Osmanlı mezar taşlarında başlıklar, semboller, şekiller ve motifler ölen kişinin cinsiyeti, mesleği gibi konularda bilgi verirken ulemalık derecesi hakkında bile açıklama getirecek kadar zekice tasarlanmış.
0. Kadın mezar taşları
Bir kadının incelik ve letafetini en güzel şekilde ortaya koyan şeyler, yani çiçekler, buketler, bahar dalları, gerdanlık, küpe ve broşlarla süslüdür.
0. Genç yaşta ölen kadınlar için kullanılan taşlar
Bu mezarların ayak taşına da kırılmış bir gül goncası işlidir.
0. Burma sarıklı başlık
Daha çok paşa, defterdar gibi üst düzey devlet adamlarının tercih ettiği ve 16. yüzyıl'da kullanılan bu sarık çeşidini, Sokullu Mehmet Paşa türbesi civarındaki birçok mezar taşında görmek mümkündür.
0. Örfi destarlı kavuk 1
Bu kavuğu takanların büyük bölümü küçük dereceli ulema, küçük ve orta kademeden kadılar, müftüler, imamlar ve vakıflarda çalışanlar ile derviş ve şeyhlerdir.
0. Örfi destarlı kavuk 2
Üst dereceden ulemaya aittir. Bu tür kavuklar, şeyhülislamlar, kazaskerler, üst dereceden kadılar, Mekke ve Medine'de hizmette bulunan hocalar takardı.
0. Kallavi kavuk
Osmanlı yönetiminde sadrazam, kubbealtı vezirleri ve kaptan-ı deryalar için kullanılırdı. Bu kavuklar yalnızca orduyla birlikte sefere çıkıldığında ve arefe günlerinde giyilmekteydi.
0. Kâtibi kavuk
İstanbul mezarlıklarında en sık rastladığımız başlıklardandır. Baş kapı kethüdaları, kapıkulu görevlileri ve üst düzey yeniçeriler tarafından kullanılmıştır.
0. Fesli mezar taşları
Fesli başlıklar kişinin mesleği hakkında tam bir bilgi vermez. Sadece hangi dönemde yaşadıklarını anlarız. Fesli mezar taşlarının en büyük ve görkemlileri II. Mahmud döneminde kullanılan feslerdir.
0. Ressam mezar taşı
Taşın üstüne resime ait çeşitli motifleri görebileceğimiz yapılardır.
0. Servi ağacı
Kendine has bir kokusu olan ve yaz-kış yeşil kalan servi ağacı motifi, vahdeti yani Allah'ı, birlemeyi sembolize eder.
0. Servi içinde servi motifi
Mezar taşı üzerindeki servi içinde servi motifi, doğumda ölen kadını ve doğurduğu kız çocuğunu temsil etmektedir.
0. Geometrik şekiller
www.dunyabizim.com
Mezar taşları üzerinde sıkça gördüğümüz geometrik şekiller, eşkenar dörtgen, altıgen, kare ve daire sonsuzun, kâinatın sembolleridir