araştırmalarını, uluslararası çalışma ve konumlarını, gelirlerindeki artışları ve listede geçen yıl bulunduğu sıralama gibi 13 unsuru göz önüne alıyor.
2019 sıralamalarında Türk Üniversitelerinin durumu 2019 listesinde Sabancı Üniversitesi ve Koç Üniversitesi ilk 500 içinde yer almıştı. Türkiye'nin listede değerlendirmeye tabi tutulan toplamda 34 üniversitesi var.
İngiltere'deki Oxford Üniversitesi, dört yıldır listede dünyanın en iyi üniversitesi olarak ilk sıradaki yerini koruyor. Oxford Üniversitesi'ni ikinci sırada ABD'den California Institute of Technology, üçüncü sırada İngiltere'den Cambridge Üniversitesi izliyor.
İlk 200'e ABD'den 60 üniversite girdi Yeni listeyle ilgili yayımladıkları açıklamada THE, Oxford Üniversitesi'nin birinciliğine rağmen İngiltere'deki diğer üniversitelerin sıralamalarda geriye düştüğünü aktardı.
Buna göre ilk 200'de yer alan İngiltere'den 28 üniversitenin 18'i geçen yıla göre sıralamada aşağıya kaydı.
Oxford Üniversitesi genel görünüm
İlk 200 üniversite içinde ABD'den 60, İngiltere'den 28, Almanya'dan 23 ve Avustralya'dan 11 üniversite yer alıyor.
Harvard'ı kazanan Filistinli öğrenciyi ABD'ye almadılar
Dünya Politika
THE'nin yaptığı açıklamaya göre Çin'deki üniversiteler aldıkları devlet fonları sayesinde güçlenirken ABD halen dünyanın en seçkin öğrencilerinin tercih ettiği ülke olarak öne çıkıyor.
Günümüzde dünyanın birçok noktasındaki eğitim sistemleri göz önüne alındığında sistemlerin içeriğinde mesleki beceri ve teknolojinin yanında, sosyal yapıyı güçlendirici ve sosyal dinamikleri hareket geçirici birtakım özellikler dikkati çekiyor.
Bir ülkedeki yetişkin okuryazarlık oranı, eğitim hayatında geçirilen ortalama yıl sayısı , temel bilgiye erişim düzeyi gibi bileşenler eğitim sistemlerinin kalitesini belirliyor.
2023 Eğitim Vizyonu Belgesi'ni 20 maddede anlama kılavuzu
Dünya Politika
Eğitim sistemleriyle örnek alınan bazı ülkeler 0. Singapur
Singapur, son yıllarda yapılan PISA, TIMMS ve PIRLS gibi uluslararası öğrenci değerlendirme sınavlarında elde ettiği başarılarla dikkatleri üzerine çeken bir ülkedir. Ülkelerin eğitim alanındaki politika ve uygulamalarının sonuçları hakkında bilgi veren uluslararası sınavlarda Singapur’un başarısı, bu ülkenin eğitim sistemine yönelik merak uyandırmaktadır.
Uluslararası değerlendirme çalışmalarında istenilen başarıyı yakalayamayan pek çok ülke için Singapur eğitim sisteminin öne çıkan özellikleri örnek teşkil ediyor.
Singapur'daki eğitim sistemi dünyada en çok kabul edilen eğitim sistemi olarak biliniyor. Yoğun ve sert bir eğitim sistemleri mevcut.
Küresel karşılaştırmalar yapıldığında matematik ve fen yeteneği genellikle Singapur'un eğitim sisteminin temelini oluşturuyor.
Singapur’da üniversite öncesi eğitim; teknik eğitim enstitüleri, politeknikler, kolejler ve merkezileşmiş enstitüler aracılığıyla verilmektedir. Teknik eğitim enstitüsünün birincil rolü, mezunlarına sanayinin ihtiyaç duyduğu teknik bilgi ve becerileri kazandırmaktır.
