Libya Başbakanı Serrac Ankara'da: Önemli anlaşmalara imza atılması bekleniyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es Serrac ile görüşecek. İki liderin önemli anlaşmalara imza atması beklenirken, Türkiye'ye Libya'da petrol çıkarma imtiyazının tanınması ve Vatiyye Üssü'nde belirli bir bölümün tahsis edilmesi bekleniyor. Görüşme öncesinde Libya ordusu, başkent Trablus'taki sivillerin ülkenin doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri Halife Hafter'e bağlı milislerin saldırılarından büyük oranda kurtarıldığını duyurdu.
Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başbakanı Serrac’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından bugün Beştepe’de kabul edilmesiyle Akdeniz'deki durum daha da önem kazanacak. Görüşmede Türkiye’nin Libya ile bölgede yapacağı ortak çalışmalar ve yeni ortaklıklar ele alınacak.
Son görüşme Ocak ayında yapılmıştı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Serrac'la son olarak 20 Ocak'ta Dolmabahçe Çalışma Ofisinde görüşmüş, iki saat süren toplantıda önemli kararlar alınmıştı.
Erdoğan, bugün 2 buçuk aylık aradan sonra ilk uluslararası konuğu Serrac’la Beştepe’de yüz yüze kritik bir görüşme yapacak.
Hafter'e karşı atılacak yeni adımlar masada olacak
Erdoğan'ın Serrac’la buluşmasında geçtiğimiz yılın kasım ayında Türkiye ile Libya arasında imzalanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması ve Askeri İşbirliği Anlaşması’nın detaylarını ele alması bekleniyor. Görüşmede ayrıca, Libya’daki son gelişmelerin yanı sıra Türkiye’nin BM tarafından tanınan meşru hükümete verdiği askeri danışmanlık hizmeti ve Libya’da geri çekilmek zorunda kalan işgalci Hafter güçlerine karşı atılacak adımlar da masaya yatırılacak.
Anlaşma dengeleri bozmuştu
Doğu Akdeniz'de Mısır, İsrail, GKRY ve Yunanistan'ın oluşturmaya çalıştığı konsorsiyumun önündeki en büyük engellerden biri olan ve BM tarafından meşru yönetim olarak tanınan Libya hükümetinin, Türkiye ile imzaladığı deniz sınırı anlaşması bölgede dengeleri değiştiren bir hamle olmuştu.
Türkiye'ye petrol çıkarma imtiyazı tanınacak mı?
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de araştırma ve sondaj için yaptığı ruhsat başvurusunun ardından Libya ile önümüzdeki dönemde bölgede yapılacak ortak çalışmalar da Beştepe’deki görüşmenin en önemli başlıklarından birisi olacak. Erdoğan ile Sarrac, Türkiye’nin Libya petrollerinin çıkarılmasına destek vererek bu konuda ortaklık yapılması başlığı da görüşmede ele alınacak.
MGK'da Libya'ya özel vurgu yapılmıştı
Erdoğan başkanlığında yapılan MGK’nın ardından yayınlanan bildiride Türkiye’nin Libya’ya askeri danışmanlık hizmetlerinin sürdürüleceği vurgulanarak “BM tarafından tanınan meşru hükümetin, Libya’nın siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü muhafaza ederek ülke sathında barış ve huzurun tesisi yönünde gösterdiği çabalara Türkiye tarafından verilen askeri danışmanlık hizmetlerinin sürdürüleceği vurgulanmıştır” denilmişti.
"Libya'dan müjdeli haberler alacağız"
4 Mayıs'ta gerçekleştirilen Kabine Toplantısı sonrası Erdoğan da Libya’nın güvenliğinin tüm Kuzey Afrika ve Akdeniz’in istikrarının anahtarı olduğunu belirterek, “Libya’dan yeni müjdeli haberler alacağız. Bu anlayışla, meşru Libya yönetimine verdiğimiz desteği devam ettirerek bölgeyi yeniden bir barış beldesi haline dönüştürmekte kararlıyız” mesajı vermişti.
Uzmanlar görüşmeyi nasıl değerlendiriyor?
