İngiltere'nin kabusu Brexit'te son durum: Siyasette gerginlik derinleşiyor

İngiltere’de ana muhalefetteki İşçi Partisinin lideri Jeremy Corbyn, İngiltere'nin AB'den ayrılması (Brexit) anlaşmasına yönelik hükümetle yürüttükleri görüşmelerin çöktüğünü ilan etti.

Theresa May'e mektup gönderdi

Başbakan Theresa May’e mektup yollayan Corbyn, partisi ile iktidardaki Muhafazakar Parti arasında yürütülen Brexit anlaşmasını parlamentodan geçirmeye yönelik görüşmelerden çekildiklerini açıkladı.

"Ret oyu vermeye devam edeceğiz"

"Aramızdaki önemli politika ayrılıklarını gideremedik." ifadesini kullanan Corbyn, "Daha da önemlisi, hükümetinizin giderek zayıflaması ve istikrarsız hale gelmesi, üzerinde anlaşacağımız hiçbir şeyin güvence altında olmayacağı anlamına geliyor." değerlendirmesinde bulundu.

Corbyn, partisinin parlamentoda daha önce 3 kez reddedilen Brexit anlaşmasına ret oyu vermeyi sürdüreceğini de kaydetti.

Brexit'in Avrupa borsalarına etkisi

Avrupa borsaları haftanın son işlem gününe satış ağırlıklı bir seyirle başladı. Açılışın ardından gösterge endeks Stoxx Europe 600 yüzde 0,45 azalarak 381,15 puan, Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,60 gerileyerek 12.336,15 puan oldu.

İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,26 gerilemeyle 7.333,85 puanda bulundu.

Analistler, Avrupa tarafında Brexit'e ilişkin haber akışının arttığına işaret ederek, İngiltere'de Başbakan Theresa May'in haziranın ilk haftasında Avrupa Birliği ile varılan ayrılık anlaşmasını tekrar oylamaya sunacağı ve kaybetmesi durumunda partisinden istifa edeceği haberlerinin gündemin odağına yerleştiğini söyledi.

• Gelişmelerin etkisiyle sterlin/dolar paritesinin son 3 ayın en düşük seviyesini gerilediğini, avro/dolar paritesinin de hafta başından bu yana aşağı yönlü seyrini sürdürdüğünü aktaran analistler, bugün Avrupa'da enflasyon verilerinin takip edileceğini bildirdi.

AP seçimleri ve Brexit

Avrupa Birliği (AB), genel olarak düşük katılımla her 5 yılda bir gerçekleşen Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerine bu sefer kıta genelinde aşırı sağın yükselişinin yarattığı tedirginlikle hazırlanıyor.

Yaklaşık 400 milyon kişinin oy kullanma hakkına sahip olacağı ve 23-26 Mayıs'ta gerçekleşecek AP seçimleri kapsamında üye ülke vatandaşları, AB'nin üyeleri seçilerek atanan tek kurumu olan AP için milletvekillerini belirleyecek.

AB projesi tehdit altında mı?

Geleneksel olarak AB karşıtı çıkışlarıyla gündeme gelen aşırı sağcı partilerin, İngiltere'nin birlikten ayrılma sürecinin zorluğu karşısında AB karşıtı tutumlarını yumuşattıkları görülüyor.

AB'ye mesafeli duran bu partilerin son dönemde birlikten ayrılma söylemleri yerine "birliği içten değiştirme" planları daha ön plana çıkmış bulunuyor.

Göçmen ve İslam karşıtlığında buluşan bu partiler aynı zamanda ulusal çıkarları ön planda tutan politikalara da ağırlık veriyor.

Söz konusu popülist aşırı sağcı partilerin AP'de çoğunluğu merkez partilerden alması durumunda, ulusal çıkarlarını ön planda tutarak, birliğin yasama organı olan AP'de karar alma mekanizmalarını ciddi anlamda zora sokmaları bekleniyor.

Boris Johnson adaylığını açıkladı

İngiltere’nin eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, iktidardaki Muhafazakar Partinin liderliği için yarışacağını açıkladı.

İngiliz Sigorta Aracıları Derneğinin (BIBA) Manchester’daki kongresinde konuşan Johnson, liderlik için aday olacağını söyledi.

