Milyonlarca kişi bunu bekliyor: Çalışma Bakanı Bilgin'den 'EYT' açıklaması
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Bilgin, EYT'ye yönelik bakanlık bünyesinde kurulan bir ekiple çalışma yürütüldüğünü söyledi. Bilgin, en uygun formülün devreye sokulacağını belirtti.
Emeklilikte yaşa takılanların gözü hükümetin üzerinde çalıştığı düzenlemede.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili bakanlıkta bir çalışma grubu oluşturulduğunu söyledi.
Kabine toplantısı sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bakan Bilgin, EYT ile ilgili çalışmaların devam ettiğini söyledi.
Bilgin, EYT düzenlemesinin içeriğine yönelik olarak bakanlık bünyesinde kurulan bir ekiple yürütülen çalışma neticesinde en uygun formülün devreye sokulacağını söyledi.
A Para'ya konuşan Bakan Bilgin, EYT konusuyla ilgili tarih verdi. Bilgin, 'En uygun formül devreye sokulacak. Çalışmayı sene sonunda ya da Ocak başında Meclis'e sunmayı planlıyoruz' dedi.
- EYT nedir, kimleri kapsıyor?
- 8 Eylül 1999'da yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi. 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların yeni şartlara entegrasyonu da sigortalılık süresine göre kademeli olarak sağlandı.
- Emekli olmak için üç şartın (sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının) birlikte sağlanması aranmaya başladı. 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar EYT'li olarak adlandırılıyor.
9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlara yönelik çalışmalarda ilk aşamayı kapsamın belirlemesi oluştururken, bunun için pek çok formül konuşuluyor:
EYT için 5 aşamalı yol haritası
Geçtiğimiz günlerde milyonlarca kişiyi heyecanlandıran bir açıklamada bulunan Bakan Vedat Bilgin EYT için ilk kez tarih belirtti. Bakan Bilgin yaptığı açıklamada EYT'nin bu yıl sonuna kadar çözülecek konular arasında yer aldığını söyleyerek, “Türkiye'nin emekçileri endişe etmesinler. Türkiye'nin her bir sorunu önümüzde çözülmesi gereken bir dosya olarak duruyor. Bu yılın sonuna kadar bu yolda önümüzde olan bütün dosyaları çözeceğiz. Alternatif çözüm önerilerine çalışıyoruz" dedi.
1-Kapsamın belirlenmesi
Yasanın çerçevesi oluşturulurken öncelikle kapsam belirlenecek. Böylece kimlerin hak sahibi olacağının tespiti yapılacak. Bu sayede yasa çıkar çıkmaz hemen emeklilik hakkı kazanacakların sayısı da ortaya çıkacak. Genel çerçeveye bakıldığında EYT'li grubu 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı getirildiği için emekli olamamış sigortalılar oluşturuyor.
Bu tarihten önce sigortalı olanlar için yaş dışında erkeklerde 25, kadınlarda ise 20 yıl sigortalılık süresi şartı var. Ancak bu tarihten önce Emekli Sandığı'na girmiş ya da Bağ-Kur'lu olmuş EYT'liler de mevcut. Bu tarihten önce SSK'lı olmuş şu anda memur olanlar, primi eksik bulunanlar, farklı kurumlardan prim biriktirenler de bulunuyor. Bütün bunlar ayrı ayrı değerlendirilerek kapsamlı bir çalışma yapılacak.
2-Emeklilik şartlarının belirlenmesi
Kapsamın belirlenmesinden sonra emeklilik şartlarının da tespit edilmesi gerekiyor. Primini ve yılını dolduranların başka şarta bakılmaksızın emekli edilmeleri şeklinde bir öneri bulunurken, burada farklı kurumlarda çalışmış (memur, esnaf, Bağ-Kur gibi) kişilerin hangi statüde emekli olacaklarının da tespiti gerekiyor.
Burada belli bir yaşın üstünde olanlara emeklilik verilmesi gibi bir formül de konuşulurken, kademeli olarak emeklilik hakkının verilmesi de söz konusu olabilecek. Ayrıca Avrupa modelinde olduğu gibi maaş kısıtı ile emeklilik de formüller arasında.
3-Uygulama şartları
Bu aşamada uygulamayla ilgili kısımların da tespit edilmesi gerekiyor. Yani hak sahiplerinin belirlenmesi, onların emeklilik işlemlerinin usul ve esaslarının tespit edilmesi önem kazanıyor. Mesela, 8 Eylül öncesinde sigortalı olmuş ancak şimdi memur olarak çalışan birisi yasa çıktıktan sonra hangi kurumdan emekli olacak? Bu kişi memurluğa devam etmek istiyorsa EYT'li diye resen emekli mi edilecek? Bu gibi karmaşık soruların da cevap bulması gerekiyor.
4-Maliyet hesabı
Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın ile ilgili 5 milyon kişi gibi sayılar ortaya atılsa bile kesin bir rakam yok. Ancak farklı kurumlardan sigortalıların olduğu bir yapısı olması dolayısıyla çok sayıda insanı ilgilendiriyor. Bu noktada kapsam belirlendiğinde sayı da ortaya çıkacak. Bu yönüyle kaç kişinin emekli olabileceği ve kaç lira maaş alacağı hesaplanarak konunun mali boyutu da ortaya çıkarılacak. Burada kime hangi şartlarda maaş bağlanacağı da tespit edilecek.
5-Yasalaşma süreci
Bütün çalışmalar tamamlandıktan sonra uygulamanın başlayabilmesi için yasal çalışmanın da yapılması gerekiyor. Bunun için de bir taslak metnin oluşturulması ve bunun TBMM gündemine gelmesi gerekiyor. Meclis'ten geçtikten sonra uygulanması için de yönetmeliklerin çıkarılması gerekiyor.