Erdoğan ve Serrac'ın önemli anlaşmaları imzalasının muhtemel olduğunu belirten Güvenlik Politikaları Uzmanı Mete Yarar, "Libya'da çöl de olsa sahayı kontrol etmek gerek. UMH'nin elinde yüz binlerce asker yok. Eldeki imkanlarla mucize çıkarmaya çalışıyorlar." dedi.
BAE'nin beslediği Rus milis grubu Wagner neden geri çekiliyor?
Hafter'e bağlı milislerin karada mevzi kaybettiğini ve sahada savaşı kazanamayacak hale geldiğini belirten Güvenlik Politikaları Uzmanı Mete Yarar, Hafter'i destekleyen güçlerin İdlib de olduğu gibi hava harekatlarıyla hedeflerini gerçekleştirmeye çalışacaklarını bu kapsamda bölgeye çok sayıda uçak ve SİHA sevk ettiklerini söyledi.
Vatiyye Üssü, Türkiye'ye mi tahsis edilecek?
"Libya ile yapılan anlaşma uyarınca yakında Vatiyye’de Türk İHA’ları ve F-16 jetleri konuşlandırılabilir." diyen Habertürk yazarı Çetiner Çetin, "Görüştüğüm Libyalı yetkililer bu konudaki beklentilerini açıkça dile getiriyor. Ayrıca Vatiyye’nin Libya’da şehitlerimize yönelik saldırının koordine edildiği merkez olması, bu durumu daha da anlamlı kılıyor." dedi
"Hafter darbesi sona ermiştir"
Ankara'daki kritik görüşme öncesi Al Jazeera'ya konuşan Libya Meclis Başkanı Yardımcısı, Trablus Havalimanı'nın alınmasının, Hafter darbesinin sona erdiği anlamına geldiğini belirtti. Libya'daki darbenin sahibi Fransa Dışişleri, finansörü BAE ve destekçisi de Mısır'dır diyen Başkan Yardımcısı'nın açıklaması dikkati çekti.
Libya: BAE'nin Hafter'e silah gönderdiğine dair kesin deliller var
Libya'nın BM Temsilcisi Sunni, 19 Mayıs'ta Güvenlik Konseyindeki konuşmasında, "Libya'nın elinde BAE'nin ülkeye silah gönderdiğine dair kesin deliller bulunmaktadır." ifadelerini kullanmıştı.
Sunni, BMGK üyelerine Emirliklerin, "savaş suçlusu Hafter ve yandaşlarına" verilmek üzere gönderdiği askeri malzemelere dair fotoğrafları sunmuştu.
Sunni, daha sonraki açıklamasında ise BAE ve Hafter'in savaş suçlarına karışanların yargılanması için uluslararası mahkemeye sunmak üzere kapsamlı bir dosya hazırladıklarını belirtmişti.
- BAE merkezli Fulcrum Holding'in, Hafter'e destek vermek için Ürdün'de kurduğu paravan bir şirket üzerinden en az 18 milyon dolar harcayarak satın aldığı 6 helikopter ve 2 botla, Libya açıklarında seyreden gemilere baskın düzenlemeyi hedeflediği 17 Mayıs'ta ortaya çıkmıştı.
BAE ise Libya'ya silah gönderdiğini yalanlamış, BM'nin silah ambargosuna bağlı olduğunu belirtmişti.
"Hafter, halen siyasi çözüme yanaşmıyor"
Bakan Çavuşoğlu, Libya'daki son gelişmelere ilişkin yaptığı değerlendirmede, ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in halen siyasi çözüme yanaşmadığını belirterek, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Fransa gibi ülkelerin Hafter'i desteklediğini kaydetti.
Hafter'in son zamanlarda saldırganlığını artırdığının altını çizen Çavuşoğlu, bunu gören Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac hükümetinin, karşı atakla Hafter tarafını püskürtmeye başladığını ve önemli yerleri ele geçirdiğini dile getirdi.