Politeknikler, Singapur’un teknolojik ve ekonomik gelişimini desteklemek için orta düzey profesyonelleri yetiştirmek amacıyla kurulmuştur.
Kolejler ve merkezileşmiş enstitüler ise öğrencileri yükseköğrenim için gerekli temel bilgi ve becerilerle donatarak üniversite eğitimine hazırlamaktadır. Bu kurumlarda öğrenciler; beşeri bilimler, dil, sanat, matematik ve fen bilimleri gibi farklı akademik alanlarda eğitim almayı tercih edebilirler.
0. Finlandiya
Finlandiya'nın eğitim sisteminde öğretmenler, ülke mezunlarının en başarılı % 10'unun içinden seçiliyor ve eğitim alanında yüksek lisans derecesi edinmesi gerekliliği buluyor.
Dünyanın en iyi eğitim sistemlerinden birine sahip Finlandiya’da özel okul yok, öğrenciler günde 4 saat ders yapıyor, küçük çocuklar oynayarak öğreniyor, sınav yapılmıyor, ileri sınıflarda yapılırsa da sonuçları öğrenciye söylenmiyor.
Öğretmenlerin hepsi master diplomalı, en dezavantajlı çocuğu bile en iyi seviyeye getirecek kadar azimliler ve eğitimde fırsat eşitliği temel prensipleri.
0. Hollanda
Hollanda’da okullara göre akademik yıl semester ( 21 haftalık iki bölüm) veya trisemester( 14 haftalık üç bölüm) olarak düzenlenir. Bütün okullar sadece Eylül ayında öğrenime başlarlar. Okul yılı ağustos ve haziran ayları arasında en az 200 günü kapsamaktadır. Okul haftanın beş günü açıktır ancak ilkokulda çarşamba öğleden sonraları genelde ders yoktur.
Hollanda’da zorunlu eğitim 12 yıldır. Okul öncesi eğitim de zorunlu eğitim kapsamındadır. Çocuklar 4 yaşına kadar Refah, Sağlık ve Kültür İşleri Bakanlığına bağlı çocuk yuvalarında bakılır ve eğitilir. Bu zorunlu değildir. Bu bir okul öncesi eğitim değildir. Bu yuvalarda lise üstü iki yıllık yüksekokul mezunu öğretmenler görev yaparlar. Dört yaşına giren çocuk, o andan itibaren Temel Okula (ilköğretim) isterse kaydını yaptırabilir. Ancak beş yaşına giren çocuklar kayıt yaptırmak zorundadırlar. Yani zorunlu eğitime başlama yaşı beştir. Zorunlu eğitim 17 yaşında bitirilir.
Hollanda yüksek öğretim sistemi kurumsal olarak üniversiteler ve meslek yüksek okullarından(Hogescholen) oluşur.
A)Üniversite: (WO) * Hollanda’da toplam 13 üniversite mevcuttur. En eski üniversite 1575 yılında kurulan Leiden Üniversitesidir. Yaklaşık 25.000 ögrenci ile en büyük üniversiteler Amsterdam ve Utrecht’tir. Üniversitelerde daha çok akademik kariyer için eğitim verilir. Verilen dersler(Wetenschappelijk onderwijs‐WO) genelde teorik ağırlıklıdır.
HBO’lar öğrencileri daha çok mesleki bakımdan eğitirler. Toplam 13 üniversite olmasına karşın ülkede yaklaşık 65 HBO (Yüksek Meslek Okulu) mevcuttur. HBO’larda mesleki eğitimin yanında teori eğitimi de verilir. Bu yüzden üniversiteler ve HBO’lar birbirlerine yaklaşmaktadırlar. HBO’dan alınan bir diploma aynı zamanda üniversitelerde de geçerlidir.
