Türkiye'den ABD'nin terk ettiği Nijer'e çıkarma
Üst düzey Türk heyet bugün Nijer'i ziyaret edecek. Ziyarette taraflar, ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerde işbirliğinin güçlendirilmesini görüşecek.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Bakan Fidan'la birlikte Nijer'i ziyaret edecek heyette Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ve Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar da bulunuyor.
Görüşmelerde, ikili siyasi ve ekonomik ilişkiler ile bu kapsamda işbirliğini güçlendirme ve çeşitlendirme yönünde atılabilecek adımların yanı sıra Sahel bölgesindeki güncel gelişmeler ve İsrail-Filistin meselesi başta olmak üzere, bölgesel konular ele alınacak.
Nijer’deki siyasi gelişmeler
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) 10 Ağustos 2023'teki toplantıda, darbe yönetimine anayasal düzene geri dönülmesi ve Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum'un serbest bırakılması için bir haftalık süre tanımıştı. Sürenin sonunda, bir ECOWAS İhtiyat Kuvvetinin (Standby Force) aktif hale getirilmesine ve ülkeye konuşlandırılmasına karar verilmişti. Ancak müdahale tehdidi hayata geçirilememişti.
Bu kapsamda Mali, Burkina Faso ve Nijer’in Geçiş Dönemi Devlet Başkanları, 16 Eylül 2023'te Mali'nin başkenti Bamako’da "Sahel Devletleri İttifakı"nı kurdu. Öte yandan 28 Ocak 2024'te Mali, Burkina Faso ve Nijer Devlet Başkanları, ECOWAS üyeliklerini sonlandırdıklarını açıkladı.
Son olarak 6 Temmuz 2024’te Sahel Devletleri İttifakı üye devletleri Devlet Başkanlarının Nijer'in başkenti Niamey’de gerçekleştirdikleri zirvenin sonunda, diğer hususların yanı sıra üye devletler arasında bir konfederasyon kurulmasını öngören anlaşma imzalandı.
İkili ilişkiler
Nijer Başbakanı ve Ekonomi ve Finans Bakanı Ali Mahamane Lamine Zeine, 31 Ocak-3 Şubat 2024 tarihlerinde Türkiye'yi ziyaret etmişti.
Dışişleri, Milli Savunma, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlarının ve diğer yetkililerin yarın Nijer'e yapacağı ziyaret, Nijer Başbakanı Lamine Zeine'nin Türkiye'ye yaptığı ziyarette sağlanan mutabakat çerçevesinde gerçekleştiriliyor. Ziyaretle ikili ilişkilerin geliştirilmesi hedefleniyor.
Türkiye'nin Nijer’de, özel sektör ve kamu kurumlarıyla uzun yıllara dayanan bir mevcudiyeti söz konusuyken Türk firmalarının ülkede enerji ve madenler, hizmetler ve müteahhitlik sektörlerinde yatırımları ve devam eden projeleri mevcut.
Sağlık sektöründe Türkiye-Nijer Dostluk Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi olarak 2019'dan bu yana Nijer halkına hizmet veriyor. Hastaneye Mart 2021'de Tüp Bebek Merkezi de eklendi.
Türkiye Maarif Vakfı’nın Niamey’de üç kampüste 13 okulu ve 2 öğrenci yurdu bulunuyor. Okulların toplam öğrenci sayısı 2024 yılı itibarıyla 1613’a ulaşırken bünyesinde 648 öğrenci kapasiteli bir yurt binası ile bir spor yerleşkesini de içeriyor.
ABD Nijer'den çekiliyor
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Nijer'de bulunan 300'e yakın ABD askerinin, 15 Eylül'e kadar ülkeden çekileceğini açıkladı.
Nijer, 17 Mart'ta, ABD ile 12 yıl önce imzalanan askeri işbirliği anlaşmasını feshettiğini ilan etmiş ve ABD'li askerlerin bir an evvel ülkeden ayrılması talebinde bulunmuştu.
Nijer'de yaklaşık 1000 askeri ve Agadez kentinde insansız hava aracı (İHA) üssü bulunan ABD'nin, eylül ortasına kadar ülkeden tamamen ayrılacağı duyurulmuştu.