Netanyahu için kritik viraj: Hükümette yer almazsa yolsuzluktan hapse girebilir
İsrail'deki genel seçimlerde partisi ikinci sıraya düşen ve rakibi Benny Gantz’ın hükümet kurma görüşmelerine yanaşmadığı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hakkında üç ayrı dosya bulunuyor. Buna göre, hakkındaki davaları kaybetmesi durumunda Netanyahu’nun hapse girebileceği öngörülüyor. Yolsuzluk davalarının gölgesinde Nisan ayındaki seçimlere giren ve hükümeti kurma görevi tevdi edilmesine rağmen başarısız olan ve bir kez daha ülkeyi erken genel seçime iten Netanyahu’nun dokunulmazlık hesabı adeta yeniden sandıktan dönmüş oldu.
İsrail’de yapılan genel seçimlerde partisi ikinci sıraya gerileyen Başbakan Binyamin Netanyahu, kurulması muhtemel hükümette yer almaması durumunda dokunulmazlığının kalkması ile beraber yargılandığı yolsuzluk davalarından hapse girebilir.
Partisi ikinci sıraya düşen ve rakibi Benny Gantz’ın hükümet kurma görüşmelerine yanaşmadığı İsrail Başbakanı hakkında üç ayrı dosya bulunuyor.
- Hükümette yer almaması ve dokunulmazlığının kaldırılmasıyla beraber yargılanma sürecine başlanması ve bu çerçevede hakkındaki davaları kaybetmesi durumunda Netanyahu’nun hapse girebileceği öngörülüyor.
- İsrail Merkez Seçim Komisyonunun kesin olmayan sonuçlarına göre, Netanyahu’nun partisi Likud, 17 Eylül’de yapılan erken genel seçimlerde 33 milletvekili çıkaran Gantz ile Yair Lapid liderliğindeki Mavi-Beyaz İttifakı’nın gerisine düşerek, meclise (Knesset) sadece 31 milletvekili gönderebildi.
Yolsuzluk davalarının gölgesinde Nisan ayındaki seçimlere giren ve hükümeti kurma görevi tevdi edilmesine rağmen başarısız olan ve bir kez daha ülkeyi erken genel seçime iten Netanyahu’nun dokunulmazlık hesabı adeta yeniden sandıktan dönmüş oldu.
Bu seçimler, başbakanlığı döneminde Donald Trump başkanlığındaki ABD yönetimine Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıtmak, İsrail’in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tanıtmak ve Arap dünyası ile aleni bir normalleşme süreci başlatmak, Trump ile koordineli şekilde iki devletli çözümü rafa kaldırmak gibi İsrail siyaseti açısından başarılı bir süreç yürüten ve dolayısıyla gücü rahatça kontrol edebilen Netanyahu için şok dalgalarının belki de başlangıcı oldu.
Netanyahu, bu seçim öncesinde de aleyhine işleyen süreci, başta abluka altındaki Gazze Şeridi’ndeki Filistin direniş hareketleri olmak üzere İran’ın Suriye ve Irak’taki hedefleri ile Hizbullah’ın Suriye ve Lübnan’daki hedeflerine düzenlediği operasyonlarla lehine çevirme çabası içine girdi.
İsrail Evimiz (Beiteinu) Partisi’nin lideri Eski Savunma Bakanı Avigdor Liberman’ın derin bir çatlak yarattığı ülkedeki sağ blokun oylarını almak ve partisiyle beraber bu bloku daha da güçlü bir şekilde seçimlerden çıkarmayı hedefleyen Netanyahu, bölgedeki tansiyonun artabileceğini bile bile Ölü Deniz’in kuzeyindeki Ürdün Vadisi ile Batı Şeria’daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerini ilhak etmeyi bile seçim vaadi olarak verdi.
- Seçimleri kazanmak için her yola başvuran Netanyahu, fanatik Yahudileri işgal altındaki Doğu Kudüs’te bulunan Müslümanların ilk Kıblesi olan Mescid-i Aksa’ya yönelik ihlallerini artırmasına teşvik edici adımlar atmanın yanı sıra Filistinlilere yönelik şiddet eylemlerini artırırken, işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan El-Halil kentinde yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin yaşadığı bölgeyi de "İsrail'e ilhak" etme vaadinde bulundu.
