Rekabette 'adalet' gerek: "Dünya devlerine 'tekelleşme' incelemesi başlatılacak"
● Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı, uzun zamandır altını önemle çizdiği 'tekelleşme' problemine somut yaptırımlar getirdiğini resmen açıkladı.
● Daha çok teknoloji şirketlerini kapsayacak inceleme; Amazon, Apple, Google gibi devlerin soruşturulmasına neden olabilir.
● Adalet Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada 'İnternet aramalarını, sosyal medyayı ve perakende satış hizmetlerini egemenliği altına almış çevrimiçi platformları inceleyeceğiz.' ifadelerine yer verildi.
Dünya devi şirketler, kendilerine ait özel yönergeler ve çalışma prensipleriyle hareket ediyor. Şirketlerin özellikle rekabet konusunda sahip oldukları deneyim, onların birçok farklı parametreyi hesaplayarak hareket etmelerini anlamlı kılarken 'rekabet' konusuna özel olarak geliştirilen özel ekipler bile mevcut. Herhangi bir kategoride hizmet veren bir şirketin 'tehdit boyutu' farklılık gösterse de her rakibi 'tehdit' olarak algılaması alışılmış bir durum.
Herhangi bir konuda otoritenin tek sahibi olmak isteyenlerin ele geçirmeye çalıştığı mertebe olarak tanımlanan 'tekelleşme' kavramı, şirketlerin rekabet düzeyleri göz önüne alındığında oldukça olası bir eylem olarak değerlendirilebilir. Hatta, tekelleşmenin son dönemlerde en net karşılığı dünya genelinde faaliyet gösteren 'dev teknoloji şirketleri' olarak karşımıza çıkıyor. Google'ın başını çektiği birçok teknoloji devi, piyasadaki rakiplerini ve hatta olası rakiplerini tekelleşme adı verilebilecek yaklaşım ve yönergelerle muhatap edip onlar için fazlaca problemli süreçler oluşturabiliyor.
Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı, geçtiğimiz aylarda birkaç farklı kez duyurduğu üzere tekelleşme faaliyetlerine dair yaklaşımlarını ve net yaptırımlarını hayata geçirmek üzere. Bakanlık yetkilileri, 2019 yılınınbaşından itibaren farklı sertlik düzeylerindeki açıklamalarıyla teknoloji devlerini uyarmış, tekelleşmeye yol açabilecek her türlü faaliyetin önüne geçmeleri gerekliliğinden bahsetmişti. 23 Temmuz Salı günü son bir açıklama yapan ABD Adalet Bakanlığı, 'tekelleşme soruşturmasının' resmiyete döküldüğünü duyurmuş oldu.
'Google-ABD işbirliği incelenmeli'
Yapılan açıklama, teknoloji devlerine yönelik geniş çaplı ve büyük bir tekelleşme incelemesi başlatılacağını ifade ederken duyuru yapılır yapılmazAmazon, Alphabet ve Facebook'un hisse değerlerinde yaşanan düşüş dikkati çekti. İnceleme başlatacağı şirketlerin adını açıkça paylaşmayan Adalet Bakanlığı, 'İnternet aramalarını, sosyal medyayı ve perakende satış hizmetlerini egemenliği altına almış çevrimiçi platformları inceleyeceğiz.' dedi. Bu da akıllara Facebook, Google, Amazon ve Apple isimlerini getiriyor.
Amazon ve Amazon CEO’su Jeff Bezos’u sık sık eleştirmesiyle bilinen ABD Başkanı Donald Trump, Facebook’un muhafazakarlara karşı ön yargılı olduğunu öne sürüyor. Trump yakın zamanda da Peter Thiel’ın 'Google’ın bir bulut projesi için ABD hükumetiyle iş birliği yapmama nedeni incelenmeli.' ifadesine katıldığını belirtmişti.
Apple CEO'su Tim Cook, 'Piyasanın hakimi değiliz'demişti
23 Temmuz günü yapılan Adalet Bakanlığı duyurusunda 'Mantıklı bir piyasa tabanlı rekabet olmadığı taktirde dijital platformlar müşteri taleplerini karşılamayacak şekilde hareket edebilir. Bakanlığın başlatacağı tekelleşme incelemesi bu gibi önemli konulara odaklanacak.' ifadelerine yer verilmesi, Bakanlığın odak noktasını net olarak ortaya koymak konusunda başarılı oldu denebilir.
Haziran ayında Apple CEO’su Tim Cook ile yapılan bir röportajda Cook 'Mantık çerçevesinde düşünen bir insanın Apple’ın tekel olduğu sonucuna varacağını sanmıyorum. Herhangi bir piyasada piyasaya hakim durumda değiliz.' demişti.