Muhafazakar Partinin lideri olmayı isteyip istemediği şeklindeki soru üzerine Johnson, “Tabii ki aday olacağım. Bunun kimse için sır niteliği taşıdığını sanmıyorum. Ancak biliyorsunuz şu anda koltuk boş değil.” ifadelerini kullandı.

Theresa May'e istifa baskısı

Öte yandan Avrupa Birliği ile vardığı Brexit anlaşması parlamentoda 3 kez reddedilen Başbakan Theresa May, partisinin liderlik yarışını düzenleyen 1922 Komitesi ile bugün gerçekleştirdiği toplantıda istifa baskısı altında kaldı.

İngiliz basınında yer alan haberlere göre, May’den istifası için kesin tarih istenirken, May bu tarihi vermekten kaçındı.

May liderliğindeki parti düşüşte

May’in liderliğindeki Muhafazakar Parti 2 Mayıs’ta yapılan kısmi yerel seçimde 1300’den fazla belediye meclisi üyeliği kaybetmiş, oy oranı yüzde 28’e kadar düşmüştü.

• Ülkede yapılan bazı anketlere göre Muhafazakarlar yapılacak bir erken seçimde oy oranı açısından 3. parti konumuna düşebilir.

Muhafazakar Parti içindeki muhalif milletvekilleri aralık ayında May hakkında güvensizlik oylamasına gidilmesini sağlamış ancak May oylamayı kazanmıştı. Parti yönetmeliğine göre May hakkında gelecek aralık ayında kadar yeni bir güvensizlik oylamasına gidilemiyor.

Ancak siyasi gözlemciler, 1922 Komitesi’nin bu kuralı değiştirerek yeni bir oylamayı deneyebileceğini belirtirken, May’in de böyle bir değişikliği yargıya taşıyabileceğini ifade ediyor.

May daha önce reddedilen Brexit anlaşmasını haziran ayının ilk haftasında yeniden milletvekillerinin oyuna sunacağını açıkladıysa da anlaşmanın parlamento onayını almasının çok zayıf bir ihtimal olduğu değerlendiriliyor.

• May daha önce Brexit anlaşmasının parlamentodan geçmesi halinde görevden ayrılacağı sözünü vermişti.

Boris Johnson'ın liderlik için ikinci adaylığı olacak

May’in parti liderliğinden ve başbakanlıktan ayrılması durumunda başta Johnson olmak üzere bir dizi bakanın adı muhtemel adaylar arasında geçiyordu.

Johnson 2016’da Brexit referandumunun ardından dönemin Başbakanı David Cameron’ın istifasıyla boşalan liderlik koltuğu için adaylığını koymuştu. Ancak liderlik yarışında May’in desteğini artırması karşısında Johnson adaylıktan çekilmişti.

May'in kabinesinde Dışişleri Bakanlığına atanan Johnson, geçen temmuz ayında Brexit politikası konusunda hükümet çizgisiyle ayrı düşerek istifa etmişti.

Boris Johnson, İngiltere'nin AB'den ayrılmasına yönelik kampanyanın önde gelen isimleri arasında yer almıştı.

Brexit oylaması ve bitmeyen kriz

İngiltere ile AB, geçen ay yapılan zirvede, Brexit'i 31 Ekim'e erteleme kararı almıştı.

AB, İngiliz hükümetine, parlamentoda daha önce 3 kez reddedilen Brexit anlaşmasını onaylatmayı başarması halinde Birlik'ten daha erken ayrılma seçeneği de sunmuştu.

Başbakan May, anlaşmanın parlamentodan geçebilmesi için İşçi Partisine diyalog çağrısında bulunmuş, bunu takiben partiler arasında görüşmeler başlamıştı.

İşçi Partisi, İngiltere'nin kalıcı bir şekilde Gümrük Birliği içinde yer almasını savunuyordu. Parti içinde geniş bir kesim, varılacak herhangi bir anlaşmanın ayrıca halk oyuna sunulmasını da talep ediyor.

İngiltere, 29 Mart'ta gerçekleşmesi gereken Brexit'i daha önce de 12 Nisan'a ertelemişti.

23 Haziran 2016’da yapılan referandumda İngiltere halkı, yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile AB’den ayrılma kararı almıştı.