"Hafter savaşı kazanamaz"
Çavuşoğlu, "Trablus'tan Tunus'a kadar sahil bandının ele geçirilmesi, uluslararası havaalanlarının ele geçirilmesi, havadan ve karadan ilerleme kaydedilmesi esasen gösteriyor ki Hafter bu savaşı kazanamaz." ifadesini kullandı.
"Türkiye olmadan adım atamayacaklarını gösterdik"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz'deki gelişmelere ilişkin, Türkiye'nin buradaki amacının herkesle iş birliği yapmak olduğunun altını çizerek, "Rum kesimi ise Kıbrıs etrafındaki zenginliklerin hakça paylaşılmasıyla ilgili KKTC ile bir kere anlaşması lazım." diye konuştu.
Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Biz, Doğu Akdeniz'de herkesle iş birliğine varız ama bugüne kadar Yunanistan, Mısır, İsrail gibi bölgedeki diğer ülkeler bizi dışlayarak kendi aralarında iş birliği yapma girişiminde bulundu. Biz de onlara diyorduk ki Türkiye'nin olmadığı hiçbir anlaşma geçerli değildir, Türkiye'nin olmadığı hiçbir iş birliği de sonuçta netice getirmez. Bunu da attığımız adımlarla gösterdik. Oldu bittiye izin yok. Doğu Akdeniz'de iş birliği yapmak istiyorsanız bize gelin."
Libya'da son durum: Vatiyye'nin ardından Trablus Havalimanı da geri alındı
Libya'nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'e bağlı milisler, Libya ordusunun başkent Trablus'un güneyine başlattığı operasyonlar karşısında mevzi kaybetmeye devam ediyor.
Hafter'e bağlı milisler karşısında son dönemde pek çok başarıya imza atan Libya ordusu, batı sahilinin tamamı, Trablus'un güneyindeki bölgeler ve ülkenin batısındaki stratejik Vatiyye Üssü'nün ardından dün de Trablus Havalimanı'nı Hafter milislerinden kurtardığını açıklamıştı.
Libya ordusunun yürüttüğü Öfke Volkanı Operasyonu basın birimi, cephe hatlarında tutunamayan ve kaçan Hafter milislerinin araçlarının etkisiz hale getirildiğine dair görüntüleri kamuoyuyla paylaştı.
Serrac'dan önemli çağrı: Silahları bırakın
- Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac, orduya bağlı birliklerin dün Uluslararası Trablus Havalimanı'nı ele geçirmesinin ardından, ülkenin doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri Halife Hafter tarafından kandırılan ve savaşa sürüklenen gençlere silah bırakma çağrısında bulundu.
Libya February Televizyonu'na konuşan Serrac, Libya ordusunun Trablus Havalimanı'nın kurtarılmasıyla taçlandırdığı zaferler dolayısıyla Libya halkını tebrik etti.
"Savaş suçlusu" olarak nitelendirdiği Hafter tarafından kandırılan ve Libya halkına karşı savaşa sürüklenen gençlere silah bırakma ve meşru yönetime teslim olma çağrısı yapan Serrac, bunu yapmaları durumunda iyi bir muameleyle karşılaşacaklarını söyledi.
Ülkenin siyasi, toplumsal ve kültürel alanlarda önde gelenleri ve aşiret liderlerine seslenen Serrac, onlardan şiddetin olmadığı, ifade özgürlüğü, diyalog ve sivil devlet ilkelerinin hakim olduğu bir atmosfer oluşturmalarını istedi.
Hafter milisleri mayın döşemeye başladı
Hafter milislerinin Libya ordusu karşısında yenilgiye uğradığı ve çekilmek zorunda kaldığı yerlerde mayın tuzaklayarak suç hanesine bir yenisini daha eklediğine dikkati çeken Serrac, içişleri ve savunma bakanlıklarına mayınların temizlenmesi için gerekli tüm imkanları seferber etmeleri konusunda talimat verdiklerini dile getirdi.
Serrac ayrıca Libya'daki yıkıma ve sivillerin öldürülmesine ortak olanlara karşı uluslararası kanunlar çerçevesinde yargı yollarına başvuracaklarını ve kimsenin hakkının heba olmasına izin vermeyeceklerini sözlerine ekledi.