Kış aylarının lezzeti: Salep
Sıcak kış günlerinin vazgeçilmez içeceği olan salep Osmanlı'dan günümüze gelen geleneksel bir tat. Dağlık ve çayırlık alanlarda, 1000-1500 metre yüksekliklerde yabani olarak yetişen ve endemik bir tür olan Anadolu orkidesinin yumruları, işin uzmanlarınca toplanıyor ve kış günlerinde içimizi ısıtmak için mutfağımızdaki yerini alıyor.
Geleneksel damak tadına hitap eden salep içeceği, vücut sıcaklığını artırması, hoş kokusu ve şifa özelliğiyle günümüzde de halen çokça tüketiliyor.
Dağlık ve çayırlık alanlarda, 1000-1500 metre yüksekliklerde yabani olarak yetişen ve endemik bir tür olan Anadolu orkidesinin yumruları, işin uzmanlarınca toplanıyor. Mor ve kırmızı renkte başak formatındaki bitkinin bir yumrusu kendisine beslenmesi için bırakılırken diğer yumru sütte veya suda kaynatılıp kurutulduktan sonra salep olarak satılıyor.
İnsan eliyle yetiştirilemeyecek formatta olan bitkinin yumrularından elde edilen salep ise, vücut sıcaklığını artırması ve hoş kokusu ile soğuk kış günlerinde tercih edilirken öksürük, bronşları açma gibi özellikleri nedeniyle de şifa olarak görülüyor. Salebi hem kışın içecek olarak hem de yazları dondurmada kullanarak 93 yıldır tüketiciye sunan tarihi Zeynel Muhallebicisi, eskilerin damak tadını halen yaşatmaya çalışıyor.
Bu sıcak damak tadını evinde misafirleriyle paylaşmak isteyenler için de dışarıya satış yapılıyor.
93 yıldır satılıyor
Zeynel Bölükbaşı tarafından 1925'te kurulan Zeynel Muhallebicisinin üçüncü kuşak yöneticilerinden Barış Bölükbaşı, yaptığı açıklamada, dedesinin sunduğu lezzeti günümüzde de devam ettirmeye çalıştıklarını söyledi.Muhallebicide 93 yıldır salep içeceğini, daha doğrusu salep ham maddesini ürünlerinde kullandıklarını dile getiren Bölükbaşı, "
- Aslında mesleğimiz dondurmacılık. Salep dondurmada da bir ana unsur. Salep bizim işletmemizde çok önemli bir ham madde. Kışın salep içeceğini hazırlıyoruz, yazın da dondurmanın içinde kullanıyoruz. Temel taşlarımızdan bir tanesi" dedi.
Salep bitkisinin Türkiye'nin dağlarında, yamaçlarında yetişebildiğini, ancak Ege Bölgesi, Kuzey Akdeniz'in bunun vatanı olduğunu dile getiren Bölükbaşı, işin ehli tarafından bitkinin iki yumrusundan birinin toplandığını, diğerinin ise bitkinin beslenebilmesi için bırakıldığını anlattı.
Salebin faydaları
- İshal tedavisinde yardımcıdır
- Bu bitkinin diyare tedavisinde çok etkili olduğu bilinmektedir. Sıcak sütle tüketilen salep bitkisinin özünün, bağırsak hareketini ve dolayısıyla sindirim sistemi ile ilgili tedaviyi düzenlediği bilinmektedir.
- Cilt sağlığını korur
- Salep, çeşitli cilt durumlarının tedavisinde yararlı olduğu ve döküntüler ve akne gibi sorunları etkili bir şekilde tedavi edebildiği bilinmektedir.
- Balgam söktürücü özelliği vardır
- Bu bitki, belirli balgam söktürücü özellikleri ihtiva ettiği bilinmektedir ve bu nedenle öksürük ve soğuk algınlığı gibi sorunların tedavisinde de kullanılabilir.
- Sinir strese bağlı ağrıları azaltır
- Salep bitkisinin ayrıca bir tonik görevi gördüğü bilinmektedir ve bu nedenle sinirleri gevşeterek ve üzerlerinde stresi azaltarak nöral ağrı gibi sorunları hafifletebilir.
Grip ve öksürüğe şifa olur
Salep, kış aylarında sıkça karşılaşan grip, nezle, öksürük gibi hastalıklara doğal şifa oluyor. Özellikle, boğaz ağrısı ve öksürüğe iyi gelen salep, bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Ailede herkesin güvenle içebileceği salep, hastalıklara karşı tam koruma sağlıyor.
Yağ yakma hızını yükseltirSütle pişirilen salep, içerdiği kalsiyum ve protein desteğiyle vücudun daha fazla yağ yakmasını sağlar.
Kabızlık gidermede çok etkilidirSuyla veya sütle pişirildiğinde koyulaşıp yoğun kıvam alan salep, adeta yumuşacık bir süngerle siliyormuş bağırsakları tertemiz yapıyor.
Vücut enerjisini artırır- Soğuk ve karanlık kış günlerinde enerji düşer, halsizlik olur. Salep, içerdiği faydalı özler sayesinde hem vücut enerjisini artırıp yorgunluk giderir hem de ruh halini olumlu etkileyip mutluluk verir.