Sırrı çözüldü: Bumerang fırlatıldıktan sonra nasıl aynı şekilde geri döner?
ANIL KARAKUŞ
Çok eski kabilelerin bir silah olarak kullandıkları bumerangın fırlatıldıktan sonra dönüp dolaşıp elimize tekrar nasıl geldiğini hiç merak ettiniz mi?
Bumerang eskiden Avustralya yerlileri olan Aborjinler, eski Mısırlılar, Avrupalılar ve Hindistan'daki bazı kabileler tarafından silah olarak kullanılan yassı bir biçime sahip bir çeşit sopadır. Genellikle akasya ve okaliptus gibi sert ağaçlardan yapılan ve boyları 40-90 cm aralığında değişen bumerang, günümüzde hala Avustralya ve ABD'de hala spor aracı olarak kullanılmaktadır.
Fırlatıldıktan 10-20 saniye sonra fırlatıldığı yere geri dönmesiyle herkesi şaşırtan bumerangın çalışma prensibi nasıl gerçekleşiyor? Bumerangların başka hiçbir yerde görülmeyen, iki kanadın birleşiminden oluşan özgün bir şekli vardır. İki kanattan birinin yüzü düzken, diğerinin yüzü kavislidir. Havada hareket ederken de kavisli yüzün olduğu kısımdan geçen hava düz taraftan geçen havaya göre daha hızlıdır. Bu durum da kavisli yüzle düz yüz arasında basınç farkının ortaya çıkmasına ve kanat üzerine basıncın düşük olduğu kısma doğru daha net bir kuvvetin etki etmesine neden olur. Bu kuvvet aynı zamanda uçakların da havada kalmasını sağlayan kaldırma kuvveti olarak adlandırılır.
Bumerangın kanatlarının kenar kısımlarında da çok özel bir tasarım vardır. Kanatlarının bir tarafı diğerine nazaran daha sivridir ve sivri taraf içe doğru bakarken, diğeri ise dışa doğru bakar.
ÇALIŞMA PRENSİBİ
Bumerang havada olduğu sırada üstte olan kanadın dönüş hızıyla alt tarafta bulunan kanadın dönüş hızı birbirine eşit değildir. Bu da kavisli olan yüze etki eden kuvvetle düz olan diğer kanatlara etki eden kuvvetin birbirinden farklı olmasına yol açar. Uçaklardaki kanatların yüzeyi yere paralel olduğu için kaldırma kuvveti aşağıdan yukarı doğru etki eder. Uçakların havalanmasını sağlayan durum budur. Bumerangda ise kanatların yüzeyi yere dik olduğundan, kanatlara etki eden kaldırma kuvveti bumerangın dönmesine ve dairesel bir rota izlemesine sebep olur.
Fırlatıldıktan 10-20 saniye sonra fırlatıldığı yere geri dönmesiyle herkesi şaşırtan bumerangın çalışma prensibi nasıl gerçekleşiyor? Bumerangların başka hiçbir yerde görülmeyen, iki kanadın birleşiminden oluşan özgün bir şekli vardır. İki kanattan birinin yüzü düzken, diğerinin yüzü kavislidir. Havada hareket ederken de kavisli yüzün olduğu kısımdan geçen hava düz taraftan geçen havaya göre daha hızlıdır. Bu durum da kavisli yüzle düz yüz arasında basınç farkının ortaya çıkmasına ve kanat üzerine basıncın düşük olduğu kısma doğru daha net bir kuvvetin etki etmesine neden olur. Bu kuvvet aynı zamanda uçakların da havada kalmasını sağlayan kaldırma kuvveti olarak adlandırılır.
Bumerangın kanatlarının kenar kısımlarında da çok özel bir tasarım vardır. Kanatlarının bir tarafı diğerine nazaran daha sivridir ve sivri taraf içe doğru bakarken, diğeri ise dışa doğru bakar.
ÇALIŞMA PRENSİBİ
Bumerang havada olduğu sırada üstte olan kanadın dönüş hızıyla alt tarafta bulunan kanadın dönüş hızı birbirine eşit değildir. Bu da kavisli olan yüze etki eden kuvvetle düz olan diğer kanatlara etki eden kuvvetin birbirinden farklı olmasına yol açar. Uçaklardaki kanatların yüzeyi yere paralel olduğu için kaldırma kuvveti aşağıdan yukarı doğru etki eder. Uçakların havalanmasını sağlayan durum budur. Bumerangda ise kanatların yüzeyi yere dik olduğundan, kanatlara etki eden kaldırma kuvveti bumerangın dönmesine ve dairesel bir rota izlemesine sebep olur.