KPSS sorusu sosyal medyanın gündeminde: İşte Osman Hamdi Bey hakkında bilmeniz gerekenler

Osman Hamdi Bey’in 1880 yılında yaptığı Kur'an Okuyan Kız tablosu eylül ayının son haftasında Londra'da Bonhams Müzayede Evi'nde 6.3 milyon sterline alıcı buldu. Türkiye'nin en pahalı tablosu unvanını alan eserin alıcısının Malezya İslam Sanatları Müzesi olduğu ve eserin ilk kez British Museum'da sergileneceği açıklandı.

Kimliği açıklanmadı

Kur'an Okuyan Kız tablosunun satışından kısa bir süre sonra ünlü ressamın İstanbul Hanımefendisi isimli eseri, Avusturya'nın başkenti Viyana'daki Dorotheum Sanat Galerisi'ndeki müzayede salonunda açık artırmayla satışa sunuldu. Ressamın 19. yüzyıla ait eseri, 1 milyon 100 bin euro ham bedelle başlatıldı. Müzayedeye telefonla bağlanan ve kimliği açıklanmayan sanatsever tabloyu, 1 milyon 500 bin euro yalın bedelle satın alındı.

2019'un en pahalı eseri

Sanat galerisinin basın sözcüsü Doris Krumpl, Osman Hamdi Bey'in tablosunun "2019'da satılan en pahalı eser" olduğunu vurgulayarak, çeşitli komisyon ve vergi bedelleriyle tablonun 1 milyon 770 bin 300 euroya (yaklaşık 11 milyon 506 bin lira) mal olduğu bilgisini paylaştı. Krumpl, 19. yüzyıla ait eserin ressamın seçkin tablolarından biri olduğunun altını çizerek, tablonun, bulunduğu kategoride en yüksek bedelle satıldığını kaydetti.

Kadının kıyafeti o dönemin Paris modası ve Osmanlı kadınını giyim tarzıyla uyuşuyor.

Aynı gün ikinci tablo satıldı

Londra merkezli müzayede evi Sotheby's ise yine önceki gün Necd Koleksiyonundan Önemli Eserler başlıklı koleksiyonunda Osman Hamdi Bey'in Yeşil Cami'de Kuran Dersi tablosunu satışa çıkardı. 129 yıllık eser 4 milyon 640 bin sterline alıcı buldu.

1 tablosu daha müzayedeye çıkıyor

Sotheby's Müzayede Evi'ndeki bir başka Osman Hamdi eseri olan Okuyan Genç Emir'in önümüzdeki günlerde 3 ila 5 milyon sterline alıcı bulması bekleniyor. Peki milyonluk tabloların sahibi Osman Hamdi Bey'in Kadıköy'ün ilk belediye başkanı, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ( Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi) ve İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin (İmparatorluk Müzesi) kurucusudur.

İskender Lahdi'ni ortaya çıkardı

Kaplumbağa Terbiyecisi, Kur'an Okuyan Kız, Mimozalı Kadın, Okuyan Genç Emir ve daha nicesi... Osman Hamdi Bey'in 68 yıllık ömrüne sığdırdığı onlarca başyapıt var. Her birinin değeri ise milyonlar ediyor. Türk çağdaş sanatına verdiği hizmetleriyle bilinen Osman Hamdi Bey günümüz koleksiyonerlerinin hayallerini süslüyor. Ancak sanatçının eserlerini bulmak pek de kolay değil. Çünkü kendisinin tek mesleği ressamlık değil. Aynı zamanda arkeolog olan Osman Hamdi, ömrünün çoğunluğunu arkeolojik kazılarda geçirdi, hatta İskender Lahdi'ni ortaya çıkardı ve uluslararası alanda ün kazandı.

Yurt dışına çıkarılmasını yasakladı

Müze-i Hümayun'a müdür tayin edilen sanatçı, eserlerin yurt dışına çıkarılmasını yasaklayan maddeler çıkardı. Aynı zamanda Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi) ve İstanbul Arkeoloji Müzesi'ni (İmparatorluk Müzesi) kurdu.