0. İsviçre
İsviçre, eğitim sistemini 4 dile üzerine kurdu. 2 yıl ile 4 yıl arasında değişen eğitim sistemi, 4 farklı dil varyasyonuyla farklı diller öğrenmek isteyen lise öğrencileri açısından seçeneklerin arasında yerini aldı. Bununla birlikte İsviçre liseleri, çeşitli üniversiteler tarafından kabul gören sınav programlarını bünyesinde taşıyor.
İsviçre’nin hibrit lise eğitimi, bünyesinde çeşitli ana dil seviyesinde dil eğitimlerini barındırmasıyla birlikte çeşitli kantonlarda sağladığı eğitimlerle çeşitliliğini artırdı. Kantonlara bağlı gelişen eğitim sistemi, farklılıkları ve holojen kültür seviyesine dayalı. Öncelikle eğitime başlamadan önce, öğrencilerin İsviçre’de hangi kantona bağlı olarak eğitim görmek istediklerini kararlaştırıp, bunu resmi olarak belirtmek zorundalar.
İsviçre’yi, lise eğitimi açısından farklı kılan detaylardan biri de, lise müfredatı içerisinde AB, IB, A-Levels, French Baccalaureate gibi eğitim programlarını da barındırıyor. Bu programları sadece İsviçre’deki üniversiteler değil dünyanın tüm bölgelerindeki üniversiteler de tanıyor. Bu konuda, İsviçre’nin eğitim müfredatında iş kolları içinde sektörel eğitimler de yer alıyor.
Ülkede, 4 farklı dil resmi olarak kabul edilmiş durumda. 4 dilin yanısıra İngilizce de İsviçre’nin müfredatında yerini almış durumda. Coğrafi konumu nedeniyle çeşitli hale gelen dil yeplazesi, Fransızca, İtalyanca, Romanşça, Almanca ve İngilizce dillerinden oluştu. Bu diller, öğrencinin eğitim takvimine, kişinin seçimlerine ve yatkınlığına göre belirlenir.
İsviçre Liseleri, sadece teorik öğrenim değil pratikte de başarılı politikasıyla ön planda. Bu liseler, öğrencilerin başarıllarını ve entelektüel donanıma odaklanmalarıyla spor ve sanat alanlarındaki başarıları da değerlendiriliyor. Okullara bağlı bulunan voleybol, basketbol, futbol, yüzme, sanat girişimleri, aktif tiyatro aktiviteleriyle de öğrencilerin eğitim hayatı pekiştirilir. Buna ek olarak, okulların çok uluslu öğrenci yapısı da, öğrencilerin vizyonlarına artı değer katıyor.
İsviçre’de 12’den fazla devlet üniversitesi bulunurken, prestijli özel yüksek öğretim kurumlarının ülkede ayrı bir yeri vardır. İsviçre, ultra modern tesislere ve laboratuvarlara sahip üniversiteleri ile göz doldururken özellikle finans, işletme, fizik ve mühendislik alanlarında göz dolduruyor.
0. Belçika
Belçika’nın Valon (Fransızca konuşulan) Bölgesindeki okullarda eğitim dili Fransızca’dır. Flaman (Flamanca konuşulan) Bölgesindeki okulların eğitim dili ise Flamanca’dır. Brüksel’de ise hem Fransızca hem de Flamanca dillerinde öğretim yapan okullar bulunmaktadır. Öğretim metotları ve ders saatleri bölgelere göre değişebilmektedir.
Belçika’da okullar Devlet tarafından açıldığı gibi özerk kurum ve kuruluşlar tarafından da açılabilmektedir. Bu çerçevede okullar ; Belediye Okulları, Devlet Okulları ve Katolik (Dini) Okulları olarak sınıflandırılabilir. Bütün okullarda genel anlamıyla aynı öğretim programı ve çalışma planı uygulanmakta olup, okullar devlet tarafından denetlenmektedir. Söz konusu okulların giderleri devlet tarafından karşılanmaktadır.
