Tüm memeliler doğuştan itibaren yüzme bilirken insanlar neden sonradan öğrenir?
HABER MASASI
İnsanlar ve maymunlar dışındaki tüm memeli canlılar doğumdan itibaren içgüdüsel olarak yüzme yetisine sahiptir. Peki insanlar neden sonradan öğrenir?
Bütün memelilerin su üzerinde kalıp belirli bir mesafe kat edebilecek kadar yüzmesi bilimsel olarak kanıtlanan bir olgu. Hatta hayatta yüzebileceğini tahmin etmediğimiz filler bile 50 km kadar yüzebiliyor. Birçok memeli türünün yüzme stilleri de farklılık gösteriyor.
Örneğin, yarasalar köpekleme olarak değil kelebek stilinde yüzüyorlar. Zürafalar hiç suda teste tabi tutulmamış ancak bilgisayar modellerinde kafalarını çok rahatça suyun üzerinde tutabildikleri gözlemlenmiş. Peki tüm bu memeliler doğal içgüdüleriyle yüzebilirken insanlar ve büyük şempanzeler neden sonradan öğrenmek zorundalar?
Şempanzeler ağaç tepelerinde çok zaman geçirdiği için yüzmeye adapte olmayı kolaylaştıran dört bacağın koordinasyonundan yoksunmuş ve ancak pratik yaparak bu beceriyi elde edebiliyorlarmış. İnsanlarda ise yüzme aslında sonradan öğrenilen (şartlı) reflekstir. Yani sonradan öğrenmeyle oluşur ve bireyden bireye farklılık gösterebilir. Örneğin bisikleti sürmeyi öğrenirken, öğrenme işlevi beynin kontrolündedir. Ancak her gün bisiklet sürerek bu davranışı alışkanlık haline getiririz. O zaman davranış omuriliğin kontrolüne geçer. Yüzme de aynen böyledir. Sonuç olarak; yürümek, yüzmek, bisiklete binmek, enstruman çalmak vb. refleks davranışlar olmayıp motor davranış veya beceridir.
Örneğin, yarasalar köpekleme olarak değil kelebek stilinde yüzüyorlar. Zürafalar hiç suda teste tabi tutulmamış ancak bilgisayar modellerinde kafalarını çok rahatça suyun üzerinde tutabildikleri gözlemlenmiş. Peki tüm bu memeliler doğal içgüdüleriyle yüzebilirken insanlar ve büyük şempanzeler neden sonradan öğrenmek zorundalar?
Şempanzeler ağaç tepelerinde çok zaman geçirdiği için yüzmeye adapte olmayı kolaylaştıran dört bacağın koordinasyonundan yoksunmuş ve ancak pratik yaparak bu beceriyi elde edebiliyorlarmış. İnsanlarda ise yüzme aslında sonradan öğrenilen (şartlı) reflekstir. Yani sonradan öğrenmeyle oluşur ve bireyden bireye farklılık gösterebilir. Örneğin bisikleti sürmeyi öğrenirken, öğrenme işlevi beynin kontrolündedir. Ancak her gün bisiklet sürerek bu davranışı alışkanlık haline getiririz. O zaman davranış omuriliğin kontrolüne geçer. Yüzme de aynen böyledir. Sonuç olarak; yürümek, yüzmek, bisiklete binmek, enstruman çalmak vb. refleks davranışlar olmayıp motor davranış veya beceridir.