Eserlerini hediye olarak dağıttı, bilinen tablo sayısı 100'ü geçmiyor

Türkiye'nin ilk arkeoloğu kabul edilen Osman Hamdi Bey, Kadıköy'ün de ilk belediye başkanı oldu. Hem arkeoloji, hem eğitim hem de sanat alanında pek çok katkı sağlayan Osman Hamdi Bey 24 şubat 1910 tarihinde hayata gözlerini yumdu. Ünlü sanatçıdan geriye eserleri kaldı. Resimlerini hediye olarak dağıttığı için Osman Hamdi'nin bilinen tablolarının sayısı 100'ü geçmiyor. Onların en ünlüsü de Kaplumbağa Terbiyecisi...

Kaplumbağa terbiyecisi kendisi mi?

Belinden sıkı bir kemerle bağlanmış, kırmızı uzun bir giysi giyen sakallı bir adam ve adamın ayaklarının dibinde yaprak yiyen kaplumbağalar... Osman Hamdi Bey'in tablosu, çağdaşlaştırılmaya çalışan bir aydının yorgun halini anlattığı şeklinde yorumlanıyor. Bazıları ise terbiyecinin Osman Hamdi Bey'in ta kendisi olduğunu belirtiyor. Kimi kaynaklarda Osman Hamdi'nin kendi iş yapma alışkanlığıyla astlarının yaklaşımını sergilediği belirtiliyor. Bu eser Pera Müzesi'nde halka açık olarak sergileniyor.

İkinci kaplumbağa terbiyecisi

Fransızca L’homme aux Tortues (Kaplumbağalı Adam), İngilizce Tortoises (Kaplumbağalar) adı veriler resim Osman Hamdi Bey’in Kaplumbağa Terbiyecisi eserinin ikinci versiyonu ise Belma Simavi koleksiyonuna ait. İkincinin boyutu, ilkine göre daha küçük. Ayrıca ilkinden farklı olarak bu tabloda duvarda bir tablo ve cam kenarında bir testi yer alıyor. Simavi’nin resmi 136x87, Pera Müzesi’ninki 222x122 boyutlarında. Resimlerdeki kaplumbağa sayısı farklı. Ayrıca tabloda resmin Ahmet Muhtar Paşa’ya ithaf edildiğini belirten Osman Hamdi Bey’e ait el yazısı bulunuyor. İkinci bir Kaplumbağa Terbiyecisi tablosunun olması ise ilkinin değerini azaltmıyor. Bazı ressamlar aynı tabloyu birkaç kez yaptığı biliniyor.

Yeşil Cami Önü

Ünlü sanatçının 1882 yılında tamamladığı Yeşil Cami Önü adlı eseri 2016 yılında 13 milyon 509 bin liraya alıcı buldu. Osmanlı mimarisinin süslemeleri ve ince işçiliğindeki detayların sergilendiği eserde 16 insan figürü de yer alıyor. Tablo tarihçiler müze direktörleri ve sanat uzmanları tarafından başyapıt olarak nitelendiriliyor.

Osman Hamdi Bey'in eserleri ünlü iş insanlarının da koleksiyonlarını süslüyor. Kur'an Okuyan Hoca, Arzuhalci, Vazoda Çiçekler, Cami, Kokona Despina ve Naile Hanım Portresi Sabancı Müzesi'nde sergileniyor. İş hayatında olduğu kadar sanat yatırımlarıyla da öne çıkan Suna ve İnan Kıraç Vakfı koleksiyonundaki Kaplumbağa Terbiyecisi'ni Pera Müzesi'nde halka açık olarak sergiliyor. Mustava Taviloğlu ise Türbe Ziyaretinde İki Genç Kız'ı elinde bulunduruyor. Kadir Has'ın oğlu Can Has'ta, Osman Hamdi'nin Çarşaflanan Kadınlar isimli tablosu var.

Kaynak: NTV