Taliban: Bu kadar hızlı olmasını biz de beklemiyorduk
Taliban'ın 20 yıl sonra başkent Kabil'e girmesiyle Afganistan'da yeni bir süreç başladı. ABD yaptığı açıklamada ABD'lilerin ve ABD'ye destek olan Afganların tahliyesi için Kabil Havalimanı'ndaki hava trafiğinin kontrol altına alınacağını açıkladı. Taliban'ın Katar'daki Siyasi Bürosunun Başkanı ise 'böyle bir başarıya' bu kadar hızla ulaşmayı beklemediklerini ifade etti.
Tanıkların aktardıklarına göre, ülkeyi terk etmek isteyen Afganlar nedeniyle karmaşa yaşanan Kabil Havalimanı'nda en az 5 kişi yaşamını yitirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı ile Savunma Bakanlığı ortak bir açıklama yaparak Kabil'deki Amerikalıların tahliyesine ilişkin son tedbirleri paylaştı.
Açıklamada, ABD'lilerin ve ABD'ye destek olan Afganların tahliyesini güvenli bir şekilde sağlayabilmek amacıyla Hamid Karzai Havalimanı çevresinde geniş güvenlik önlemleri alındığı kaydedildi.
Bu kapsamda gelecek 48 saatlik süre içinde yaklaşık 6 bin askerin koruması altında söz konusu tahliye operasyonunun gerçekleştirileceği ifade edilen açıklamada, bunun için de Kabil Havalimanındaki hava trafik kontrolünün ele alınacağı bildirildi.
Söz konusu tahliye işleminin sadece birkaç gün içinde değil, sonraki günlerde de devam edeceği belirtilen açıklamada, ABD'ye destek olan 2 bin civarında Afgan'ın da ülkeden çıkarılacağına işaret edildi. Tüm güvenlik taramalarından geçirilmiş olan Afganların direkt olarak ABD'ye götürüleceği, henüz bu süreçleri tamamlamamış olanlar ise başka yerler bulunacağı bilgisi de açıklamada yer aldı.
Öte yandan CNN'e konuşan ve adı açıklanmayan bir savunma yetkilisi, yerel saatle pazar gecesinden itibaren hava trafik kontrolü dahil havalimanı çevresindeki tedbirlerin alınmaya başladığını açıkladı.
Son durum nedir?
- Taliban'ın başkent Kabil'i ele geçirmesinin ertesi günü, yani Pazartesi sokakların sakin olduğu kaydedildi. Ancak havalimanında büyük bir kaos ve panik ortamı olduğu ifade edildi. Bu durumda, birçok ülke vatandaşlarını ve diplomatlarını tahliye etmeye çalışıyor.
Afganistan'dan tanıkların aktardıklarına göre, tahliye sürecinde izdiham yaşanan Kabil Havalimanı'nda en az 5 kişi hayatını kaybetti.
Afgan hükümet güçleri ülkenin kuzey kesimini fiilen teslim etti - son günlerde yaklaşık 200 asker Tacikistan ve Özbekistan sınırına çekildi. Orta Asya hükümetleri şimdi sınırlarına yakın çatışmaları izliyor. Son yabancı birliklerin de bölgeden çekilirken Afganistan'a yönelik politikalarını gözden geçirmek için hâlâ zamanları olduğuna inanan Orta Asya hükümetleri, tüm zamanlarını tüketmiş gibi gözüküyor.
20 yıllık süreçte ABD, kurduğu üslerle Rusya'nın arka bahçesi olarak kabul edilen Orta Asya'ya girmiş ve ekonomik olarak Batı'ya açılan Çin'in güzergâhlarından birinin önüne set çekti. Ancak, ABD, bölgeyi diğer güçlere bırakacak mı?
Özetle, Afganistan'da kartlar yeniden dağıtılıyor. Yine asırlar boyu büyük oyunlara maruz kalan Türkistan'ın kapısında da yeni savaş bekliyor. Varoluşundan bu yana savaştan gözünü açamayan Afganistan Taliban rejiminin yayılmasıyla yeni sürece giriyor. GZT Avrasya Editörü Nazgül Kenzhetay, Afganistan gündemini ve perde arkasını 10 başlıkta anlattı.
Taliban: Bu kadar çabuk beklemiyorduk
Taliban'ın Katar'daki Siyasi Bürosunun Başkanı Molla Abdul Gani Birader, Taliban'ın başkent Kabil başta olmak üzere Afganistan'ın tamamına yakınında hakimiyet kurmasına ilişkin yaptığı açıklamada, "Böyle bir başarıya bu kadar çabuk ve bu kadar kolay ulaşacağımızı beklemediğimi söylemeliyim" dedi.
Birader, "Kibirli olmamalıyız. Daha önce hiç sahip olmadığımız ağır bir sorumluluğumuz olacak. Şimdi imtihan zamanı. Şu anda ülkemiz insanlarının hizmet sunumu, güvenliği ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi açısından çok önemli bir sınavdan geçiyoruz. İnsanların hayatlarını ve geleceklerini nasıl kuruyacağımıza ikna etmemiz gerekir" ifadelerini kullandı.
Taliban'ın Katar'daki Siyasi Bürosunun Sözcüsü Muhammed Naim de Kabil'de büyükelçilikler, diplomatik misyonlar ve yabancı uyruklular için tehlike olmadığını kaydederek, Taliban'ın ülke genelinde güvenliği koruyacağını vurguladı.
Ne olmuştu?
Sosyal Medya: Afganistan'da neler oluyor?
ABD ile Taliban arasında Şubat 2020'de varılan barış anlaşması çerçevesinde bu yıl uluslararası güçlerin Afganistan'dan geri çekilme süreci başladı.
Anlaşma yabancı güçlere saldırılmamasını öngörürken Taliban'ın Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemlerine dair bir hüküm getirmedi.
Afgan hükümetiyle Doha'daki müzakereleri devam ettiren Taliban, eş zamanlı şekilde hazirandan bu yana şiddetli saldırılarla Afganistan'da birçok ilçeyi, son bir ayda da vilayet merkezlerine hızla hakim oldu.
Başkent Kabil çevresini kuşatan Taliban, kenar mahalleleri almaya başlarken hükümete yönetimi ve başkenti barışçıl şekilde devir çağrıları yaptı.
Cumhurbaşkanı Eşref Gani akşam saatlerine doğru ülkeyi terk etti.
Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahit, hükümet güçlerinin başkent Kabil'den ayrılması nedeniyle kentin ve kamu binalarının kontrolünü almaya başladıklarını açıkladı.
Taliban, Kabil'de Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndan açıklamada bulunarak başkent ve ülkeye hakim olduğunu ilan etti.