Mutasyona uğrayan koronavirüs hakkında yeni bilgiler ortaya çıktı
İngiltere'de ortayan çıkan koronavirüs mutasyonu paniğe neden oldu ancak yeni virüsün daha tehlikeli olduğuna dair henüz bir delil yok. Öte yandan virüsün bulaş oranının artması daha çok enfeksiyona ve daha çok ölüme neden olabilir. Peki ilk kez ne zaman tespit edildi, aşılara nasıl etki etti ve bu durum ilk mi? Henüz yeterli klinik çalışma yok ancak bu soruların bazı cevapları mevcut.
İngiltere'de mutasyona uğrayan yeni koronavirüsün tespit edilmesiyle Noel kutlamaları öncesi kısıtlamalar artırıldı, Türkiye dahil birçok ülke İngiltere'den seyahatleri yasakladı.
- Yetkililer, İngiltere'de milyonlarca kişiyi etkileyen yeni sokağa çıkma kısıtlamalarının aşı ülke genelinde uygulanmaya başlayana kadar yürürlükte olabileceğini söylüyor.
Ne zaman tespit edildi?
Değişime uğrayan yeni tür virüs ilk olarak Eylül ayında tespit edildi. Kasım ayında Londra'da tespit edilen vakaların dörtte birine yakını yeni tür virüsle bağlantılı. Bu oran, Aralık ortasında vakaların üçte ikisine yükseldi. Yetkililer yeni türün çok daha hızlı yayıldığı uyarısı yaptı.
Daha önce mutasyona uğradı mı?
Virüslerin mutasyona uğraması beklenmedik bir durum değil.
Koronavirüsün mutasyona uğramış hali D614G, ilk olarak Avrupa'da Şubat ayında görülmüştü. Şimdi küresel koronavirüs vakalarında ağırlıklı olarak mutasyona uğrayan bu tür görülüyor.
Mutasyona uğrayan bir diğer tür de A222V. Bu da İspanya'da tatil yapanlarla bağlantılı olduğu belirtilen ve Avrupa'ya yayılan bir mutasyon.
4000 mutasyondan birkaçı önemli
İngiliz hükümetine bağlı Yeni ve Gelişmekte Olan Solunum Virüsü Tehditleri Danışma Grubu (Nervtag) üyesi Dr. Müge Çevik, Sars-Cov-2 virüsünün şimdiye kadar 4000'den fazla mutasyonunun tespit edildiğini söyledi. Guardian gazetesinin haberine göre Çevik, 'yalnızca birkaçının önemli mutasyonlar olduğunu' ifade etti.
Sosyal Medya: Koronavirüs mutasyona uğradı: Peki şimdiye kadar bildiklerimiz neler?
Henüz yeterli bilgi yok
King's College London'dan virolog Prof. Stuart Neil da şimdiye kadar toplanan verilerin değişime uğrayan virüsün daha bulaşıcı olduğu tespitiyle tutarlılık gösterdiğini ifade etti. Guardian'a konuşan Neil, "Ama bunun laboratuvar araştırmasına dayalı bir teyidi yok. Veya neden hızlı yayıldığına dair bir teyit yok" dedi.
Virüsün başak proteininde mutasyon yaşandı. Bu proteinin aşıların antikor geliştirilmesi için hedeflenen bölge olmasından dolayı, Neil, mutasyonun aşıların etkisini azaltabileceği kaygısı olduğunu da dile getiriyor ve "Bu, gerçekten yakından takip edilmesi gereken bir konu" diyor.
Aşılar etkili olur mu?
BBC Sağlık Muhabiri Gallagher'e göre en azından şimdilik koronavirüs aşılarının bu mutasyona karşı etkili olacağı öngörülüyor.
Başarı oranında başı çeken üç aşı, mevcut 'başak proteine' karşı bağışıklık geliştiriyor. Aşılar, virüsün farklı bölgelerini hedef alan bağışıklık sistemleri geliştiriyor. Dolayısıyla, protein yapısı mutasyona uğrasa bile, aşıların hala tesiri olabilir.
Cambridge Üniversitesi'nden Prof. Ravi Gupta ise başka mutasyonlar yaşanması durumunda virüsün de sistem içinde bir boşluktan faydalanabileceği ve kaygı verici gelişmeler olabileceği uyarısında bulunuyor.
Londralı vatandaşlar tren istasyonlarına akın etti. Bu durum, mutasyona uğramış virüsün başka bölgelere de hızlıca yayılmasına neden olacağı tartışmalarını beraberinde getirdi.
Bu açıklamanın ardından paniğe kapılan Avrupa ülkeleri, yeni bir dalganın başlamasının önüne geçmek için İngiltere seyahatlerini yasakladı.
Sosyal mesafe yeterli mi?
Uzmanlar, henüz yetersiz bilgi olmasından dolayı, mevcut önlemlerin etkisine dair de net bir bilgi bulunmadığını ifade ediyor.
Leeds Üniversitesi'nden çevre mühendisliği Profesörü Catherine Noakes, "Sanıyorum artık birçok kişi sosyal mesafe konusunda fazla rahat davranıyor ama riskin, kişilere yaklaştıkça arttığını unutmamalıyız" diyor.
Daha tehlikeli mi?
University College London'dna Prof. Andrew Hayward'a göre yeni tür virüsün bulaşıcı etkisindeki artış, mevcut can kayıpları oranı da göz önünde bulundurulduğunda "çok daha fazla" ölüme neden olabilir.
Prof. Noakes de "Gelecek birkaç ay içinde, daha esnek davranabilmemiz için yeterli aşı sağlanana kadar, kısıtlamaların dengelenebileceğini düşünüyorum" diyor.