Belçika’da eğitim 6 yaşından 18 yaşına kadar bütün çocuklar için zorunludur. Ancak bazı öğrencilere 16 yaşından sonra tam gün eğitim yerine belli günler okulda yüzyüze eğitim, diğer günler staj yapma olanağı sağlanır.
Belçika'da yüksek öğrenim görmüş kişilerde işsizlik oranı yüzde 3 civarında. Ülkede öğretmenlerin maaşları 57 bin euro ile OECD ortalaması olan 39 bin euronun çok üzerinde.
0. ABD
Amerika’da, ezber odaklı eğitimin aksine daha çok öğrencilerin derse katılımını teşvik eden bir metod kullanılır. Öğrenciler ders içerisinde sürekli olarak öğretmenlerine sorular sorarak etkin olmaya çalışırlar. Sınıfta pasif durumda olan öğrenciler var ise öğretmen, bu öğrencilerin derse katılımında yardımcı olur. Ülkede her eyalet verdiği eğitimden sorumludur. Eyaletler, kendi müfredatını ve hedeflerini belirler daha sonra uygulamaya geçer.
Zorunlu ve ücretsiz eğitim (Eyaletlere göre zorunlu eğitim yaşı değişmektedir. 30 eyalette 16 yaşına kadar 9 eyalette 17 yaşına kadar 11 eyalet ve District of Columbia’da 18 yaşına kadar. Bütün bireyler en azından 16 yaşında kadar zorunlu eğitim almak zorundadır. Zorunlu eğitim kamu okullarında ücretsizdir.
Eğitim Finansmanı kısmen federal devlet kısmen de yerel odaklıdır. (U.S. Department of Education – %7, Eyaletler – %50, Yerel Yönetimler – %41, Özel kuruluş ve kişiler – %2) Eğitimden sorumlu bir bakanlık yoktur. Sorumluluklar eyaletlere bırakılmıştır.
Yerel çabaları, özel sektörü, toplumsal örgütleri, velileri ve öğrencileri eğitimin kalitesini geliştirmeye yönelik teşvik eder. ABD’deki eğitim sisteminde toplumun, velinin ve öğrencilerin eyalet eğitim programlarına ilişkin ilgilerinin arttırılması hedeflenir.
Ülkede eğitim etkinliklerinin yürütülmesi konusunda yasal yetki ve sorumluluklar bazılarında eyalet meclislerine aittir.
Amerika’da eğitim yapısı eyaletten eyalete farklılık göstermektedir. Dört farklı eğitim yapısı bulunmaktadır.
6 yıl ilkokul + 6 yıl lise
8 yıl ilköğretim +4 yıl lise
5 yıl ilkokul + 3 yıl ortaokul + 3 yıl lise
4 yıl ilkokul + 4 yıl ortaokul + 4 yıl lise
Liseyi bitiren öğrenciler, sertifika ya da diploma programları ile kısa sürede pratik eğitim alarak iş hayatına atılabilir, teknik enstitülere, meslek yüksek okullarına veya üniversiteye devam edebilirler. Meslek yüksek okulu eğitimini seçenler 2 sene süren eğitimlerini devlet destekli veya özel olan “Community College” ya da “Two-Year College” adı verilen okullarda devam ederler. “Community College” lar ise devlet okullarıdır ve Türk Eğitim Sistemindeki Meslek Yüksek Okulu’ na denktir.
Burada 2 sene eğitim alan öğrenciler devam ettikleri bölüm ile ilgili Önlisans diploması (Associate Degree) almaya hak kazanırlar. Eğitimlerine devam etmeyi seçen öğrenciler aldıkları kredileri üniversiteye transfer ederek, önlisans diplomasının üzerine 2 sene daha okuyarak lisans diploması (Bachelors Degree) alırlar. ABD’ deki Community College’ ların aynı eyalette bulunan üniversitelerle anlaşması bulunur ve müfredatları da eşdeğer olduğu için direkt 3. sınıftan başlamaya hak kazanırlar. Başka bir Eyalette eğitimlerine devam etmek isteyen öğrencilerse, bazı dersleri tekrarlayabilirler. Liseden sonra devlet üniversitesi veya özel üniversitelere de devam edilebilir. 4 sene süren eğitimden sonra Bachelors Degree olarak adlandırılan üniversite diploması verilmektedir.
