Macron 'Ekonomik ve Sosyal Olağanüstü Hal' ilan etti

Akaryakıt zammını protesto için Fransa'da sarı yeleklilerin başlattığı eylemler sonrası Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 10 gün süren sessizliğine son verdi.

Sarı yeleklilerin en temel talebi olan "asgari ücretin artırılması" konusunda büyük miktarda adım atan Macron, "Asgari ücret, 2019 yılından itibaren ayda 100 Euro artacak" dedi. Macron, dar gelirlilerin sorunlarının çözümü için ülkede "ekonomik ve sosyal olağanüstü hal ilan ettiğini" duyurdu.

Konuşmasına önce yaşanan şiddet olaylarına değinerek başlayan Macron, "Hiçbir öfke, bir polise ya da jandarmaya, ya da kamu binalarına saldırmayı haklı kılmaz. Şiddet başlarsa, özgürlükler durur. Sivil barış için endişe ettiğimiz sürece tüm önlemleri almaya devam edeceğiz" dedi.

"Aranızdaki bazılarını yaraladım sözlerimle"

Kendi iktidarında, bu sorunu gidermek için yeterince hızlı davranmadığı öz eleştirisini getiren Macron sözlerine şöyle devam etti:

• "Öfke çok çok uzaktan geliyor; ama şimdi burada. Kendi sorumluluğumu alıyorum. Aranızdaki bazılarını yaraladım sözlerimle. Üzgünüm. Aday olduğum zaman bu öfkeyi hissederek aday oldum ve bu iddia ile iktidara geldik. Şimdi tüm ülkede ekonomik ve sosyal olağanüstü hal ilan ediyorum"

Sarı yeleklilerin taleplerinin önemli bölümünü içeren radikal adımlar atan Macron'un getirdiği yeni adımlar şöyle:

• Asgari ücret 2019 yılından itibaren ayda 100 Euro arttırılacak. Çalıştığından kazandığı ücretle onurlu yaşayabilecek bir Fransa istiyorum. Üstelik bu artışın işverene hiçbir maliyeti olmayacak (Devlet ödeyecek)
• Fazla mesailerden alınan vergiler 2019 yılı boyunca kaldırılacak.
• İşçilerine yıl sonu primi ödeyen tüm şirketlerin bu primleri vergiden muaf tutulacak.
• Ayda 2000 Euro'dan daha az kazanan emeklilerden sosyal kesintiler alınmayacak.
• Varlıklı yurttaşlar da bu krizin çözümü için çaba gösterecek. Önümüzdeki hafta işverenlerle bir araya geleceğim.
• Varlık vergisi ISF'den geri adım atılmayacak; ama Fransa'da kazanan büyük şirketler Fransa'da vergi ödeyecek. Vergi kaçakları daha sert izlenecek.

Kamu hesaplarından sorumlu Devlet Bakanı Olivier Dussopt, Cumhurbaşkanı'nın açıkladığı yeni düzenlemelerin "8-10 milyar Euro'ya mal olduğunu, bunun nasıl finanse edileceği üzerinde ise çalıştıklarını" duyurdu.

Elysee Sarayı Macron'un, Salı ve Çarşamba günü bankalar ve büyük şirketlerle bir araya geleceğini ve krizden çıkılması için onlardan da katkı isteyeceğini duyurdu.

Sarı yelekliler Macron’un açıklamasından tatmin olmadı

Fransa'nın güneyindeki Le Boulou'da eylem yapan yaklaşık 150 göstericiden biri olan Jean-Marc, Macron'un açıklaması için, "Tek ayak üzerinde dönüş yapmaya çalışıyor. Ama samimi olmadığını görüyoruz. Hepsi göz boyama" değerlendirmesini yaptı.

Fransız Haber Ajansı AFP'ye konuşan 55 yaşındaki Thierry de Macron'un basın için "vitrin yenileme çabası" içerisinde olduğunu düşünüyor.

Marsilya'dan bir gösterici olan Luc ise Macron'un planını "saçmalık" olarak nitelendiriyor.

Luc, hükümetin bu zammı ödeyecek parası olmadığını görüşünde. Calais'de sarı yelekliler eylemlerine katılan Claude Rambour ise Macron'un bu adım ile sarı yeleklileri ikiye bölebileceğinden endişe ediyor.

100 euroluk artıştan memnun olanlar da mevcut

Macron'un konuşmasının sarı yeleklilerin sorunlarına dair bilincinin arttığını gösterdiğini düşünenler de var. Sarı Yeleklilerin Rennes'deki sözcüsü Erwan, "100 euroluk artış hiç fena değil" diyor.

AFP, Macron'un açıklamaları sonrası, Sarı Yeleklilerin bir lideri olmadığı için grubun nasıl bir taviz izleyeceğini kestirmenin zor olduğuna dikkat çekiyor.

Fransa muhalefeti Macron'un açıklamasını eleştirdi

Radikal Sol lider Jean Luc Melenchon, "Emmanuel Macron, para dağıtarak, patlak veren halk ayaklanmasını sakinleştirebileceğini düşünüyor. Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamalar, halkın önemli bir bölümünü kapsamıyor. Özellikle işsizler, yarı zamanlı çalışanlar, memurlar, bir grup emekli ve öğrenciler bu açıklamada yok" dedi.

Macron, şirketler tarafından verilecek yıl sonu priminin gönüllülüğe bırakılması, zorunlu olmamasını da eleştirerek, "Evet iyi niyet var ama Sarı Yelekliler'in taleplerine yanıt yok" dedi.

Ülkenin en büyük sendikal konfederasyonu CGT Genel Sekreteri Philippe Martinez, Macron'un açıklamalarını yetersiz bularak, 14 Aralık Cuma günü Sarı Yelekliler'le birlikte eylem yapma çağrısında bulundu.

Sosyalist politikacı Benoit Hamon da şunları kaydetti:

• "Mücadele kazanıyor. Macron hareket etti, ama çok az. Bankaların, çevreyi kirleten büyük firmaların ve büyük hisse sahiplerinin ekolojik geçiş için vergilendirilmesini bekliyorduk. Bu alanda hiçbir şey"

Merkez sağ Cumhuriyetçiler (LR) Başkanı Guillaume Peltier ise, "Dürüst olacağım. Ben hayal kırıklığına uğramadım. Macron, Macron-karşıtı olduğu zaman, yani 18 aydır yaptıklarının tam tersini yaptığı zaman iyi. Bu gece ilk kez orta sınıfın, kırsal kesimin, unutulan Fransa'nın zaferiyle sonuçlandı. Fazla mesaiye vergi muafiyeti oylamasında evet oyu kullanacağım; ama asgari ücret artışını şirketler öderse evet oyu vereceğim" dedi.

Aşırı sağ lider Marine Le Pen, Twitter hesabından,

"Macron daha iyi zıplamak için geriliyor. Protestolar karşısında Macron, bazı vergi hatalarından vazgeçiyor, bu iyi, ama onun temsilcisi olduğu modelin protesto edildiğini itiraf etmek istemiyor. Bu model, vahşi küreselleşme, haksız rekabet, yaygın serbest ticaret ve sosyal ve kültürel sonuçlarıyla kitlesel göç modelidir" mesajını paylaştı.

Macron'un açıklamasının ardından hükümet aleyhinde gensoru önergesi vermeye hazırlanan sol partiler, bu konuyu bir araya gelerek tartıştıktan sonra Salı günü karara bağlayacaklarını açıkladı.