Siyaseti bırakma karşılığı af talep etme yolunu arıyor
Ancak tüm bunlara rağmen 17 Eylül seçimlerinde partisi ikinci olan ve peşinden sürüklediği Liberman’sız sağ blok da koalisyon hükümeti kurmak için yeterli sayıya ulaşamayan Netanyahu’nun hakkındaki yolsuzluk dosyalarında suçlu bulunması halinde siyaseti bırakma karşılığında af talep etme yoluna başvuracağı belirtildi.
İsrail’in Kanal13 televizyonunun haberine göre, Netanyahu aylardır gizli şekilde siyaseti bırakma karşılığında Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin'den af talep etmenin yollarını araştırıyor.
Netanyahu'nun konuyla ilgili en az bir kişiyle görüştüğü ancak söz konusu kişinin Rivlin'in bu teklifi kabule yanaşmayacağını düşündüğü ifade edildi.
Netanyahu hakkındaki dosyalar neler?
Rüşvet, yolsuzluk ve görevi kötüye kullanmakla suçlanan Netanyahu hakkında 2 ayrı dosya bulunuyor.
Bunlardan "4000 numaralı" telekomünikasyon yolsuzluğu soruşturması kapsamında Netanyahu, Shaul Elovictch'in sahibi olduğu "Bezeq" medya şirketine ait "Walla News" adlı internet sitesinde, ailesi lehine haberlere yer verilmesi karşılığında söz konusu şirkete 276 milyon dolar değerinde mali imtiyaz sağlamakla suçlanıyor.
1000 numaralı dosyada ise Netanyahu'nun 2007 ile 2016 arasında iş adamlarından "hediye" adı altında 283 bin dolar değerinde puro, şampanya, mücevher ve uçak bileti aldığı iddia ediliyor.
2000 numaralı dosyada da Netanyahu hakkında, "rüşvet aldığı, yolsuzluk yaptığı ve görevini kötüye kullandığı" yönünde suçlamalar yer alıyor.
Savcı 2-3 Ekim’de Netanyahu’yu dinleyecek
İsrail Başsavcısı Avichai Mendelblit, hakkındaki yolsuzluk, rüşvet ve görevi kötüye kullanma suçlamalarının yönetildiği 3 ayrı dosyaya ilişkin ekim ayında dinlenmesi planlanan Netanyahu'nun söz konusu dinlemenin ileri bir tarihe ertelenmesi talebini reddetmişti.
Başsavcılıktan yapılan yazılı açıklamada, 2-3 Ekim'de hakkındaki 3 ayrı dosyaya yönelik dinlenmesi planlanan Netanyahu'nun bu talebinin geri çevrildiği belirtilmişti.
Mendelblit, mart ayı başında yaptığı açıklamada, yolsuzluk, rüşvet ve görevi kötüye kullanma gibi suçlamaların yöneltildiği 3 ayrı dosya nedeniyle Netanyahu'ya dava açılabileceğini söylemişti.
Gantz'ın partisi arayı açıyor
İsrail Merkez Seçim Komisyonu, 17 Eylül'de yenilenen seçimlerde kullanılan oyların şu ana kadar yüzde 97'sinin sayıldığını duyurdu.
Komisyonun verilerine göre, Mavi-Beyaz'ın milletvekili sayısı 32'den 33'e yükselirken, Likud'un meclise göndereceği vekil sayısı 31'de kaldı.
Eski Savunma Bakanı ve koalisyon görüşmelerinde kilit role sahip olduğu ifade edilen Avigdor Liberman'ın partisi İsrail Evimiz'in de sandalye sayısı 1 eksilerek 8'e düştü.
İsrail'de yenilenen seçimlerde hiçbir parti 120 sandalyeli mecliste tek başına iktidara gelebilmek için gerekli 61 milletvekili sayısına ulaşamadı.