Güney Kore'nin Tayvan açıklaması Çin ile krize yol açtı

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sun Veydong, Güney Kore'nin Pekin Büyükelçisi Çung Jae-ho'yu Bakanlığa çağırarak, Yoon'un Tayvan konusundaki sözlerini protesto ettiklerini bildirdi.

Yoon, geçen hafta Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Tayvan Boğazı'ndaki artan gerilimlerin, Çin'in statükoyu güç yoluyla değiştirme girişimlerinden kaynaklandığını belirterek, Tayvan sorununun yalnızca Çin ile Tayvan arasında bir anlaşmazlık olarak görülmeyeceğini, tıpkı Kuzey Kore gibi 'küresel bir mesele' olduğunu ifade etmişti.

Çin'in tepkisi

Bakan Yardımcısı Sun, Büyükelçi Çung'a, Yoon'un sözlerinin kabul edilemeyeceğinin altını çizerek, "Güney Kore lideri, açıklamasında 'tek Çin' ilkesinden söz dahi etmezken, Tayvan sorununu Kore Yarımadası'ndaki sorun ile kıyasladı. Kore sorunu ile Tayvan sorunu, kapsamı ve doğası itibarıyla tamamen farklıdır ve mukayese edilemez." dedi.

Sun, Yoon'un sözlerinin, Çin ile Güney Kore arasında diplomatik ilişkilerin kurulduğu 1992'den bu yana Seul tarafından yapılan 'en hatalı açıklama' olduğunu vurguladı.

Tayvan Boğazı'ndaki gerilimlerin ana sebebinin, Ada'daki dış destekli ayrılıkçı faaliyetler olduğunu savunan Sun, "Kore tarafını, Çin ile Güney Kore arasında diplomatik ilişkilerin temelini oluşturan Ortak Bildiri'nin ruhuna uymaya, 'tek Çin' ilkesine bağlı kalmaya ve Tayvan sorunundaki sözlerine ve eylemelerine dikkat etmeye çağırıyoruz." ifadelerini kullandı.

Büyükelçi Çung da Sun protestosuna, Güney Kore'nin 'tek Çin' ilkesine bağlı olduğu ve bu tutumunun değişmediğini söyleyerek yanıt verdi.

İki ülke arasında diplomatik kriz

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin, 20 Nisan'da Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, Yoon'un sözlerine ilişkin sorulan soruya verdiği yanıtta, "Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (Kuzey Kore) ve Kore Cumhuriyeti (Güney Kore), her ikisi de BM üyesi egemen ülkelerdir. Kore Yarımadası'ndaki sorun ve Tayvan sorunu, doğası, sebepleri ve tarihi bakımından farklıdır, aynı cümlede telaffuz edilemez." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Güney Kore, Sözcü Vang'ın açıklamasına tepki göstermiş ve Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Çang Ho-jin, Çin'in Seul Büyükelçisi Şing Hayming'i Bakanlığa çağırarak, açıklamanın 'ciddi diplomatik nezaketsizlik olduğunu' ifade etmişti.

Çin'in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.

Pekin, 'tek Çin' ilkesini vurgulayarak, Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.