0. Avustralya
Avustralya da eğitim sisteminin amaçları daha önceden belirlenmiştir. Her eyalet eğitimin amaçlarını eyalet içinde oluşturdukları komisyonla belirlemektedir. Eğitimin amaçlarını belirlemede merkezi otorite bulunmadığı için eğitimin amaçları eyaletlere göre farklılık göstermektedir.
Eğitimin amaçları eyaletlere göre farklılık göstermesi rağmen bazı kriterler bulunmaktadır. Eğitimin amacı; kişinin bedensel ve psikolojik gelişimini sağlamak ve bilgi ve beceri düzeyini artırarak topluma faydalı bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır.
Avustralya da zorunlu eğitim kademeleri bulunmaktadır. Zorunlu eğitim 6-15 yaş arasını kapsamaktadır. Bu süre bazı eyaletler de farklılık göstermektedir. Örneğin Tasmanya eyaletin de zorunlu eğitim 6-16 yaş aralığını kapsamaktadır. Öğrencilerin çoğu eğitim hayatını devlet okullarında devam etmektedir. Devlet okulları parasızdır.
Avustralya yüksek öğrenim mezunu yetişkinlerin çoğunlukta olduğu bir ülke. Ülkenin yüzde 43'ü okulu bitirdikten sonra bir kurumda eğitim almaya devam ediyor.
0. Yeni Zelanda
Yeni Zelanda, dünyanın en iyi eğitim sistemleri arasında yer alan bir ülke ve yenilikçi bir eğitim departmanına sahip. Hükümet eylül ayından itibaren online eğitim düzenlemeyi planlıyor, bu sayede öğrencilerin haftanın belirli günlerinde okula devam zorunluluğu olmayacak.
Yeni Zelanda eğitim sistemi şu anda birçok OECD ülkesinden daha iyi 7 numaralı dünyada yer alıyor.
Eski bir İngiliz kolonisi olan Yeni Zelanda eğitim sistemi, Avrupa sistemine dayanıyor ve bazı ufak farklar var. İlkokul altı yıl sürer; öğrenciler genelde 5 yaşında başlarlar. Orta okul 7 - 8 yaşları arasındadır ve ortaokul 9 - 13 yaşları arasındadır. Bu bölümlerin adlandırılması, eğitim sisteminin hangi bölümlerinin belirli bir okulda sunulduğuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Okul, 16 yaşına kadar (11 yıl) zorunludur ve devlet finanse edilmiştir. Dünyanın diğer bölgelerinde olduğu gibi özel okullar da mevcuttur, ancak okul ücretlerinin% 70'inin öğrencinin ailesi tarafından ödenmesini gerektirir.
Yeni Zelanda'da devlet tarafından finanse edilen 8 üniversite bulunmaktadır.
Her biri çeşitli konularda lisans veya yüksek lisans derecesi sunar ve uzmanlaşmış profesyonel derecelerde güçlüğe sahiptir. Hepsinin uluslararası kabul görmüş durumda. Lisansüstü eğitim ve araştırma dışında, ileri eğitim de yüksek ve mesleki derece içerir. Kurslar, öğrencilerin işe, sertifikaya ve diplomaya yardımcı olacak programlar arasında değişir. Tam ve yarı zamanlı uzaktan eğitim seçenekleri de mevcuttur.
Yeni Zelanda eğitim sistemi, farklı yeteneklere, dini inançlara, etnik gruplara, gelir düzeylerine ve öğretme ve öğrenmeye ilişkin fikirlere açık olan eşsiz ve farklı topluluklarını yansıtır.