Türkiye kıyılarında balon balığı tehlikesi! Siyanürden bile daha zararlı

Türkiye kıyılarında son zamanlarda sık görülen ve siyanür kadar tehlikeli zehri olduğu bilinen Balon balığına karşı uzmanlar vatandaşları uyardı. Türkiye Deniz Canlıları Müzesi Kurucusu Kenan Balcı, “Siyanürün damlası bile zarar veriyor. Bu siyanürden daha tehlike ve zararlı bunun için gördüğünüzde ne dokunabilelim ne de evimize getirelim” dedi.

Son zamanlar açık denizlerde Türkiye’nin Ege ve Akdeniz kıyılarına göç eden Balon balıkları tehlike saçıyor. Vatandaşların dikkatini çeken Balon balığının mevsim değişikliği nedeniyle Türkiye kıyılarına göç ettikleri tahmin ediliyor. Balon balıklarının dikenlerindeki zehirlerin ise siyanür zehri kadar öldürücü etkisi olduğu yetkililer tarafından söyleniyor.

Sakın dokunmayın!

Türkiye’de ilk olarak gösterilen ve yüzlerce çeşit mumyalanmış balığı içinde barındırıp ücretsiz seyre sunan Türkiye Deniz Canlıları Müzesi Kurucusu Kenan Balcı da bu balık türünün tehlikesine dikkat çekti. Balcı, amatör balıkçılar başta olmak üzere tüm meslektaşlarını uyararak, “Havalar iklimler değişken olduğu için okyanuslarda olan bazıları da çok tehlikeli olan en başta da Balon balığı göç ediyorlar. Okyanuslara Ege Denizi, Akdeniz ve Çanakkale Boğazı üzerinden Marmara’ya giriş yapıyorlar. Bu çeşitlerin en başında gelen tehlikeli tür Balon balığı. Oltacılarımızın amatör balıkçılarımızın yabancı bir balık türü gördüğünde onlara dokunmadan misinaları kesip atmaları gerekir. Çünkü balık şeklinde gözüküyor. Elleriyle dokunmasınlar. Çünkü bu balık şeklinde ama düşmanlarını veya tehlike gördüğü anda aynı bu şekilde kabarıyor dikenlerini ve zehirlerini akıtıyor. Yemesi bile sakıncalıdır yememelerini tavsiye ediyorum” dedi.

"Siyanürden daha tehlikeli"

Balcı, Balon balığının zehrinin öldürücü olduğuna da dikkat çekerek, “Siyanürün damlası bile zarar veriyor. Bu siyanürden daha tehlike ve zararlı bunun için gördüğünüzde ne dokunalım ne de evimize getirelim. Bizim müzemizde de 100 çeşit yabancı uyruklu balık türü bulunmaktadır. Çocuklarımız gençlerimiz aileleriyle gelsinler bunları seyretsinler. Bunlara zehirli zehirsiz hangi tür balıklar varsa Türkiye Deniz Canlıları Müzesi’nde ücretsiz olarak seyretsinler ve bilinçlenmiş olsunlar” diye konuştu.

• Balon balığı nedir, nerede yaşar?
• Balon balığı, Güneydoğu Asya’nın sıcak denizlerinde yaşar. Bu balık gözlerine çok fazla ışık gelince bir tür “kimyasal güneş gözlüğü” takmaktadır.
• Bilimsel adı Lagocephalus sceleratus olan balon balığı, tahminlere göre 1869 yılında açılan Süveyş Kanalı’ndan Akdeniz ve Ege’ye göç etmiş deniz canlılarından birisidir.
• Daha çok Avustralya, Japonya, Hint Okyanusu, Doğu Afrika, Kızıl Deniz gibi coğrafyalarda yaygın olarak yaşarlar.
• 2.5 cm. uzunluğundaki bu balığın gözlerinde fotokromik merceklere benzer bir özellik vardır. Bu merceklerin rengi ışığa göre açılır veya koyulaşır.
• Balon balığı fazla ışıkla karşılaşınca, gözünün saydam tabakasının (korneanın) kenarlarında yer alan “kromatofor” adlı boya hücreleri, sarı renkli bir boya (pigment) yapmaya başlar.
• Bu boya gözün üzerine yayılarak bir filtre rolü oynar ve gelen ışığın şiddetini azaltır, böylece balığın daha net görmesi sağlanır.
• Karanlık sularda ise gözdeki bu boya kaybolur ve göz en çok ışık alabileceği yapıya döner.
• Denizlerde yaşayan balon balığı, çok akıllıca planlanmış bir savunma mekanizmasıyla düşmanlarından korunmaktadır.
• Bu balık düşmanla karsı karsıya olmadığı zamanlarda sıradan bir balık gibi görünür.balon-baligi-2710-
• Vücudunun etrafında iri dikenler olup bu dikenler balık normal haldeyken yassı olarak vücudun yanına yapışık vaziyettedir.
• Sırtı koyu renkli olup, üzerinde siyah veya koyu yeşil renkli noktalar bulunmaktadır.
• Karın kısmı beyazdır. Yanlarda iki gümüş şerit bulunan bu balık, ismini de bu şeritlerden alır.
• İskenderun’dan İzmir Körfezi’ne kadar olan sahillerde sayıları gün geçtikçe artan bu balık türü, bilinçsiz tüketilmesi halinde öldürücü düzeyde zehirlenmelere yol açmaktadır.
• Gün geçtikçe baskın olmaya başlayan bu tür, diğer balık popülasyonlarını tehdit eden bir türdür.
• Halk arasında kurbağa ya da kirpi balığı olarak da adlandırılan bu tür, kendisini tehlikede hissettiğinde bir anda balon gibi şişerek, vücudunun birkaç katı kadar büyüdüğünden genelde balon balığı olarak adlandırılıyor.

Siyanür nedir?

Siyanür, siyano grubu (-C≡N),bir karbon ve ona üç bağlı azot içeren kimyasal bileşiklere verilen addır. Organik ve inorganik çeşitleri bulunmakta yahut endüstriyel prosesler ile üretilmekte ve kullanılmaktadır. Organik bileşikleri nitril grubu altında isimlendirilir ve çoğu zehirli olmaktan uzaktır. Citalopram , fadrozol ve ledrozol gibi ilaçlar bu gruba örnek olarak gösterilebilir. Öte yandan bazı bitkiler ve Hayvanlarca da üretilmektedir. Siyanürü doğal olarak üreten birçok bitki, bakteri ve böcek vardır. Kiraz, badem, kayısı, şeftali, erik, fasulye, patates, turp, lahana, şalgam, brokoli ve mısır siyanürlü bileşikleri doğal olarak üretmektedir. Endüstride ise genellikle taşıma ve saklama güvenliği sebebiyle tuzları sodyum siyanür ve trityum siyanür demir çelik endüstrisi ve maden sanayi gibi çok çeşitli sanayi kollarında kullanılmakla beraber gaz formu hiydrosiyanik asit de 'HCN' akrilik fiber , plastik üretimi ve sentetik kauçuk uygulamalarında sıklık ile kullanılmaktadır. Hidrosiyanik asit 28 santigrat derecede kaynama noktasına ulaşır ve acı badem kokusuna sahiptir.